Son Mühür/Sercan Engerek- İzmir Büyükşehir Belediyesinin daha önce “riskli yapı” ilan edilen Çankaya Katlı Otopark ve Alışveriş Merkezinin yeniden yıkılacağını açıklamasının yankıları dinmiyor. Kararın açıklamasıyla dükkânını boşaltmak zorunda kalan alışveriş merkezinin esnafı zor günler geçiriyor. Binayla ilgili güçlendirme yolunun tercih edilmemesi esnafta öfkeye neden olurken alışveriş merkezinde esnaflık yapan Metin Eralp, “Bize 30 gün içinde burayı boşaltın deniyor. Ama otoparkın durumu belli değil. Madem burası riskli yapı, neden yıllarca otopark olarak kullanılmaya devam edildi?” diye tepki gösterdi. Esnaf Melike Dikmen ise acil tahliye kararı alınmasından sonra çevredeki mülk sahiplerinin kiraları yükselttiğini, maliyetlerle baş edemeyeceği için dükkânını kapatacağını, esnaf Osman Güven ise binanın yıkılması durumunda sadece kendilerinin değil, Kemeraltı esnafının da mağdur olacağını söyledi.
İzmir Büyükşehir Belediyesi Emlak Yönetimi Dairesi Başkanlığı tarafından önceki gün yayımlanan yazıda, Konak ilçesi Hatuniye Mahallesi, 7341 ada bir parselde yer alan ve mülkiyeti Büyükşehir Belediyesi, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Ziraat Bankası arasında paylaşılan Çankaya Katlı Otopark ve Alışveriş Merkezinin, “6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun” kapsamında riskli olduğu belirtildi. Yazıda binanın güçlendirilmesinin yapı bütünlüğü ve kullanım işlevi açısından uygun olmadığı, ayrıca ekonomik sürdürülebilirlik taşımadığı değerlendirildi. İzmir Büyükşehir Belediyesi, 29 Eylül 2025 tarihli Başkanlık Oluru ile binanın tahliyesi ve yıkımı yönünde karar aldı.
“İnsan ekmek teknesini bırakmak ister mi?”
Çankaya Katlı Otopark ve Alışveriş Merkezinde çanta dükkânı bulunan Melike Dikmen, 17 yıldan beri esnaflık yaptığı yerden çıkmak zorunda olmasına tepkili. Dikmen, “Biz burayı 30 gün sonra boşalttığımızda her şey bitecek bizim için. Hiçbir hakka hukuka sahip değiliz. Şu anda da işgalci olarak görünüyoruz burada. O yüzden yaklaşık bir yıldır, normal kira kontratlarımız yok; ecrimisil ödüyoruz” dedi.
Bina hakkında tekrar yıkım kararı alındıktan sonra çevredeki mülk sahiplerinin kira bedellerini yükselttiğini belirten Yüksel, alışveriş merkezindeki dükkânını kapatacağını söyledi. Enflasyonun yükselmesi, alım gücünün ve satışların düşmesi nedeniyle esnafın zor günler yaşamasına karşılık kurulu düzenin de bozulacağını anlatan Dikmen, “İnsan ekmek teknesini bırakmak ister mi?” diyerek şunları söyledi:
“Yeni bir dükkân açmayı düşünmüyorum. Çünkü burada yıllardır oturmuş bir düzen var. O düzenle, dışarıdaki maliyetler çok farklı. Hakkımızda tahliye kararı olduğu için çevredeki mülk sahipleri de bu durumu suiistimal ediyor. Yüksek kiralar istiyorlar bizlerden. Buradan çıktığım zaman kira, taşınma masrafı, dükkânın düzenlenmesi; o maliyetlerle baş edebilmeme imkân yok. Daha önce yıkılacak dendiğinde, dükkân tutup benzer süreci yaşadım. Başından beri bina yıkılmasın, güçlendirilsin, buranın akıbeti olsun, işimize devam edebilelim diye çalmadığımız kapı kalmadı. Biz burada hepimiz bir aile gibiyiz. Çok mücadele ettik. İnsan ekmek teknesini bırakmak ister mi?”
