Muğla’nın Fethiye ilçesinde yer alan Tarzan Koyu’nda vatandaşlar, nesli tükenme tehlikesi altındaki Akdeniz fokunu fark etti. Çevredekiler, kıyıya yakın bölgede dolaşan fokun görüntülerini cep telefonuyla kaydetti. Görüntülerde, fokun bir süre yüzüp etrafı incelediği, ardından koydan uzaklaştığı görüldü.
Akdeniz fokunun özellikleri
Bilimsel adı Monachus monachus olan Akdeniz foku, dünyadaki en nadir deniz memelilerinden biri olarak kabul ediliyor. Ortalama 2,5 metre uzunluğa ve 250-300 kilogram ağırlığa ulaşabilen bu tür, iri gövdesi, kısa burnu ve yuvarlak başıyla tanınıyor. Sırt kısmı genellikle koyu kahverengi veya gri tonlarında, karın bölgesi ise beyaz renkte oluyor. Ortalama yaşam süresi 20-25 yıl olan Akdeniz fokları, genellikle sakin, tenha kıyılarda, mağara ve kaya oyuklarında barınıyor.
Neden nesli tükeniyor
Uluslararası Doğayı Koruma Birliği’nin (IUCN) kırmızı listesinde yer alan Akdeniz foku, dünyada yalnızca birkaç yüz bireyden oluşan küçük bir popülasyona sahip. Nesillerinin tehlikede olmasının başlıca nedenleri arasında;
Yaşam alanlarının daralması: Kıyı yerleşimleri, turizm ve inşaat faaliyetleri fokların barındığı mağara ve kıyıların yok olmasına yol açıyor.
Deniz kirliliği: Plastik atıklar, petrol sızıntıları ve diğer kirlilik kaynakları, hem besin zincirini hem de yaşam alanlarını olumsuz etkiliyor.
Balıkçılık faaliyetleri: Ağa takılma, bilinçli ya da yanlışlıkla öldürülme gibi durumlar fokların sayısını azaltıyor.
İklim değişikliği: Deniz suyu sıcaklıklarının artması ve ekosistem değişiklikleri, türün üreme ve beslenme düzenini bozuyor.
Türkiye kıyıları önemli yaşam alanı
Akdeniz fokları, Türkiye kıyılarında özellikle Ege ve Akdeniz bölgelerinde görülüyor. Foça, Datça, Kaş ve Fethiye gibi yerler, bu nadir tür için önemli yaşam alanları arasında sayılıyor. Uzmanlar, Tarzan Koyu’nda görülen bu fokun, bölgedeki deniz ekosisteminin hâlâ canlı ve korunabilir olduğunu gösterdiğini vurguluyor.
