Yaz aylarının başlamasıyla birlikte Türkiye genelinde hava sıcaklıkları önemli ölçüde yükseldi. Haziran ayında birçok kentte sıcaklıklar 40 dereceyi aşarken, bu durum ormanlar ve tarım alanlarında yangın riskini artırdı. Kuruyan orman altı bitki örtüsü ve etkili rüzgar alevlerin hızla yayılmasına zemin hazırladı.
Haziran’da orman ve zirai alan yangınları artış gösterdi
Orman Genel Müdürlüğü verilerine göre, 1-30 Haziran tarihleri arasında toplam 1563 yangın çıktı. Bunların 612’si orman yangını, 951’i ise zirai alan yangını olarak kayıtlara geçti. Yangınların 499’u tarım alanlarından başlayarak ormanlara sıçradı. Hava sıcaklıklarının mevsim normallerinde seyrettiği ayın ilk yarısında 203 orman yangını tespit edilirken, sıcaklıkların yükseldiği ikinci yarısında bu sayı 409’a ulaştı. Sadece 27-30 Haziran tarihleri arasında ise 147 orman ve 195 tarım alanı yangını yaşandı.
Ege Bölgesi’ndeki yangın tehlikesi çok yüksek seviyede
İzmir Bakırçay Üniversitesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi ve Uzaktan Algılama Uzmanı Prof. Dr. Şermin Tağıl, artan sıcaklık ve kalıcı kuraklığın Batı Anadolu’da orman yangını riskini ciddi şekilde artırdığını belirtti. Akdeniz ikliminin yaz aylarında sıcak ve kurak geçmesinin yangınlara zemin hazırladığını ifade eden Tağıl, uluslararası veriler ışığında toprak nemindeki azalma ile yangın riskinin hızla yükseldiğini vurguladı.
Copernicus Acil Durum Yönetim Servisi Mark 5 Orman Yangını Tehlike Göstergesi’ne göre Ege Bölgesi’nde yangın tehlikesinin “çok yüksek” seviyede olduğunu açıklayan Tağıl, özellikle İzmir, Seferihisar, Aydın, Milas, Bodrum ve Marmaris’in büyük risk altında olduğunu söyledi. Akdeniz Bölgesi’nde ise Antalya, Silifke, Hatay ve İskenderun çevresi dikkat çeken bölgeler arasında yer alıyor.
Yağış eksikliği yangın riskini katladı
Haziran ayında yaşanan yağış azlığının temmuz ayında da devam etmesinin beklendiğini ifade eden Tağıl, topraktaki nem oranının hızla azaldığını ve bitki örtüsünün kuruduğunu söyledi. Bu durumun yangınların daha kolay çıkmasına olanak sağladığını dile getirdi.
İklim değişikliği yangın tehlikesini artırıyor
Türkiye’de uzun vadede sıcaklıkların ciddi oranda artması bekleniyor. Dünya İklim Araştırmaları Programı’nın projeksiyonlarına göre, 2080-2099 yılları arasında Türkiye’de ortalama sıcaklıkların 1995-2014 dönemine kıyasla 4 ila 6 derece artması öngörülüyor. Bu senaryo, fosil yakıt kullanımının sürmesi ve önlem alınmaması durumunda gerçekleşebilir.
Prof. Dr. Tağıl, artan sıcaklıklar ve kalıcı kuraklığın sadece hava koşullarını değil; toprak nemini, tarımı, su kaynaklarını ve ormanları doğrudan etkilediğini belirtti. Azalan yağışların bitki örtüsünü kuruttuğunu, ormanların daha kolay tutuştuğunu ve yangınların hızla yayıldığını vurguladı. Ayrıca, bu yangınların söndürülmesinin giderek zorlaştığına dikkat çekti.