Son Mühür/ Beste Temel - Ege Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü öğretim üyesi Doç. Dr. Banu Yoho’nun yürütücülüğünü üstlendiği “Topraktan Bitkiye Nanoplastik Alınımı: Py-GC-MS ile Kantifikasyonu ve PET Görüntüleme ile Görselleştirilmesi” başlıklı proje, TÜBİTAK tarafından desteklenmeye değer bulundu.
Proje, özellikle tarımsal üretimde artan plastik kullanımının toprak ve bitkiler üzerindeki etkilerini araştıracak. Elde edilecek veriler, nanoplastiklerin insan sağlığına dolaylı etkilerini değerlendirmek açısından önemli bir kaynak oluşturacak.
Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, projeyi hayata geçiren ekibi tebrik ederek, “Üniversitemizde oluşturduğumuz güçlü araştırma ekosistemi sayesinde TÜBİTAK nezdinde kabul gören proje sayımız artıyor. Bu proje, tarımsal üretimdeki plastik kirliliğine yönelik bilimsel veriler ortaya koyacak. Doç. Dr. Banu Yoho ve ekibini kutluyorum” dedi.
Tarım topraklarında görünmeyen tehlike
Tarımda kullanılan plastik malçların büyük bir çevre sorunu haline geldiğini belirten Doç. Dr. Banu Yoho, her yıl yaklaşık 4,4 milyon ton plastik malç filminin toprağa karıştığını söyledi.
Yoho, “Bu plastiklerin büyük kısmı ultraviyole ışınları ve fiziksel etkenlerle mikro ve nanoplastik parçacıklara dönüşüyor. Bu parçacıklar, topraktan temizlenemiyor ve ağır metallerle birleşerek hem bitkilere hem insan sağlığına zarar verebiliyor. Araştırmalar, bu partiküllerin kalp-damar hastalıklarıyla dahi ilişkili olabileceğini gösteriyor. Türkiye gibi tarımsal üretimin yoğun olduğu ülkelerde bu durumun incelenmesi büyük önem taşıyor.” dedi.
Gerçekçi koşullarda ilk uygulama
Projenin, çevresel açıdan anlamlı ve gerçekçi bitki yetiştirme koşullarında yürütüleceğini belirten Doç. Dr. Yoho, “Nanoplastiklerin topraktan bitkilere geçişini PET görüntüleme yöntemiyle gözlemleyeceğiz. Bu yöntem, dünyada ilk kez bu kapsamda kullanılacak. Elde edeceğimiz kantitatif veriler, nanoplastiklerin tarımsal sistemlerdeki hareketini anlamak açısından büyük katkı sağlayacak.” ifadelerini kullandı.
Çok disiplinli ekip
Projede; Ege Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ayfer Yurt Kılçar, Prof. Dr. Çiğdem İçhedef, Dr. Michael Duncan Yoho, Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Doç. Dr. Erkan Güler, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi’nden Doç. Dr. Rafig Gurbanov, Öğr. Gör. Dr. Büşra Şensoy Gün, ayrıca Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi’nden Dr. Nejat Özden, Ömer Sökmen ve Ülfet Erdal yer alıyor.
