ALPER TEMİZ / SON MÜHÜR Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan ve AK Partili kurmaylar, sokak köpeklerinin "uyutulması"nı da kapsayan yasa teklifi için düğmeye bastı. Teklifin, önümüzdeki günlerde TBMM'ye sunulacağı ön görülüyor. Evcil hayvanlara çip takılması ve evcil hayvanını terk edenlere yaptırım uygulanması gibi uygulamaları içinde barındıran Hayvanları Koruma Kanunu 2021 Temmuz ayında yürürlüğe girmişti. Ancak uzun bir süredir, özellikle sosyal medyada başlatılan sokak köpeklerine yönelik söylemler ve popülasyonu arttıkça, çoğu zaman açlık nedeniyle saldırganlaşan sokak köpeği saldırıları, ana gündem maddelerinden olmuştu.
Tartışmaların boyutu arttı ve merkezi hükümet harekete geçti... Ancak bu defa çözüm, barınaklar üzerinden değil "sokak köpeklerinin uyutulması" üzerinden ilerliyor. Popülasyonu artan sokak köpeklerinin kısırlaştırılması ve belediyelerin barınak yapımı, gerek etik gerekse de Hayvan Hakları noktasında en uygun yöntem olarak kabul ediliyor. Ancak her iki yöntem, maliyet yetersizliği ya da merkezi hükümetin belediyelere olan cüzi meblağdaki mali desteği nedeniyle etkin bir şekilde uygulamaya sokulamamıştı. Belediyeler ve merkezi hükümetin "maliyet" konusundaki söylemleri, hayvan severlerce eleştirilmiş ve "Amacınız çözüm değil, siyasi malzeme olarak kullanmaktır" şeklinde yorumlanmıştı. Deneye Hayır Derneği Avukatı Dilruba Uslu ise çıkartılacak yeni yasa teklifine giden süreci ve yasa teklifinin olası biçimine dair önemli açıklamalarda bulundu.
"İNSAN VE HAYVAN ARASINDA, DEĞER YARGISINDA BULUNULDU"
"Uzun bir süredir algı yönetimiyle bir alt yapı oluşturuluyor" diyen Uslu, "Hiç olmaması gereken bir değer yargısında bulundular. Eş zamanlı olarak da, 'acısız uyutma ve insani yöntemlerle uyutma' gibi adlar taktılar. Oysa zaten Türkiye'de yıllardır hayvanlar öldürülüyor. Özellikle muhafazakar kesimlerde sokak köpeklerine yönelik ciddi bir şikayet söz konusu. Bu noktada hükümet sokak köpeklerine ilişkin, toplumun belli kesimlerinden gelen tepkileri siyasi malzeme olarak kullanmak istiyor. Belediyelerin barınak yapma yetkisi, 2004 yılından bu yana var. 2021 yılındaysa hükümet belediyelere '2023 yılına dek barınak yapma son süresi'ni verdi. Normal şartlarda belediyeler barınakları 2023 yılına dek bitirmeliydi. Ancak buna uyan belediye sayısı çok az. Bu nedenle, yine kendilerinden kaynaklı hatanın cezasını hayvanlar çekti ve çekiyor" diye konuştu.
"SORUŞTURMA İZNİ KALDIRILMALI"
Uslu, "Eğer bir yerde kurallara uyulmuyorsa, soruşturma açılır. Bilindiği üzere belediye başkanlarına soruşturma açmak için ilgili bakanlıktan, memurlara soruşturma açmak içinse valiliklerden izin alınması gerekiyor. Bu nedenle hayvan hakları ve barınaklar konusunda, yol alamıyoruz. Soruşturma izni kaldırılmalı... Zaten yasa tasarısı hazırlanırken, ilgili Sivil Toplum Kuruluşları'na danışılmıyor. Belediyelerse, kısırlaştırma için cüzi bir destek alıyor hükümetten ve belediye bütçesinin yüzde 3'ünün yine hayvanlar ile ilgili olan işlere ayrılması gerektiğine yönelik bir madde de var. Ancak bu yüzde 3'e personel giderleri de dahil. Dolayısıyla çıkmaza düşülüyor. Fakat en tuhafı, herkes 'bütçe yetersiz' diyor; ancak mevcut yasa teklifinde uygulanması ön görülen uyutma ve ona giden süreç, 'maliyetli' denilerek yapılmayan tüm işlemlerden çok daha maliyetli. O halde düğüm çözülüyor, ortada sokak hayvanları üzerinden yürütülen kötü bir siyaset var" ifadelerini kullandı.
