Ülkelerin gelişmişliği için bir parametre de bize göre o ülkedeki “iyi rol model” bireylerin varlığının nüfusa oranının yüksek olmasıdır. Rol model olmak toplumsal açıdan çok önemli bir kavramdır. Çünkü rol modelin bulunduğu topluluk doğal olarak onun bazı tutum ve davranışlarını örnek alır. Rol model; davranışları, kişisel özellikleri veya bazı özel vasıflarıyla örnek alınan, taklit edilen kimse olarak tanımlanmaktadır. Tıp eğitiminde rol model olmanın öğrencilerin mesleksel gelişimlerindeki önemi, tıp eğiticileri tarafından yapılan çalışmalarla gösterilmiştir. İyi rol modeller insanların hayatlarını olumlu yönde etkileyebilirler. Yapılan araştırmalarda iyi bir rol modelin bireyi % 74 olumlu etkilediği gözlemlenmiştir. Rol modelleri; Mentorlar, Eğitimciler Öğretmenler, Antrenörler, Hayırsever liderler, İş liderleri, Siyasi figürler, Dini liderler, Ebeveynler ve Vasiler vb. gibi çeşitlendirmek mümkündür. Rol modeller bir anlamda da toplumların kanaat önderlerini oluştururlar. İyi rol modellerin yüksek nitelikleri de olmalıdır ki bunların bazılarını zorlukların üstesinden gelebilme yeteneği, başkalarına yardım etme isteği, yaşam deneyimi, başkalarına ilham verebilme yeteneği, duygusal zekâ, özgünlük vb. niteliklerdir. Kurum ve kuruluşların başında bulunan bireyler de “iyi rol model” olmalıdırlar. O zaman kurum ve kuruluşların mensubu olan diğer bireyler de o rol modelin birtakım niteliklerini kendilerine katmak isterler. Rol model olmak çok kolay bir iş değildir. Rol modeller her alanda kendilerinin örnek olduğunu hep hatırlamak zorundadırlar. Tutum ve davranışlarını bu düşünce ışığında oluştururlar. Aslında dediğimiz gibi her kurum ve kuruluşun başında bulunanlar bir anlamda rol model olmaya da mecburdurlar. Aksi halde emir ve talimatları alt kadrolarında sorgulanır hale gelirler. Örneğin; askerlikte bir birliğin komutanı da çok iyi bir rol model olmak zorundadır. Ancak o zaman o birlik o komutanla zafere ulaşır. Rol model konumundaki bir komutan kendi botları boyalı ve temiz değilse sabah birliğinin karşısına çıktığında botları boyasız olan personele “Neden senin botların boyasız?” diyemez. Kendisi de o konuda kusursuz olmalıdır ki bunu diyebilsin. Ancak iyi bir rol model bireye sahip olan kurum ve kuruluşların her geçen gün bulundukları çıtayı yükselttikleri ve daha iyiye doğru gittikleri de tartışılmaz bir yaşam gerçeğidir. Çıtası sürekli yükselen kurum ve kuruluşların sayısının artıyor olması ise o toplumun, o ülkenin giderek daha iyi yaşam koşullarına kavuşmasına, daha müreffeh bir toplum olma yolunda daha süratli ilerlemesine neden olur. Rol modellerin bir önemli etkisi de insanların özellikle büyürken hayran olduğu ve davranışlarını örnek aldığı kişi olmalarıdır, yani gençlerin ve çocukların. Hiç unutmayız, yıllar evvel bir gün bir ilkokulda küçük yavrularımızla konuşurken büyüyünce ne olmak istediklerini sormuştuk. Miniklerin bir kısmı pek cevap veremedi, bazıları ise doktor, mühendis, avukat, asker gibi cevaplar verdi. Birinin verdiği cevap ise bizi çok şaşırtmıştı; “Ben büyüyünce Memati olucam amca.” dedi. O gün çok üzülmüştük. Gördük ki “ rol modeller” çocukların gelişiminde