Yerel çiftçiler, nehrin suyunun eşi benzeri görülmemiş şekilde çekilmesinin sebze ve meyve üretimini yıkıcı biçimde etkilediğini belirtiyor. Sulama sistemlerinin durması, tarım alanlarının büyük zarar görmesine yol açarken, çiftçiler ürünlerini kurtarabilmek için kuyu açma ve maliyetli alternatif sulama yöntemlerine başvurmak zorunda kalıyor.
Bölge halkının geçim kaynağı ağırlıklı olarak sebze üretimi ve sürekli meyve veren ağaçlardan oluşan Cisr eş-Şuğur ve kırsalındaki bahçeler, nehrin kurumasıyla ağır darbe aldı. Çiftçi Reşad Salih, yaptığı açıklamada, "Bu yıl tarihinde ilk kez Asi Nehri’nin yatağı tamamen kurudu. Bu durumun temel sebebi genel kuraklık olmakla birlikte, geçmiş dönemlerde barajların doğru şekilde işletilmemesi" dedi.
Salih, su seviyesindeki keskin düşüşün sebze üretiminde ve meyve ağaçlarında büyük verim kaybına neden olduğunu vurgulayarak, "Su çekilince sebze üretiminde ve meyve veren ağaçlarda büyük düşüş yaşandı. Köylüler ciddi gelir kaybına uğradı" ifadelerini kullandı.
Sorunun çözümü için Zeyzun ve Kustun barajlarının yeniden tamir edilmesi gerektiğini öneren Salih, "Kış yağmurlarının sularının barajlarda toplanıp yaz aylarında tekrar Asi Nehri’ne verilmesi gerekiyor. Böylece su seviyesi korunur ve çiftçiler tarlalarını sulayarak daha iyi üretim elde edebilir" diye konuştu.
Bölgede nane üretimi ve meyve ağaçlarıyla geçimini sağlayan bir başka çiftçi Samih Salih ise, nehrin kurumasının üretimi neredeyse durma noktasına getirdiğini aktardı. Salih, "Nehir tarihinde ilk kez kurudu. İnsanlar da çok masraf yapmıştı. Biliyorsunuz, bu özgürleştirmeden sonraki ilk yıl ve insanlar yeniden toprağına ve tarıma dönmeye başladı. Çoğu kişi yıllarca kamplarda ya da Türkiye’de kalmıştı" dedi.
Tarımda kullanılan güneş enerjisi sistemlerinin yüksek maliyetine dikkat çeken Salih, bazı çiftçilerin tedarikçilere borçlandığını belirtti. "Çiftçi tohumunu ekti, ürünü verim aşamasına gelmişti ancak Asi Nehri kurudu. Üretemediği için borcunu ödeyemedi, malzeme satan da parasını alamadı; herkes zarar gördü" diyen Salih, yazın etkili sıcak hava dalgalarının ağaç köklerini kuruttuğunu ve toprakların yeniden verimli hale gelmesi için zamana ihtiyaç duyulduğunu ekledi.
Çiftçilerin krizde tanker ve geçici kazı yöntemleriyle çözüm aradığını ancak bunların maliyetli olduğunu vurgulayan Salih, önerilerini şöyle sıraladı: "Artezyen kuyuları açılabilir, nehir yatağında geçmişte bulunan büyük su havuzlarının yeniden yapılması halinde en azından sulama dönemi bir süre korunabilir. Ne havuz var ne su var o yüzden çiftçi tarımı bırakmaya başladı."
İdlib'deki insani krizle boğuşan bölge, Asi Nehri'nin kurumasıyla tarımsal çöküş riskiyle karşı karşıya kalırken, uzmanlar acil su yönetimi müdahalelerinin gerekliliğine işaret ediyor.

Kaynak: Haber Merkezi