Son Mühür / Osman Günden - İzmir Büyükşehir Belediyesi, orman yangınlarına karşı yerel yönetimlerin etkin mücadelesini sağlamak amacıyla "Belediyeler İçin Orman Yangını Acil Eylem Planı"nı hazırladı. Plan, yalnızca yangın anını değil, öncesi ve sonrasını da kapsayan bütüncül bir yol haritası sunuyor.
Kapsamlı uygulamalar yer alıyor
Kentte yangın riskinin azaltılması, afet sonrası iyileştirme süreçlerinin yönetilmesi ve uzun vadeli direnç geliştirilmesi hedefleniyor. Yerel halkın bilinçlendirilmesinden teknolojik izlemeye, yangın sonrası ekosistem onarımından sel riskine karşı tedbirlere kadar birçok uygulama plan kapsamında yer alıyor.
Üç aşamalı 12 aylık eylem planı
İzmir Planlama Ajansı tarafından oluşturulan program, yangınlarla mücadelede uygulanacak süreci üç aşamada ele alıyor:
- 0–48 Saat: Acil müdahale ve yangının yayılmasının önlenmesi
- 1 Hafta–4 Ay: Hasar tespiti ve çevresel/toplumsal rehabilitasyon
- 3–12 Ay: Bilgi paylaşımı, toplumsal farkındalık ve uzun vadeli planlama
Bu sistematik yapı, yangının etkilerini minimize etmeyi ve İzmir’in afetlere karşı daha dirençli hale getirilmesini amaçlıyor.
Yangın kayıtları ve risk verileri açıklandı
2013–2023 arasında İzmir’de yılda ortalama 165 orman yangını meydana geldi. En büyük yangın 18 Ağustos 2019’da yaşandı ve 53 saat süren bu felakette 4 bin hektar alan zarar gördü. 2024 yılında ise Karşıyaka’daki yangın başta olmak üzere toplamda 4 bin 260 hektar alan yandı. İzmir genelinde yılda ortalama 12 bin yangın çıkarken, bunların yüzde 72’si kırsal alanlarda gerçekleşiyor.
İkinci afet uyarısı: Sel riski
Karşıyaka’da yanan bölgelerin çoğu, 1995 yılındaki büyük sel felaketinin ardından ağaçlandırılan alanlardı. Bu bölgelerin bitki örtüsünü kaybetmesi, yeni bir sel riskini de beraberinde getiriyor. Eylem planında bu durum özellikle vurgulandı.
İzmir’in uygulamaya aldığı önlemler
İzmir Büyükşehir Belediyesi yangın öncesinde teknoloji odaklı çözümler geliştirerek Akıllı İhbar Sistemi (AİS), mekânsal analiz destekli AYSİS ve orman yangını risk haritası gibi araçlarla erken uyarı sistemlerini devreye aldı. 443 su tankeri dağıtıldı, gönüllü ekipler oluşturuldu, Dirençli Köy Projesi başlatıldı.
Yangın sonrası ise doğa restorasyonu, hidrant sistemlerinin güncellenmesi, külün su kaynaklarına etkisinin önlenmesi ve dere yataklarının kontrolü gibi birçok uygulama devreye alındı.
Yeni önlemler ve eğitim programları
- Yangına dayanıklı bitki türlerinin dikimi
- Yangın riski yüksek alanlarda tersip bentlerinin kontrolü
- Havai fişek ve dilek balonu gibi riskli uygulamaların yasaklanması
- Arıcılar, çobanlar ve biçerdöver operatörlerine yönelik eğitimler
- İtfaiye araç-gereç kapasitesinin gözden geçirilmesi
- Vahşi çöp alanlarının kapatılması
Ayrıca Orman Genel Müdürlüğü (OGM), AFAD gibi kurumlarla iş birlikleri artırılacak, ortak tatbikatlarla kriz anında koordinasyon güçlendirilecek.
Ortak akıl ve dayanışma
Eylem planı, Ege-Akdeniz bölgesindeki diğer belediyelerle iş birliklerini de hedefliyor. Tecrübe paylaşımı, birlikte eylem planları geliştirilmesi ve kırsal alanlarda denetim faaliyetlerinin artırılması da gündemde. Kent planlarında yangın koruma zonları ve imar izinleri de bu perspektifte gözden geçirilecek.
