Son Mühür / Seçil Ünlü - İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir Planlama Ajansı ve İZENERJİ AŞ iş birliğiyle düzenlenen Enerji Verimliliği Çalıştayı, Tarihi Havagazı Fabrikası'nda başladı.
İzmir'in enerji dönüşümüne öncülük etmek, yenilenebilir enerji potansiyelini keşfetmek, enerji verimliliğini artırmak ve enerji yoksulluğu gibi sosyal sorunlara çözüm üretmek amacıyla düzenlenen çalıştayın açılışına İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay’ın yanı sıra Urla Belediye Başkanı Selçuk Balkan,
Tire Belediye Başkanı Hayati Okuroğlu, Kınık Belediye Başkanı Sema Bodur, Kemalpaşa Belediye Başkanı Mehmet Türkmen, İZENERJİ AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Erhan Uzunoğlu, meslek odaları temsilcileri ve vatandaşlar katıldı.
"Karbon emisyon artışıyla dünya hızla bozuluyor"
İzmir’in enerji geleceğini şekillendirmek için kamu kurumları, özel sektör, akademisyenler, sivil toplum kuruluşları ve yurttaşları bir araya getiren çalıştayın açılışında İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, dünyadaki değişen koşullara dikkat çekerek “Yaklaşık 12 bin yıl önce dünyada mucize gerçekleşti. Dünya cennete döndü.
Canlı türlerinin çeşitliliği için çok uygun bir iklim ortamı oldu. Daha sonra sanayi devrimi yaşandı. Bununla birlikte dünyanın iklimini de bozan gelişmeler meydana geldi. Sanayileşme ile başlayan bir süreç… Böyle bir dönemin içerisindeyiz.
Dünya kendi dengesi içerisinde, karbonu doğaya zarar vermeyecek şekilde toprağın altına gömdü. Petrol, kömür olarak toprağın altına gömdü. Dünyanın kendi doğal dengesi bunu yaptı.
Ama insanlar karbon yakmayı, onu çıkarıp kullanmayı öğrenemeye başladıktan sonra karbon emisyon artışı sorunu yaşanmaya başladı. Karbon emisyon artışıyla dünya hızla bozuluyor” diye konuştu.
“Gerekenler yapılmazsa bu durum daha da kötü bir hal alacak”
Başkan Cemil Tugay, küresel iklim krizine dikkat çekerek, su, gıda ve enerji sorunlarının tüm dünyayı etkileyeceğini vurguladı.
Ayrıca, aşırı sıcaklıkların su kaynakları üzerindeki olumsuz etkisini ve toprağın verimsizleşmesini gündeme getirerek, “Aşırı sıcaklarla su konusu da en sıkıntılı konu gibi duruyor.
Tarımsal rekoltenin düşmesi, toprakların verimsizleşmesi, sadece sıcaklık ve kuraklıkla ilgili değil, bir ölçüde de doğru tarımın yapılmaması, toprağın asitlenmesi gibi nedenlerle gerçekleşiyor. Gerekenler yapılmazsa bu durum daha da kötü bir hal alacak” dedi.
“Yılda 6.6 ton karbon emisyonuna neden oluyorsunuz”
Başkan Cemil Tugay, enerji tüketiminin çevresel etkileri hakkında veriler paylaşarak, “Her biriniz yılda 6.6 ton karbon emisyonuna neden oluyorsunuz.
Bunu, yüzde 70-71 civarında kullandığınız enerji ile yapıyorsunuz. Onun dışında yüzde 12.8 tarım, yüzde 12.5 endüstriyel, yüzde 2.9 da atıklardan kaynaklı karbon emisyonu var.
Tüm karbon emisyonunun yüzde 70'inden enerji sorumlu olduğu için, bugün enerjiyi konuşuyoruz. Enerji konusunu doğru yönetebilirsek, karbon emisyonumuzu da dolaylı olarak düzeltebileceğiz.” dedi.
İzmir’in karbon nötr hedefi
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin karbon nötr hedefinden de bahseden Tugay, 2030 yılına kadar İzmir’in karbon nötr hale geleceğini belirtti.
