BM üyesi ülkelerin liderlerini bir araya getiren Genel Kurul oturumunda konuşan Guterres, dünyanın 80 yıl önceki kuruluş ilkelerinden uzaklaştığını söyledi.
“Barışın ve ilerlemenin sütunları, cezasızlık, eşitsizlik ve kayıtsızlığın altında çöküyor” diyen Guterres, işgaller, açlığın bir silah olarak kullanılması ve hakikatin susturulması gibi tehditlerin küresel düzeni sarstığını vurguladı.
Sudan’da katliam ve açlık uyarısı
Guterres, Sudan’daki insani trajediye dikkat çekerek, “Sudan’da siviller katlediliyor, aç bırakılıyor ve susturuluyor. Kadınlar ve kızlar tarif edilemez şiddetle karşı karşıya” ifadelerini kullandı.
Askeri çözümün mümkün olmadığını vurgulayan BM Genel Sekreteri, tüm taraflara çağrı yaparak dış desteğin sonlandırılmasını, sivillerin korunmasını ve Sudan halkının barış ile onuruna kavuşmasını istedi.
Ukrayna için “tam ateşkes” çağrısı
Konuşmasında Ukrayna savaşına da değinen Guterres, süregelen şiddetin sivilleri öldürdüğünü ve küresel güvenliği tehdit ettiğini belirtti.
“BM Şartı ve uluslararası hukuka uygun şekilde tam bir ateşkes ve kalıcı barış için çalışmalıyız” diyen Guterres, ABD ve diğer ülkelerin diplomatik çabalarını takdir ettiğini söyledi.
Gazze: “Dehşetin üçüncü yılı”
Guterres’in en sert mesajlarından biri Gazze üzerine oldu. “Gazze’de dehşet, üçüncü korkunç yılına yaklaşıyor” diyen Genel Sekreter, UAD’nin aldığı geçici tedbirlerin uygulanmadığını hatırlattı.
“Derhal kalıcı ateşkes, tüm rehinelerin serbest bırakılması ve insani yardıma tam erişim sağlanmalı. İki devletli çözümden vazgeçmemeliyiz” diyerek uluslararası topluma seslendi.
Haiti’den Myanmar’a: “Uluslararası hukuka dönmeliyiz”
BM Genel Sekreteri, yalnızca Orta Doğu değil, Haiti, Yemen, Myanmar ve Sahel bölgesinde de hukukun üstünlüğünün tehdit altında olduğunu ifade etti. “Uluslararası hukuka dayalı barışı seçmeliyiz” diyerek küresel liderlere sorumluluk hatırlatmasında bulundu.
İklim krizi: “Pencere kapanıyor”
Guterres, konuşmasının önemli bir bölümünü iklim krizine ayırdı.
“İklim krizi hızlanıyor. Pencere kapanıyor” diyerek uyarıda bulunan Genel Sekreter, fosil yakıtlara yatırımların temiz enerjiye göre 9 kat fazla olduğunu söyledi.
“Geçen yıl neredeyse tüm yeni enerji kapasitesi yenilenebilir kaynaklardan geldi. Yenilenebilir enerji en ucuz ve en güvenilir kaynak. Buna rağmen tarihi bir fırsat heba ediliyor” dedi.
Ülkelere temiz enerji ve finansman çağrısı
Guterres, G20 ülkelerine liderlik çağrısı yaparak 2035 yılına kadar gelişmekte olan ülkeler için 1,3 trilyon dolarlık iklim finansmanı sağlanması gerektiğini açıkladı.
“Temiz enerji geleceği artık uzak bir vaat değil, burada. Fosil yakıtlara oynayanlar kaybedecek” ifadelerini kullanan BM Genel Sekreteri, ülkeleri iklim hedeflerine yönelik somut adımlar atmaya davet etti.
Küresel çözüm için “birlik” vurgusu
BM 80. Genel Kurulu’nun açılış konuşmasında Guterres, barıştan iklim krizine kadar birçok başlıkta tek sesli bir mesaj verdi:
“Dünyanın gidişatını değiştirmek için birlikte hareket etmeliyiz. Seçeceğimiz dünya, gelecek nesillerin kaderini belirleyecek.”
