Yıl 1934… Genç Türkiye Cumhuriyeti, varlığını ve Devrimlerini Mustafa Kemal Atatürk öncülüğünde anlatmak, “Yurtta Barış, Dünyada Barış” şiarını komşu ülkelerle pekişmesini sağlamak amacı ile liderleri ağırlamaktadır. Sanatın, bir ülkenin yükselmesindeki öneminin ve önceliğinin bilincinde bir lider olan Atatürk, sanatın birleştirici ve evrensel yanını dünya barışında bir araç olarak kullanmış, vermek istediği mesajları, sanatın naifliği ile süsleyerek sunmuştur.
İran Şahı Rıza Şah Pehlevi de, Türkiye’yi ziyaret edecektir. Türkiye’de opera yeni kurulmuştur ve devlet erkanı düzeyinde ilk eser sahnelenecektir. Atatürk, İran Şahı onuruna, Ahmed Adnan Saygun’dan Firdevsi’nin Şehnamesini bestelemesini, bestelerken eserin içerisine fikri Atatürk’e ait olan birkaç unsuru da elemesini ister.Operanın isminin de Özsoy Operası olması gerektiğini özellikle belirtir.
Öykü, Hakan Feridun’un ikiz oğulları Tur ( Kurt ) ile İraç ( Aslan ) üzerine kuruludur. İkizler doğduğunda, şeytanın gazabı onları birbirinden ayırır. Ayrı yollara gidip birbirinden uzaklaşırlar. Ama yüzyıllar sonra buluşup kardeş olduklarını anlarlar. Tıpkı ayrı yollara giden İran ve Türkiye gibi… Artık kardeşler birleşmelidir mesajı taşımaktadır.
İki ay süre içerisinde eser tamamlanır. Beste ve orkestra şefi Ahmed Adnan Saygun, Güftesi, Münir Hayri Egeli’ye aittir. 19 Haziran 1934 gecesi Cumhur bando heyeti eşliğinde iki devlet başkanı önünde eser Ankara Halkevi’nde sahnelenir. Eserin sonunda, iki kardeşten Tur ( kurt ) adı geçtiğinde sahnedeki oyuncular Mustafa Kemal Atatürk’ü, İraç ( Aslan ) ismi geçtiğinde İran Şahı Pehlevi’yi işaret etmeleri üzerine, Pehlevi yerinden heyecanla kalkarak Atatürk’ün boynuna “kardeşim” diyerek sarılmıştır. Böylece sanatın dünya barışı üzerindeki etkisi İran Türkiye ilişkilerini derin bir dostluğa dönüştürmüştür.
1935 de İtalya’nın, Habeşistan’a saldırmasının ardından Atatürk, Ortadoğu’da belirecek dış güvenlik tehditlerini önlemek, komşu devletlerle ilişkileri geliştirerek sınırların güvenliğini sağlamak amacı ile Türkiye, İran, Irak ve Afganistan dan oluşan dörtlü bir saldırmazlık paktı oluşturmak ister. Bu dört Devlet Atatürk’ün fikir öncülüğünde 8 Temmuz 1937 de Tahranda, Sadabat Sarayı’nda Sadabat Paktını oluştururlar. Doğru liderlerin elinde sanat, Ülke ve dünya barışı için en önemli araçlardan biridir.
Özlemle, saygıyla…