Başkan Cemil Tugay, “2025 Ocak ayı sonu itibari ile kurulu kaynakların dağılımına baktığımızda elektrik enerjisi üretiminin yüzde 21,1'inin doğalgaz, yüzde 18,8'inin kömürle üretildiğini görüyoruz.
Yüzde 27,6'sı hidrolik enerji, yüzde 11,2 rüzgar, yüzde 17,4 güneş ve yüzde 1,5 jeotermal kaynaklardan üretilen elektriği kullanıyoruz. Doğalgaz ve kömürü topladığımızda hala kullandığımız enerjinin yüzde 40'ını, fosil yakıtlardan elde ettiğimizi herkesin hatırlaması lazım.
Kullandığımız enerjinin her bir kilovatını hesaplayarak yaşamak zorundayız. İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak karbon nötr olma hedefimiz var.
2030'a kadar İzmir'i karbon nötr yapacağız. Önümüzdeki 5 yılda bu başarılabilir mi? Ben bunu başaracağımızı düşünüyorum.
Benim kadar iyimser düşünen çok az insan var. Ben İzmir'e inanıyorum. Yalnızca motivasyona ihtiyacımız var. Bu yolda çalışmamız lazım” diye konuştu.
“6 ilçede pilot çalışma olarak başlayacak”
İklim krizi konusunda farkındalık yaratmanın önemine değinen Başkan Cemil Tugay, “Anket yapılan kişilerin büyük çoğunluğunun iklim krizinin varlığını bildiğini ve bu gerçeği kabul ettiğini görüyoruz. Ancak insanların yüzde 40'ı bu sorunu çözmek için çabalamıyor.
İzmir'de, evlerden ambalaj atıklarını ayrıştırarak almaya başlayacağız. Önce 6 ilçede pilot çalışma olarak başlayacak. İki yıl içerisinde bütün atıkları ayrıştırarak alacağız. Bu uygulamayı zorunlu hale getireceğiz.
İklim krizi sadece bir grup bilinçli insanın ilgilendiği bir konu olamaz. Bu bakış açısının acilen değişmesi lazım. Çevrenizdeki insanların doğruları yapmasına katkıda bulunun” dedi.
"Enerji yoksulluğu var"
İZENERJİ AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Erhan Uzunoğlu, Türkiye’de enerji politikalarının geçmişte plansız bir şekilde geliştiğini ve bu durumun artan enerji maliyetleriyle beraber halkın enerjiye erişim sorununu doğurduğunu belirtti.
Erhan Uzunoğlu, “O dönem enerji politikalarımız ithalata dayalıydı. Bütün sanayi ve işletmeler sıvı yakıt kullanıyordu. İran ve Irak savaşının ardından petrol krizi yaşandı. Bunun ardından sanayicinin hemen kömüre yöneldiğini gördük.
Sıvı yakıt terk edildi, kömüre geçildi. Arkasından 90'lı yılların ortasında şunu gördük; bu kez başka bir ithal enerji kaynağı olan doğalgaz bulundu. Doğalgaz kullanımı yüzde 40'lara kadar çıktı. Dışa bağımlı hale gelindi. Pahalı bir tercihe yöneltildik.
Şimdi de rüzgâra, güneşe yöneliyoruz. Yine bazı teşvikler var. Bu teşvikler sanayici veya kullanıcıya doğrudan değil çok yanlış şekilde veriliyor. Ülkede plansız ve enerji politikaları açısından yetersiz süreçler yaşadık.
Artan enerji maliyetleri var. İnsanlar ekonomik olarak büyük sorunlar yaşıyor. İnsanların enerjiye, elektriğe ulaşamama durumu var. Bir enerji yoksulluğu var." diyerek çözüm arayışına girdiklerini ifade etti.
Enerji Verimliliği Çalıştayı’nda, enerjinin verimli kullanılması, karbon ayak izinin azaltılması ve küresel iklim kriziyle mücadelede önemli adımlar atılması hedefleniyor.
Tematik grup çalışmaları
Çalıştay, sunumlar ve tematik grup çalışmalarıyla devam edecek. Çalıştay sonuç raporu, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve diğer paydaşlarla paylaşılacak, ayrıca Türkiye genelindeki büyükşehir ve il belediyelerine örnek teşkil etmesi amaçlanacak.
