Son Mühür - Yıllardır yapılan ölçümler, Afrika kıtasının çok yavaş bir şekilde ikiye ayrılmaya devam ettiğini gösteriyor. Jeolojik süreçler gibi bu ayrılma da milyonlarca yıl sürecek. Uzmanlar, uzun bir zamanın sonunda Doğu Afrika’nın bir kısmının kıtanın geri kalanından kopacağını ve muhtemelen iki kara kütlesi arasında yeni bir okyanusun oluşacağını belirtiyor. Bu devasa ayrılma süreci, Etiyopya, Kenya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Uganda, Ruanda, Burundi, Zambiya, Tanzanya, Malavi ve Mozambik gibi ülkeler boyunca binlerce kilometre uzanan, dünyanın en büyük yarıklarından biri olan Doğu Afrika Yarık Sistemi (EARS) ile bağlantılı.
2004’te yapılan bir araştırmaya göre, bu yarık sistemi nedeniyle Afrika plakası, her yıl milimetreler mertebesinde süper yavaş bir hızla birbirinden uzaklaşan iki plakaya—daha küçük Somali plakası ve daha büyük Nubian plakası—ayrılıyor. 2018’de Kenya’da ortaya çıkan bir çatlak haberi viral olmuş ve bazı kişiler bunun Afrika’nın gözlerimiz önünde ikiye ayrıldığının kanıtı olduğunu iddia etmişti. Ancak bu sahne EARS ile ilgili olsa da, Afrika’nın büyük bölünmesinin canlı kanıtı olarak sunmak tam olarak doğru değil.
Yeni bir okyanus oluşacak
Bu çatlak, muhtemelen vadideki riftleşme sürecinin oldukça lokal bir göstergesiydi. EARS yaklaşık 25 milyon yıldır aktif ve Kenya’daki bu çatlak, kıtadaki genel hareketlerin küçük bir yansıması olarak görülebilir. Ancak uzmanlar, EARS’daki değişimlerin 5 ila 10 milyon yıl içinde Afrika’nın doğusunun büyük ölçüde farklılaşmasına yol açabileceğini belirtiyor. Bu süreçte, muhtemelen Somali ve Nubia levhaları arasında yeni bir okyanus oluşacak, Doğu Afrika kıtanın geri kalanından kopacak ve geniş bir deniz bu bölgeyi ayıracak.
Her ne kadar bu fikir şaşırtıcı görünse de, Dünya yüzeyinin sürekli olarak değiştiğini ve bu değişimin insan algısına göre son derece yavaş gerçekleştiğini hatırlamak gerekiyor. Doğu Afrika’nın ayrılması, bu devasa jeolojik hikâyenin yalnızca bir parçası olacak. İnsanlığın bu değişimleri gözlemleyip göremeyeceğini ise zaman gösterecek; zira bu yapboz parçaları milyonlarca yıllık süreçlerde çok yavaş hareket ediyor.
