Son Mühür/Merve Turan- Ege Üniversitesi (EÜ) Eczacılık Fakültesi Radyofarmasi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Meliha Ekinci’nin yürütücülüğünü yaptığı “Meme Kanserine Hedefli Lapatinib Ditosilat İçeren Nano Yapılı Lipit Taşıyıcı Sistemlerin Geliştirilmesi ve Hedeflendirme Etkinliğinin in vitro Olarak Değerlendirilmesi” başlıklı Bilimsel Araştırma Projesi (BAP), Doktorclub Awards 2024 Yılı Sağlık Profesyoneli Ödülleri kapsamında “Yılın Yenilikçi Eczacısı” kategorisinde ödüle değer bulundu.
Proje, yerli radyofarmasötik geliştirme hedefiyle yürütülen Ar-Ge faaliyetleriyle Türkiye’nin sağlık alanında dışa bağımlılığını azaltmayı, teknoloji transferi ve yatırım yoluyla ekonomik katkı sunmayı amaçlıyor.
Rektör Budak: “Bilim insanlarımız ulusal ve uluslararası düzeyde takdir topluyor”
EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, ödül dolayısıyla Doç. Dr. Meliha Ekinci’yi kutlayarak, üniversitenin bilimsel altyapısına ve araştırmacı kadrosuna dikkat çekti. Prof. Dr. Budak, “Ege Üniversitesi olarak tam akredite, sağlık temalı bir araştırma üniversitesi kimliğimizle nitelikli bilimsel çalışmaları destekliyoruz. Akademisyenlerimizin yürüttüğü projeler hem ülkemizde hem de uluslararası platformlarda takdir görüyor. Hocamızın projesiyle bu yıl ‘Yılın Yenilikçi Eczacısı’ ödülüne layık görülmesi bizleri gururlandırdı. Kendisini tebrik ediyor, başarılarının devamını diliyorum” dedi.
“Erken teşhise katkı sunacak tanı yaklaşımı geliştirildi”
Projeye ilişkin bilgi veren Doç. Dr. Meliha Ekinci, meme kanserinin dünya genelinde kadınlarda en sık görülen kanser türü olduğunu belirterek, hastalığın erken tanı ve etkili tedavisinin yaşamsal öneme sahip olduğunu ifade etti. Radyolojik yöntemlerin morfolojik değişikliklere dayandığını, bu nedenle hastalığın erken evresinde yetersiz kaldığını kaydeden Ekinci, “Nükleer tıp görüntüleme teknikleri, fizyolojik değişiklikleri esas aldığı için erken tanı açısından çok daha avantajlıdır. Bu yaklaşımla erken evrede meme kanseri teşhisine olanak sağlayacak bir sistem geliştirdik” dedi.
“HER2 hedefli yerli radyofarmasötik üretildi”
Doç. Dr. Ekinci, projenin odağında HER2 pozitif meme kanseri için geliştirilen yeni bir tanı molekülünün yer aldığını aktardı. HER2 reseptörünün, özellikle metastatik meme kanserlerinde yüksek oranda görüldüğünü ve hedefe yönelik tedaviler için uygun bir yapı sunduğunu vurgulayan Ekinci, şu bilgileri verdi:
“FDA onaylı Lapatinib ditosilat, HER2 pozitif vakalarda kullanılan bir tirozin kinaz inhibitörüdür. Projemiz kapsamında bu molekülü 99mTc ile işaretleyerek, hedef hücrelerde yüksek tutulum gösteren, sağlıklı dokularda ise minimum hasara yol açan, sintigrafik olarak ayırt edilebilir nitelikte nano yapılı lipid taşıyıcı sistemlerle birleştirdik. SPECT görüntülemeye uygun bu sistemle, hücresel düzeyde tanı imkânı sunan yerli ve milli bir radyofarmasötik elde ettik.”
“Dışa bağımlılığı azaltacak, ekonomiye katkı sunacak”
Yerli ilaç, tanı kiti ve tıbbi cihaz üretiminin stratejik önemine değinen Doç. Dr. Ekinci, Türkiye’nin bu alandaki dışa bağımlılığının sağlık bütçesine ciddi bir yük getirdiğine işaret etti. Ekinci, “Geliştirdiğimiz radyofarmasötik ürün, bu bağımlılığın azaltılmasına katkı sağlayacak.
Bu tür yerli ürünlerin Ar-Ge’sinin desteklenmesi, teknoloji transferinin gerçekleştirilmesi ve üretim tesislerinin kurulması sayesinde hem sağlık sistemimiz güçlenecek hem de ekonomik anlamda katma değer yaratılacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
