Yaz mevsiminin gelmesi ve tatil sezonun açılması ile birlikte boğulma vakaları artmaya başladı. Ülkenin dört bir yanından gelen boğulma vakaları uzmanların bu konuda yapılan uyarılarını da arttırmaya başladı. Uzmanlara göre boğulma vakalarının büyük bir bölümü rip akıntısı yani çeken akıntıdan dolayı oluyor. Ülkemizde daha çok Karadeniz ve çevresinde görülen rip akıntısı, yüzen kişiyi dibe değil açığa doğru çeker. Bu akıntıya kapılan kişinin boğulma olasılığı ne yazıkki oldukça yüksektir. Peki, rip akıntısı nedir? Bu akıntıdan nasıl kurtulmak için ne yapılır? İşte, rip akıntısı (çeken akıntı) ile ilgili merak edilen her şey.
Rip akıntısı (çeken akıntı) nedir?
Rip akıntısı, kıyıya doğru gelen dalgaların geri çekilmesi ile oluşan güçlü ve dar su akıntısıdır. Bu akıntılar, sıklıkla dalgaların kıyıya dik olarak vurduğu yerlerde ortaya çıkar ve deniz tabanının şekli, kıyı şeridine bağlı olarak gücü ve etkisi değişir. Rip akıntısının oluşumu, kıyıya doğru ilerleyen dalgaların getirdiği suyun geriye doğru yön değiştirmesi ile oluşur. Dalganın kıyayıya vurmasından sonra, su geri çekilir ve bu geri dönüş sırasında bazı bölgelerde dar ve hızlı akıntılar meydana gelir. Bu akıntılar, yüzücüler için tehlikeli olabilir çünkü hızlı ve güçlü bir şekilde açık denize çekilme yapar. Rip akıntısına kapılan kişi, panik yapmadan akıntıya paralel yüzerek veya yardım çağırarak bu akıntıdan kurtulabilir. Rip akıntıları genellikle dalgaların güçlü olduğu günlerde daha etkili şeklde oluşur ve dalgaların enerji biriktirdiği dar kanallar boyunca yoğunluğunu arttırır. Bu nedenle, rip akıntılarının olduğu bölgelerde yüzme konusunda dikkatli davranmalı ya da o bölgede denize girilmemelidir.
Rip akıntısından nasıl kurturulur?
Rip akıntısından kurtulmak için başlangıçta sakin kalınmalıdır. Panik yapmak, enerjiyi hızla tüketir ve boğuşma riskini arttırır. Akıntı yüzücüyü hızla açık denize doğru sürükler ve doğrudan kıyıya doğru yüzmeye çalışmaktan ziyade, rip akıntısına paralel olarak, yani kıyıya dik değil, kıyıya paralel yüzmek akıntıdan kurtulmak için önemlidir. Bu şekilde akıntının güçlü olduğu bölgeden çıkıp daha sakin sulara ulaşmak kolay hale gelir. Rip akıntısının kurtulduktan sonra, kıyıya doğru yüzmeye devam edebilirsiniz. Eğer yorulursanız veya kendinizi yorgun hissetmeye başlarsanız, sırt üstü yatıp dinlenin ve yardım çağırmanın yollarını arayın. Dalgaların size doğru gelmesi, akıntının zayıfladığı anlamına gelir. Bu durumda kıyıya doğru yüzmek kolay hale gelir. Eğer bir yakınlarınızda bir cankurtaran varsa, onlara işaret ederek yardım çağırın. Rip akıntısının tehlikelerini bilmek ve bu bilgiyi uygulamak, güvenli bir yüzme deneyimi için önem taşır. Rip akıntıları genellikle dalgaların güçlü olduğu günlerde ve belirli bölgelerde yoğun bir şekilde olduğundan, yüzmeden önce bölgedeki uyarıları ve cankurtaranların direktiflerini önemsemek gerekmektedir.
Türkiye’de rip akıntısının (çeken akıntı) en çok görüldüğü bölgeler
Türkiye, üç tarafı denizlerle çevrili bir ülke olmasına rağmen, rip akıntısı her yerde eşit şiddette görülmez. Rip akıntısının en fazla görüldüğü denizlerin başında Karadeniz gelir. Hırçın ve dalgalı olarak bilinen Karadeniz, rip akıntısı için en riskli bölgeledir. Özellikle Sinop, Samsun, Giresun ve Trabzon kıyılarında rip akıntısı fazlaca görülmektedir. Karadenizin ardından rip akıntısının en çok görüldüğü deniz Marmaradır. Karadeniz'e kıyası olan ve daha sakin bir deniz olarak bilinsede, Marmara Denizi'nde de rip akıntısı riski vardır. Özellikle Çanakkale Boğazı, Adalar ve İstanbul'un bazı plajlarında rip akıntı oluşur. Son olarak, ülkemizde rip akıntısının görüldüğü bölgeler arasında Ege Denizi de vardır. Karadeniz ve Marmara Denizi'ne kıyasla Ege'de bu akıntı daha düşük miktarda görülür. Fakat, İzmir, Aydın ve Muğla'nın bazı plajlarında da rip akıntısı olduğu görülmüştür.
Dünya’da rip akıntısının (çeken akıntı) sıklıkla görüldüğü bölgeler
Rip akıntısı Dünya'nın birçok yerinde sıklıkla görülmektedir. Bu bölgelerin en başında Avustralya'nın uzun kıyı şeritleri gelir. Özellikle, Gold Coast ve Sunshine Coast gibi yüzücüler arasında popüler olanan bölgelerde rip akıntısı oluşmaktadır. Öte yandan, Amerika’da bulunan Kaliforniya ve Kuzey Karolina gibi eyaletlerde rip akıntısı vakaları oldukça fazladır. Son olarak, Dünya'da rip akıntısının sıklıkla görüldüğü bölgelerden biri de Afrika'nın kıyı şeritleridir. Genellikle, Cape Town ve Durban gibi nüfusun fazla olduğu plajlarında rip akıntısına karşı dikkatli olunmalıdır.
