Son Mühür - İsrail ile İran arasında savaşın 12. gününde sağlanan ateşkes sürerken, ABD'li yetkililerin ortaya koyduğu bir iddia küresel endişeye yol açtı. Reuters haber ajansına konuşan iki ABD'li yetkili, İran ordusunun Haziran ayında Basra Körfezi'ndeki gemilere deniz mayınları yerleştirdiğini öne sürdü. Bu adımın, Tahran yönetiminin İsrail'in İran'a yönelik saldırılarının ardından Hürmüz Boğazı'nı kapatma hazırlıklarını hızlandırdığına dair ABD’deki kaygıları artırdığı belirtildi.
Hazırlıklar tespit edildi
Daha önce kamuoyuna yansımayan bu hazırlıkların ABD istihbaratı tarafından tespit edildiği ve İsrail’in 13 Haziran’daki İran’a yönelik ilk saldırılarından kısa bir süre sonra gerçekleştiği belirtildi. Habere göre, Körfez’de kullanılmayan mayınların gemilere yerleştirilmesi, İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma konusundaki kararlılığını gösterdi. Dünya petrolünün yaklaşık beşte birinin Hürmüz Boğazı’ndan geçmesi nedeniyle, olası bir blokaj durumunda enerji fiyatlarının artması bekleniyor.
''İran ciddi şekilde zayıflatıldı''
Reuters’in haberine göre, Tahran’ın mayınları savaşın hangi döneminde yüklediği kesin olarak belirlenemedi. Mayınların gemilerden indirip indirilmediği de henüz netlik kazanmadı. Kaynaklar, ABD’nin mayınların İran gemilerine yerleştirildiğini nasıl tespit ettiğine dair bilgi paylaşmadı. Bu tür istihbarat genellikle uydu görüntüleri, gizli insan kaynakları veya her ikisinin birleşimiyle elde ediliyor.
İran’ın hazırlıklarıyla ilgili soruya yanıt veren bir Beyaz Saray yetkilisi, ABD Başkanı Donald Trump’ın “Gece Yarısı Çekici operasyonunu başarılı bir şekilde yürütmesi, Husilere karşı etkili harekatlar ve uygulanan azami baskı politikası sayesinde Hürmüz Boğazı’nın açık kaldığını, seyrüsefer özgürlüğünün yeniden sağlandığını ve İran’ın önemli ölçüde zayıflatıldığını” ifade etti. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) ile İran’ın Birleşmiş Milletler (BM) misyonu ise konuya ilişkin yorum talebine yanıt vermedi.
Ciddi olduğunu belli etmek için...
Kimlikleri açıklanmayan iki yetkili, ABD hükümetinin mayınların yerleştirilmesinin bir "gösteri" olma ihtimalini tamamen reddetmediğini belirtti. İddiaya göre, İran’ın bunu yapma niyeti olmasa bile ABD’yi Hürmüz Boğazı’nı kapatma konusunda kararlı olduklarına inandırmak için bu hazırlığı yapmış olabileceği öne sürüldü. Ayrıca, İran ordusunun da Tahran yönetiminin böyle bir talimat vermesi durumuna karşı önlemler aldığı belirtildi.
Ancak İran’ın, ham petrolünün büyük kısmını Hürmüz Boğazı üzerinden ihraç etmesi nedeniyle bölgeyi kapatma konusunda fazla istekli olmadığı da ifade edildi. Buna rağmen, İran’ın gerek görmesi halinde bunu yapabilmek için önemli bir kaynağı bu amaca ayırdığı vurgulandı. ABD Savunma İstihbarat Ajansı’nın tahminlerine göre, 2019 yılı itibarıyla İran’ın küçük sürat tekneleriyle kullanabileceği 5 binden fazla deniz mayını bulunuyor.