“Madem burası riskli otopark neden kapatılmadı”
Metin Eralp da Çankaya Katlı Otopark ve Alışveriş Merkezinin kot katında 1994 yılından beri askı üretip satıyor. Binaya ilk adımını 17 yaşında attığını belirten Eralp, mesleğini babasından devralmış. Çankaya Katlı Otopark ve Alışveriş Merkezinde 87 dükkân bulunduğunu, bu dükkânlardan en az 40 esnafın ekmek yediğini söyledi.
Eralp, binanın güçlendirilmesi yerine bina hakkında yeniden yıkım kararı alınmasına tepkili. İzmir’de 2020’de yaşanan depremden sonra binanın “riskli yapı” ilan edilerek bina hakkında yıkım kararı alındığını söyleyen Eralp, “Ama otoparkın durumu belli değil. Bize boşaltın deniyor ama otopark kapatılacak mı kapatılmayacak mı? Otopark hâlâ belediyenin aktif gelir kapısı. Madem burası riskli yapı, neden bu bina hâlâ otopark olarak kullanılıyor. İlk otoparkın kapatılması gerekmez miydi? Bina gerçekten riskliyse otopark neden kapatılmadı” dedi.
“Yıkılmasını değil, güçlendirilmesini istiyoruz”
Kendilerinden dükkânlarını 30 gün içinde tahliye etmelerinin istendiğini belirten Eralp, İzmir Büyükşehir Belediyesinin kendilerine bir alternatif sunmadığını söyledi. Bina hakkında ani kararlar alındığını ancak kendilerinin sürece dahil edilmediğini savunan Eralp, şunları dile getirdi:
“Burası önemli bir alışveriş merkezi. Buradan 40’ın üzerinde esnaf ekmek yiyor. Ama yenisini göstermiyorsun, yıkacağım diyorsun. Kaynak sorunu çözülemiyorsa Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı binayı yenileyeceğini söylüyor. Belediye ile protokol yapılsın, o zaman bina bu şekilde yenilensin. Bu binadan üç defa örnek alındı. Binanın bir bölümü riskli görüldü. Burada yapılması gereken belli. Binanın güçlendirilmesi mümkün. Biz buranın yıkılmasını değil, depreme dayanıklı hâle getirilmesini istiyoruz.”
Sadece esnaf değil, Kemeraltı da etkilenecek
Çankaya Katlı Otopark ve Alışveriş Merkezinin zemin katında 30 yıllık dükkânda şapka satan Osman Güven ise binanın yıkılmasıyla hem perakende satışların duracağına hem de Kemeraltı esnafının zor durumda kalacağına değindi.
Otoparkın müşterilere de kolaylık sağladığına ve yıkılması hâlinde kendileri gibi müşterilerin de mağdur olacağını belirten Güven, şunları söyledi:
“Üretim yapıyoruz, toptan da çalışıyoruz ama buradan çıkmamız durumunda tüm perakende işlerimiz duracak. Başka bir yerden yine dükkân buluruz ama bu dükkânın konumundan dolayı gelen, hatta sürekli alışveriş eden müşterimizin ayağı kesilecek. Burası bir esnafın olduğu bir en eski alışveriş merkezi. Üstümüz otopark. Kemeraltı’na gelen vatandaş, aracını buraya park ediyor ve buradaki esnaftan alışveriş yapıp Kemeraltı’na geçiyor. Binanın yıkılması hem buradaki esnafı hem de gelen vatandaş aracını koyacak bir yer bulamayacağı için Kemeraltı’ndaki esnafı etkileyecek. Çünkü bir müşteriye hizmet sunarken bu otopark hizmeti de sunarsınız. Burada var oluşumuzun en temel nedeni gelen müşterinin aracını otoparka bırakabilmesi. Bu imkân ortadan kalkacak. Sadece bu binada değil Kemeraltı da dâhil olmak üzere burada bir ticaret yapılıyor. Belediye Çankaya Katlı Otopark ve Alışveriş Merkezinin yıkacaksa, bunun yerine nasıl bir alternatif sunacak?”
