Son Mühür / Osman Günden - İzmir’de uzun süredir tartışma konusu olan kent içindeki çimento fabrikalarına ilişkin açıklamalar siyasetin gündemini ısıttı. Cemil Tugay’ın, çimento fabrikalarının taşınamamasını “kanunlar” gerekçesine bağlamasına AK Parti cephesinden sert yanıt geldi. Uğur İnan Atmaca, sürecin hukuki ve teknik boyutlarını kamuoyuyla paylaşarak Tugay’ın açıklamalarını eleştirdi.
Tugay ne demişti?
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, 24 Aralık 2025 tarihinde yaptığı açıklamada, kent merkezinde yer alan çimento fabrikalarına ilişkin şu ifadeleri kullanmıştı:
“Bu fabrikaları hiçbir imar planı ve kanun ile buradan çıkartamıyorsunuz. Kanun onlardan yana. Makul olan, çevreyi kirletmelerine engel olacak tesisler yapmalarını sağlayacak bir imar planı.”
Bu sözler, İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclisi’nde muhalefetin tepkisini çekti.
“Hangi kanun çimento fabrikalarından yana?”
AK Parti Grup Sözcüsü Uğur İnan Atmaca, yaptığı yazılı açıklamada Tugay’ın “kanun onlardan yana” söylemine açıkça itiraz etti. Atmaca, “Biz Sayın Tugay’dan, hangi kanunun çimento fabrikalarından yana olduğunu açıklamasını istiyoruz” diyerek sürecin Meclis ve yargı boyutuna dikkat çekti.
1/100.000 ölçekli plan notu hatırlatıldı
Atmaca, İzmir-Manisa Planlama Bölgesi’ne ilişkin 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı’nda yer alan hükmü hatırlattı. Söz konusu plan notunda, kentsel yerleşme alanlarında sanayi tesislerinin yer alamayacağı, mevcut tesislerin ise ekonomik ömürlerini tamamladıklarında sanayi alanlarına taşınmasının esas olduğu vurgulanıyordu.
Bu gerekçeyle AK Parti Grubu’nun, söz konusu düzenleme İmar Komisyonu’na geldiğinde ret oyu verdiği belirtildi.
Plan notu revizyonu tartışma yarattı
Mahkeme kararları gerekçe gösterilerek hazırlanan 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı ve plan notu değişikliğinde ise, mevcut sanayi tesislerinin faaliyet konusunu ve kapasitesini artırmamak şartıyla yatırımlar yapabilmesine izin veren bir düzenlemeye gidildi.
Atmaca’ya göre bu revizyon, çimento fabrikalarının kent dışına taşınma ihtimalini fiilen ortadan kaldırdı.
“Çevreyi koruma söylemi, tesise can suyu oldu”
AK Parti Grup Sözcüsü, Tugay’ın “çevreyi kirletmelerine engel olacak tesisler” söyleminin plan notuna, çevresel etkilerin iyileştirilmesi adı altında yatırımlara izin verilmesi şeklinde yansıdığını savundu. Bu düzenleme ile tesisin kent içinde onlarca yıl daha faaliyet göstermesinin önünün açıldığını öne sürdü.
Meclis süreci ve komisyon kararları
13 Ekim 2025 tarihli İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclis gündemine gelen düzenleme, yeniden görüşülmek üzere İmar Komisyonu ve Hukuk Komisyonu’na sevk edildi. İmar Komisyonu’nun ikinci kez oy çokluğuyla aynı yönde karar aldığı, Hukuk Komisyonu’nun ise İzmir Bölge İdare Mahkemesi kararını gerekçe göstererek dosyanın yeniden değerlendirilmesini istediği aktarıldı.
Buna rağmen, düzenlemenin Meclis’te CHP Grubu’nun kabul, Cumhur İttifakı Grubu’nun ret oylarıyla oy çokluğuyla geçtiği ifade edildi.
“Masada farklı, sahada farklı bir yönetim”
Atmaca, Cemil Tugay’ın bir hekim olmasına ve Sağlıklı Kentler Birliği Başkanlığı görevini yürütmesine rağmen, çevre ve halk sağlığı açısından riskli bir tesisin ömrünü uzatan bir sürecin önünü açtığını savundu.
“EXPO 2027 İzmir mottosunu ‘Tek Sağlık’ olarak belirleyen bir anlayıştan, çevreyi ve insan sağlığını tehdit eden bir tesise destek çıkması şaşırtıcıdır” değerlendirmesinde bulundu.
“Firmaya milyon dolarlık avantaj sağlandı” iddiası
AK Parti cephesi, taşınma maliyetleri ve lojistik avantajlar dikkate alındığında, alınan kararlarla firmaya yaklaşık 10 milyon dolarlık bir ekonomik fayda sağlandığını da ileri sürdü.
Açıklama, “Kamuoyunu manipüle etmeyin. Kanun onlardan yana değil, siz ve hukukçunuz onlardan yanasınız” ifadeleriyle sona erdi.
Ne olmuştu?
2023 yılında Tunç Soyer döneminde yapılan plan değişikliğiyle kentin göbeğinde kalan Çimentaş'ın kent dışına taşınması gündeme gelmiş yaklaşık 300 milyon dolar tutacak taşınma giderinden kurtulmak için İtalyan sermayeli şirket konuyu yargıya taşımıştı.
İlk dereceli mahkemenin bilirkişinin olumsuz raporuna rağmen şirket lehine verdiği kararı İstinaf'a taşıyan Büyükşehir Belediyesi istinafı kazanmasına rağmen Ekim ayındaki Büyükşehir Meclisi'nde şirket lehine olan bir plan değişikliğini oylayarak kabul etmişti.
Hakan Kandemir'den CİMER'e çağrı...
Büyükşehir Belediyesi Şirketleri Hukuk Müşaviri Ahmet Okyay'ın bir dönem Çimentaş'ın avukatı olarak görev yaptığı iddialarının gündeme gelmesinin ardından Kandemir Medya tarafların suskunluğunu CİMER'e taşımıştı.
Konunun İzmir açısından önemine dikkat çeken ve Büyükşehir Belediyesi'nin yıpranmasına neden olabilecek yanlış anlamaların önlenmesi için yapılan başvurunun duyurulmasının ardından Büyükşehir Belediyesi'nden konuyla ilgili açıklama geldi.
Büyükşehir sessizliğini bozmak zorunda kaldı...
Büyükşehir'den yapılan açıklamada iştirakler Hukuk Müşaviri Avukat Ahmet Okyay hakkında dile getirilen iddiaların gerçeği yansıtmadığı vurgulandı. Okyay’ın Çimentaş veya ilişkili herhangi bir ticari kurumun vekilliğini üstlenmediği ve 2024 Nisan ayından bu yana İzmir Büyükşehir Belediyesi aleyhine vekil sıfatıyla takip ettiği herhangi bir dosyasının bulunmadığı belirtildi.
