Son Mühür/Merve Turan- Prof. Dr. Ömür Akdeniz, İmmum Yetersizliği ile ilgili Tunç Erciyas'ın sorularını yanıtladı.
Prof. Akdeniz, İmmünoloji ve İmmum Yetersizliği hakkında bilgi verdi. Birçok hastalıkla karıştırıldığını belirtilerinin dikkatli analiz edilerek doğru uzmana gidilmesi gerektiğini vurguladı. Erken teşhis bu hastalık içinde çok önemli...
İmmunoloji nedir?
İmmünoloji, Bizim mikroorganizmalara özellikle bakteri, virüs, maya, mantar gibi bize zarar verip, rahatsız edebilecek organizmalara karşı vereceğimiz yanıtı düzenleyen ve rahatsızlık geçince vücudumuzu dinginlik aşamasına getiren bir sistem...
Bağışıklık sistem komponetlerinden herhangi birinde bir problem ortaya çıktığında mikroorganizmalara vereceğimiz yanıt ortadan kalkar enfeksiyonlara yatkınlık artar. Ölüme giden sonuçlar ortaya çıkabilir. Tehdit ortadan kalksa bile vücud dinginlik dönemine geçemez. Organ hasarlarına giden abartılı sonuçlar olabilir. Bağışıklık sistemi bozuklukları kansere yatkınlık özellikle lenfoma şeklinde de gözükebilir. savaşta da olumsuz sonuçlar verir.
Bağışıklık sistemi bozuklukları genetik temeli çok yüksek olan bir rahatsızlık...
Özellikle akraba evliliği hatta aynı köyde yaşayanların evliliklerinden bile ortaya çıkabiliyor. Fakat bağışıklık sistemi bozuklukları ailede hiç bu rahatsızlığı olmayan bireylerde de ortaya çıkabiliyor. Doğumdan sonra mutasyonlarla da çok ileri yaşlarda da ortaya çıkabiliyor. Tanı yaşı sınırlaması yok. Her yaşta ortaya çıkabilir. İmmun yetmezliği çevre kirliliği, beslenme sorunları, bakteri, virüs gibi tetikleyici nedenlerle de ortaya çıkabiliyor.
Başka hastalıklarla karıştırılmakta...
Çocukluk döneminde daha çabuk ortaya çıkabiliyor. Ancak yetişkinlerde çok farklı ortaya çıkabiliyor. Başka hastalıklarla karıştırılabiliyor. Farklı senaryolarda ortaya çıkabiliyor. Tekrarlayan bakteriyel, viral hatta mantar enfeksiyon hastalıkları gibi ortaya çıkıyor. Menenjit gibi iç organ apseleri, zatürre gibi hayatı tehdit eden enfeksiyonlara dönüşebilir. Hastanın hayatını tehdit edebiliyor.
Bazen romatizmal rahatsızlık, eklem ağrıları gibi belirtiler verebiliyor. Dalak ve lenf bezi gibi organların aşırı büyümeleri gibi hatta bazı hastalar o kadar çok hemotoloji uzmanına gidebiliyorlar. Lenfomadan şüpheleniyor. Dermotolojik problemler, saç dökülmeleri, nerolojik sıkıntılar şeklinde ortaya çıkıyor. Geçmeyen ishal şeklinde ortaya çıkıyor. Çölyak rahatsızlığı teşhisi koyulup diyete başlamış ama fayda görmüyor. Çünkü alakası yok... Uzmanların bakış açıları geniş olmalı, dikkatli davranıp bu tür hastalıkları immunoloji uzmanına yönlendirmeleri gerekiyor. Hekim farkındalığı arttıkça doğru tedavi yapılabiliyor.
Hekim farkındalığı...
Prof. Ardeniz, her şeyin temelinin tıp fakültelerinde attığını ancak bazı fakültelerde immunolojinin anlatılmadığını ya da çok az sürede işlendiğini vurgulayarak, Ege Üniversitesi'nin bu konuda donanımlı olduğunu ve bu derse hem teorik hem de pratik şekilde yer verildiğini belirtti.
Alerji ile İmmünoloji ayrılmalı ama alerji bölümünden İmmünoloji bölümüne geçenler de oluyor. Mikrobiyal bir tehdit olmadan vücudun kendi organları ile savaşması şeklinde de olabiliyor. Her yaşta karşımıza çıkabiliyor. Enfeksiyon kökenli tüm hastalıkların kökünde immun yetmezliğininde de araştırılması gerekir.
Bebeklerden alınan topuk kanından İmmum Yetmezliği testi de yaptırılması gerekir. Kemik iliği nakli ile hayatı tamamen kurtulabiliyor.
Yapay zeka tıp dünyasına güç katıyor...
Yapay Zeka burada da devrede. Genetik bilim DNA'yı inceliyor. Kodlamaya katılan birimleri tarıyoruz. Şablon panelleri bıraktık. Genomun tamamı yapay zeka ile taranıyor. Genetik yanının hızı ve doğruluğu yapay zeka geliştikçe artacak. Maliyet gelecekte daha da düşecek. Tüm hastalar için uygulanabilecek. Çoğu hastalık grip gibi tedavi edebilecek...
Ulusal Nadir Hastalıklar Derneği...
Nadir hastalıklarda tanı gecikmesi en önemli sorun... Hekim farkındalığı yaratmak amacıyla kurulan Ulusal Nadir Hastalıklar Derneği sempozyumlar düzenleyerek bilgilendirilmesi sağlanıyor. Her yıl 22-28 Nisan tüm dünyada İmmun Yetmezliği farkındalık haftası olarak kutlanmakta... Bir takım etkinlikler yükleniyor. Derneğin logosu 4 yapraklı yonca... Yapraklar farklı anlamlar ifade ediyor. Umut, inanç, sevgi, şans... İnancını, umudu ve sevgisi ile harmanlanmış doktorlar hastalara şans getirebilir.
Bağışıklık sistemini geliştirmek için...
Bağışıklık sistemini güçlendirmek mümkün... Bunun için doğru beslenmeliyiz. Fast food, sigara, alkol hayatımızda olmamalı, iyi uyku çok önemli, kilo almamalı, spor yapmalıyız.
'Sesime Sardım Hüznümü' romanı...
Prof Dr Ömür Ardeniz in ilk kitabı Sesime Sardım Hüznümü... Pandemi döneminde insanların yaşadığı panikten yola çıkarak yazılmaya başlanmış. Şiirlerle süslenmiş bir roman olmuş... İmmun yetmezliği rahatsızlığı olan hastalara umut olmak için yazılmış. Sesine Sardım Hüznümü içinde aşk olan hayata dair bir roman... Okuru bol olsun. Çok yakında bambaşka bir konuda kaleme aldığı ikinci romanda geliyor. Zamanda yolculuk ve çevre konularına değinilecek.
