23 Nisan 2025’te İstanbul, art arda gelen üç depremle sarsılırken, sadece binalar değil, megakentteki milyonlarca insanın psikolojisi de ciddi anlamda sarsıldı. İlk olarak saat 12:13’te Silivri açıklarında meydana gelen 3,9 büyüklüğündeki sarsıntı, saat 12:49’da yaşanan ve 6,2 büyüklüğüyle çok daha şiddetli olan ikinci depremle birlikte korkuya dönüştü. Depremin ardından 12:51’de Büyükçekmece açıklarında yaşanan 4,4 büyüklüğündeki artçı sarsıntı, İstanbul’da yaşanan paniği daha da artırdı. Yaşanan bu gelişmeler sonrası milyonlarca vatandaş, özellikle oturduğu konutun fay hattına ne kadar yakın olduğunu sorgulamaya başladı. İnternette en çok aratılan konulardan biri “evimin altından fay geçiyor mu?” olurken, uzmanlar ve kurumlar tarafından yapılan açıklamalar dikkatle takip edilmeye başlandı.
Depremler Kuzey Anadolu Fay Hattı Üzerinde Gerçekleşti
Jeolog Prof. Dr. Okan Tüysüz, yaşanan depremlerle ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Tüysüz, özellikle Silivri açıklarında meydana gelen depremin Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF) üzerinde gerçekleştiğini belirterek, bu fay hattının Türkiye'nin en aktif ve en tehlikeli fay sistemlerinden biri olduğunu vurguladı. Tüysüz açıklamasında şu değerlendirmelerde bulundu:
“İstanbul’da meydana gelen bu deprem, Kuzey Anadolu Fay Hattı üzerinde gerçekleşmiştir. Bu tür depremler, bölgede biriken stresin küçük kırıklarla zaman zaman boşaldığını gösteriyor. Ancak bu sarsıntıların öncü olup olmadığını anlamak için daha fazla veriye ihtiyaç vardır. Şu an için bu depremi bağımsız bir deprem olarak değerlendirmek daha doğru olur.”
Bu açıklama, özellikle İstanbul’un batısında yaşayanlar arasında endişe yaratırken, fay hattının olası etkileri yeniden gündeme geldi. Uzmanlar, stres birikiminin sürdüğünü ve Marmara Denizi çevresindeki fayların, büyük İstanbul depremi için potansiyel taşıdığını yineliyor.
EVİMİN ALTINDAN FAY HATTI GEÇİYOR MU?
İstanbul’da En Riskli İlçeler Hangileri?
Kuzey Anadolu Fay Hattı’na yakınlığı nedeniyle İstanbul’daki bazı ilçeler daha yüksek risk altında bulunuyor. Özellikle Marmara kıyısına yakın olan ilçeler, geçmişte yaşanan depremlerde en çok etkilenen bölgeler arasında yer alıyor. AFAD ve çeşitli jeoloji uzmanlarının değerlendirmelerine göre, İstanbul’da Silivri, Avcılar, Bakırköy, Zeytinburnu, Küçükçekmece, Büyükçekmece, Pendik, Kartal, Tuzla ve Maltepe gibi sahil ilçeleri, fay hattına yakınlıkları nedeniyle risk açısından daha dikkatle izlenmesi gereken alanlar olarak öne çıkıyor.
“Evim Fay Hattı Üzerinde mi?” Sorusuna Yoğun İlgi
Depremlerin ardından vatandaşların ilk olarak sorduğu sorulardan biri “evimin altından fay hattı geçiyor mu?” oldu. Bu konuda hem AFAD’ın hem de Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü’nün (MTA) sunduğu çevrim içi haritalar, vatandaşlara önemli bilgiler sunuyor. Ancak uzmanlar, sadece harita bilgileriyle değerlendirme yapmanın yeterli olmadığını, binaların zemin yapısı, yaşı, yapı tekniği ve denetim geçmişinin de en az fay hattına uzaklık kadar belirleyici olduğunu vurguluyor.
Kuzey Anadolu Fay Hattı Türkiye’yi Nasıl Etkiliyor?
Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF), Türkiye'nin kuzeyinde doğudan batıya uzanan ve dünyadaki en aktif fay sistemlerinden biri olarak kabul edilen 1100 kilometrelik bir fay zonudur. Van Gölü’nün kuzeyinden başlayarak Erzincan, Tokat, Amasya, Çankırı, Bolu, Adapazarı, Yalova, Kocaeli, İstanbul ve Çanakkale gibi şehirlerin altından geçerek Saros Körfezi’ne kadar uzanır. Bu fay hattı üzerinde geçmişte meydana gelen büyük depremler, Türkiye’nin deprem tarihine damga vurmuştur. 1999 İzmit ve Düzce depremleri, 1992 Erzincan, 1983 Erzurum ve 1966 Varto depremleri bu fay hattı üzerinde meydana gelen yıkıcı sarsıntılardır.
