Son Mühür/ Beste Temel- İzmir Ekonomik Kalkınma ve Koordinasyon Kurulu (İEKKK), 139. Olağan toplantısını su krizinin aciliyeti gündemiyle gerçekleştirdi. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay’ın ev sahipliğinde, Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde (AASSM) toplanan kurulda, iklim değişikliğinin neden olduğu kuraklık ve su yönetimi stratejileri detaylıca ele alındı. Toplantının açılışında konuşan Başkan Tugay, kent için hayati öneme sahip olan içme suyu temininde atılması gereken öncelikli adımları vurguladı. Tugay, 2000’li yılların başında Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından planlanan, ancak inşası gerçekleştirilemeyen Düvertepe Barajı’nın, İzmir’in uzun vadeli su ihtiyacını garanti altına almak adına "mutlaka ve en kısa sürede" hayata geçirilmesi gerektiğini kesin bir dille ifade etti. Ayrıca, tarım ve özellikle hayvancılık sektöründeki yüksek su tüketimini düşürmek için hükümet düzeyinde acil ve caydırıcı önlemler alınması gerektiğinin altını çizdi.
Kurul gündemi yoğundu: Baraj dolulukları endişe verici
İEKKK Başkanı Alp Avni Yelkenbiçer'in selamlama konuşmasıyla başlayan toplantıda, çeşitli kurum temsilcileri önemli sunumlar yaptı. Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Doç. Dr. Dalya Hazar, yakın zamanda düzenlenen Su Yönetim ve Kuraklıkla Mücadele Stratejileri Paneli sonuçlarını aktardı. İzmir İş Kadınları Derneği Başkanı Özden Erten, Medsparc Uluslararası İş Zirvesi hakkında bilgiler sunarken, İzmir Ticaret Odası Genel Koordinatörü Pınar Barış Karayılanoğlu ise "İzmir Meets Teknoloji ve İnovasyon 2025" etkinliğine dair bir sunum gerçekleştirdi. Toplantının en kritik bölümlerinden biri ise İZSU Genel Müdürü Gürkan Erdoğan’ın baraj doluluk oranlarına ilişkin sunduğu veriler oldu. Erdoğan, Tahtalı Barajı'ndaki su seviyesinin kritik eşiğe yaklaştığını belirterek, su tedarik planlarını "hiç yağış almayacak" senaryosuna göre hazırladıklarını bildirdi. Kurul, mevcut yapının ve çalışma gruplarının bir yıl daha görevlerine devam etmesi yönünde karar aldı.
Başkan Tugay'dan su tüketimine dair stratejik yaklaşım
Toplantıdaki ana konuşmasında Başkan Tugay, kuraklıkla mücadelede etkin bir planlama ve bilinçli tüketimin hayati rolüne dikkat çekti. Suyun büyük bir kısmının tarım ve özellikle İzmir’de yoğunlaşan büyükbaş hayvancılık faaliyetlerinde kullanıldığına dikkat çeken Tugay, hayvancılığın kontrolsüz yapılmasının bölgenin su kaynaklarını ve toprak yapısını olumsuz etkilediğini vurguladı. Tugay, gerçek ve kalıcı tasarrufun, evsel tüketimden ziyade, tarım ve hayvancılık alanındaki tüketimi planlamaktan geçtiğini belirterek, bu sektörlerdeki tüketimin acilen düzenlenmesi gerektiğini ifade etti. Tugay, sanayideki su kullanım oranının ise yaklaşık yüzde 20 seviyesinde olduğunu ekledi.
Yüksek maliyetli alternatifler ve yapılmayan barajlar
Deniz suyunun arıtılması ve alternatif su kaynakları konusunda da değerlendirmelerde bulunan Başkan Tugay, deniz suyu arıtımının yüksek maliyeti nedeniyle sürekli ertelendiğini ve mevcut teknolojilerle 4,5 milyon nüfuslu bir kentin su ihtiyacını karşılamanın çok zor olduğunu dile getirdi. Gelecekte mutlaka hayata geçirilecek bu projeler için Manisa ile ortak çalışma dahil en az dört farklı noktada proje geliştirme hedefinden bahsetti. Kentin 30-40 yıllık su güvenliğini sağlamak amacıyla 2000’lerin başında planlanan üç barajdan sadece Gördes’in yapıldığını, ancak bu barajın da yeterli verimi sağlayamadığını belirtti. Balıkesir sınırları içinde planlanan, daha yoğun yağış alan bölgedeki Düvertepe ve Başlamış barajlarından herhangi birinin tamamlanmış olması durumunda kentin bugün su sorunu yaşamayacağını dile getiren Tugay, bu nedenle Düvertepe Barajı'nın en kısa sürede inşa edilmesi çağrısını yineledi.
İzmir'in kayıp-kaçak başarısı ve inovasyon vurgusu
Başkan Tugay, su yönetimi konusunda İzmirin kayıp-kaçak oranları ile ilgili önemli bir bilgi paylaştı. İzmir'in, Türkiye'de su kayıp kaçak oranının en düşük olduğu şehirlerden biri olduğunu kaydeden Tugay, altyapı çalışmalarına yoğunlaştıklarını ve merkez bölgelerde bu oranın yüzde 24 gibi düşük seviyelerde olduğunu söyledi. Son olarak, İngiltere'de katıldığı Bloomberg LSE Avrupa Şehir Liderliği Girişimi'nden bahsederek, inovasyon ve yerel demokrasi konularına değindi. İnovasyonun bir kültür ve anlayış olarak benimsenmesi gerektiğinin altını çizen Tugay, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yönetişim biçiminde köklü değişiklikler yaparak, kurum çalışanlarının inovasyon kültürünün bir parçası olması için çalışacaklarını sözlerine ekledi.