bile ne denli önemli. Geçtiğimiz günlerde İzmir çok iyi bir rol model şahsiyete sahip olmanın onurunu yaşadı. Dokuz Eylül Üniversitemizin Rektörü Prof. Dr. Bayram Yılmaz hocamız 2025 yılında Türkiye’den Avrupa Bilimler Akademisi (Academia Europaea) üyeliğine seçilen tek bilim insanı oldu. Fizyoloji ve sinirbilim (neuroscience) alanındaki öncü çalışmaları nedeniyle bu seçkin kuruma davet edilen Yılmaz, aynı zamanda Academia Europaea üyeliğine kabul edilen en genç Türk bilim insanları arasında yer alıyor. Prof. Dr. Yılmaz kısa süre önce de Uluslararası Fizyolojik Bilimler Birliği (IUPS) Akademisi üyeliğine seçilmişti. Prof. Dr. Yılmaz, Avrupa Bilimler Akademisi’nin “Physiology and Neuroscience (Fizyoloji ve Nörobilim)” kategorisindeki tek Türk üyesi olarak, bilimsel birikimiyle hem Dokuz Eylül Üniversitemizi hem de ülkemizi uluslararası düzeyde temsil etti. Bayram Hocamız Barselona’da düzenlenen ve Avrupa’nın önde gelen bilim insanlarının katıldığı “Building Bridges Barcelona 2025” etkinliği kapsamında gerçekleştirilen törende resmen üyeliğe kabul edildi. Bu ülkemiz adına da gerçekten bir onur vesilesidir. Bayram Hocamız ile zaman zaman görüştüğümüzde onun üniversitenin çıtasını çok daha yükseğe çıkartma azmine ve kararlılığına hep hayranlık duydum. Özellikle de üniversite camiası içindeki “herkese dokunma” duygusu ve özelliği aslında Bayram Hocamızın başarısının altındaki en temel unsurlardan biri bize göre. Barcelona’da yaptığı konuşmanın özü olan “Bilim, insanlığın ortak dili ve geleceğin pusulasıdır.” sloganı ise aslında çok şeyi özetliyor. Bayram Hocamız üniversitede bilimsel çalışmaların yanısıra üniversite vizyonunun sadece bilimle sınırlı kalmayıp kampüs yaşamı, sosyal sorumluluk ve paydaşlarla olan sinerjiyi de kapsadığını vurguluyor. Örneğin doğa ile uyumlu yeşil kampüs, enerji verimli çevre dostu yerleşkelerin yapılması, eğitim ve erişilebilirlik boyutunda “engelsiz üniversite” anlayışının üniversiteye yaygınlaştırılması, eğitimde fırsat eşitliğini gözeterek fiziki altyapı, dijital araçlar ve destek mekanizmalarıyla her öğrencinin eşit şartlarda var olabileceği bir kampüs ortamının oluşturulması, sağlık ve spor altyapısına önem verilmesi gibi pek çok başlığı saymak da mümkün. İyi rol model aynı zamanda iyi liderlik örnekleri de sergileme imkânına sahip olur. İyi liderlik de iyi kadrolar ile her zaman başarıyı getirir. Biz Dokuz Eylül Üniversitemizin Bayram Hocamız ile çok iyi bir şans yakaladığına ve bunu da iyi değerlendireceğine inanıyoruz. İyi rol modeller ülkelerin kalkınmasında her zaman etkin lokomotifler olurlar. Hangi çocuk, hangi genç bir Aziz Sancar, bir Bayram Yılmaz olmak istemez ki? Biz biliyoruz ki Türkiye’miz ne kadar çok bilim insanına sahip olursa o denli muasır milletler seviyesine ulaşır ve refaha erer. Zira ülkemizin geleceğindeki zenginlik, mevcut olan muhteşem doğal kaynaklarını kendisinin işlemesi yanında “bilim üretmekten” geçecektir. Varlığından ve dostluğundan büyük şeref duyduğumuz Prof. Dr. Bayram Yılmaz’ı Türkiye’mize, İzmir’imize kazandırdığı onur nedeniyle yürekten kutluyoruz. Başarılarınız ve “iyi rol modelliğiniz” daim olsun Bayram Hocam.