Son Mühür/ Beste Temel - Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Zeynep Çelik Orhan’ın yürütücülüğünü üstlendiği “Yaşanabilir Bölgede Yer Alan Barınak Yıldızların ve Gezegenlerinin Detaylı İncelenmesi ve Yaşam İzleri Arayışları” başlıklı proje, TÜBİTAK 1001 Destek Programı kapsamında kabul edildi.
Yaşanabilir bölgeler dinamik bir süreç olarak ele alınacak
Proje, yaşanabilir gezegenlerin ve onların barındığı yıldızların evrimsel süreçlerini incelemeyi amaçlıyor. Çalışmada, gezegenlerin çevresinde yaşam için uygun koşulların bulunduğu “yaşanabilir bölge”nin sabit olmadığı; yıldızların evrimleriyle birlikte değişen dinamik bir süreç olduğu ortaya konacak.
Araştırmada yıldız sismolojisi (asterosismoloji) yöntemleri kullanılarak barınak yıldızların kütle, yarıçap ve yaş gibi temel özellikleri yüksek hassasiyetle belirlenecek. Elde edilecek veriler ışığında geliştirilecek ayrıntılı yıldız ve gezegen modelleri, gezegen atmosferlerindeki biyoişaret gazlarının (metan, amonyak vb.) kararlılığını, gezegen göçlerini ve yıldız-gezegen etkileşimlerini de kapsayacak.
“Dinamik yaşanabilir bölge” kavramı geliştirilecek
Doç. Dr. Zeynep Çelik Orhan, proje ile ilk kez “Dinamik Yaşanabilir Bölge (HZ(t))” kavramının sistematik biçimde ele alınacağını belirterek, “Yaşam izleri arayışında literatürdeki parçalı yaklaşımlar bir araya getirilerek bütünsel bir çerçeve sunulacak. Projenin sonuçları yalnızca astrobiyolojiye değil, aynı zamanda Güneş dışı gezegenlerin gelecekteki gözlemlerine de önemli katkılar sağlayacak” dedi.
Projede Doç. Dr. Çelik Orhan’a, Dr. Fatma Öztürk Kırbay ve Dr. Cenk Kayhan araştırmacı olarak eşlik edecek.
Rektör Budak: “Bilime katkı gurur verici”
Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, proje ekibini makamında ağırlayarak tebrik etti. Prof. Dr. Budak, “Üniversitemizin nitelikli ve alanında uzman araştırmacıları, bilimin her dalında literatüre katkı sunmaya devam ediyor. Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü öğretim üyemiz Doç. Dr. Zeynep Çelik Orhan’ın yürüttüğü proje TÜBİTAK nezdinde kabul gördü. Hocamızı ve ekibini tebrik ediyor, başarılarının devamını diliyorum” dedi.
