Son Mühür/ Beste Temel- İzmir Büyükşehir Belediyesi, kentte yaşayan tüm engel gruplarını kapsayan yenilikçi bir strateji belgesini, "Engelli Hizmetlerine Yönelik İzmir Yaklaşımı ve Eylem Planı" adı altında kamuoyuna sundu. Türkiye'de tüm engelli kategorilerini içine alan ilk yerel eylem planı olma özelliği taşıyan bu kapsamlı çalışma; 7 ana amaç, 22 alt hedef ve 90 ayrı faaliyet tanımını içeriyor. Bu plan, engellilerin kente eşit, bağımsız ve tam katılımını güçlendirmeyi hedefleyen iddialı bir yol haritası olarak öne çıkıyor.
Eylem planı paydaşlarla birlikte oluşturuldu
Erişilebilirlikten eğitime, istihdamdan sosyal yaşama kadar pek çok alanda köklü dönüşümler öngören eylem planı, sadece bürokratik bir metin olmaktan öte, katılımcı bir süreçle hazırlandı. Engelliler, onların yakınları, akademisyenler, sivil toplum kuruluşları (STK’lar) ve ilgili kamu kurumlarının katkılarıyla şekillenen bu strateji, İzmir'i herkes için daha yaşanabilir ve kapsayıcı bir metropol haline getirme vizyonunu taşıyor. Planın tanıtım toplantısı, Genel Sekreter Yardımcısı Prof. Dr. Pınar Okyay ve İZPA Genel Müdür Yardımcısı Pınar Börü başta olmak üzere, sivil toplum ve yerel yönetim temsilcilerinin katılımıyla gerçekleştirildi.
Yerel yönetim temsilcilerinden güçlü mesajlar
Lansmanda söz alan İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Prof. Dr. Pınar Okyay, hazırlanan planın önemini "Bu eylem planını hep beraber yaptık. Daha da önemlisi hep beraber takip edeceğiz," sözleriyle vurguladı. Başkan Dr. Cemil Tugay'ın, "kimsenin geride kalmadığı eşit bir kent" hedefi doğrultusunda çalıştıklarını belirten Okyay, halktan gelecek geri bildirimlerin süreç için hayati önem taşıdığını dile getirdi. İZPA Genel Müdür Yardımcısı Pınar Börü ise engelliliğin kentteki çevresel ve sosyal koşullardan kaynaklanan bir eşitsizlik alanı olduğunu hatırlatarak, bu eşitsizliği gidermede yerel yönetimlere büyük görevler düştüğünü ifade etti. Börü, planın "İyi Olma Hali" ve Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarını temel aldığını belirtti.
Kent konseyinden Büyükşehir’e alkış: “Çok değerli bir kazanım”
İzmir Kent Konseyi Engelli Meclisi Başkanı Şirince Süzek, planın engellilik mücadelesi açısından çok değerli bir kazanım olduğunu dile getirdi. Uzun süren mücadeleler sonucu eylem planının hazırlanmasının büyük bir şans olduğunu vurgulayan Süzek, "En büyük alkış İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin olsun," diyerek kurumun çabalarını takdir etti.
Stratejinin odağı: “İyi olma hali” kavramı
İzmir Büyükşehir Belediyesi Engelli Çalışmaları Şube Müdürlüğü Sosyal Hizmet Uzmanı Sinem Tankoç, eylem planının mantıksal çerçevesinin temelinde “İyi Olma Hali” kavramının yattığını açıkladı. Bu kavramın, bireyin yalnızca hastalıktan veya engelden uzak olmasını değil, aynı zamanda yaşamdan tatmin duyduğu, üretken ve sağlıklı bir yaşam sürdürdüğü durumu tarif ettiğini belirtti. Tankoç, bu yaklaşımın, aynı zamanda Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları'nı da referans alarak yerel yönetimlere strateji üretme zemini sunduğunu kaydetti.
7 ana amaç, çok yönlü dönüşüm hedefliyor
Planın 7 ana amacı, engelli bireylerin toplumsal yaşama entegrasyonunu sağlamak için kapsamlı bir yaklaşım sunuyor:
Farkındalık ve Onur: Engellilerin yaşam haklarına saygı duyarak, bir arada yaşam bilincini artırmaya yönelik toplumsal farkındalık çalışmaları yürütmek. Bu kapsamda, hak temelli yaşam koşullarını güçlendirecek STK işbirlikleri ve tematik etkinlikler düzenlenecek.
Kentsel Erişilebilirlik: Kent yaşamına eşit katılımı sağlayacak kapsayıcı ve erişilebilir bir kentsel yapı oluşturmak. Kırmızı Bayrak uygulaması, sağlık ve teknoloji hizmetlerine kolay erişim bu amaca hizmet edecek.
Ekonomik Bağımsızlık: Engellilerin uygun işlerde çalışarak ekonomik bağımsızlıklarını kazanmalarını sağlamak ve üretime katılımı desteklemek. Bu amaçla istihdam eğitimleri ve iş becerilerini öğretici modüler uygulamalar geliştirilecek.
Afetlerde Kapsayıcılık: Afet ve acil durumlarda can kayıplarını en aza indirmek ve tüm bireylerin eşit, hızlı ve güvenli yardım hizmetine erişimini kolaylaştırmak. Afetlere yönelik koruyucu çalışmalar ve toplumsal farkındalığın artırılması öncelikli hedefler arasında.
Veri Temelli Planlama: Engellilere ait detaylı verilerin toplanarak, mevcut hizmetlerin ihtiyaçlara uygun biçimde planlanması ve eşitlik ilkesine dayalı yeni hizmet modelleri geliştirilmesi. Belediye hizmetlerinin etki analizleri de bu amaç doğrultusunda gerçekleştirilecek.
Ekonomik Destek Modelleri: Ekonomik açıdan desteğe ihtiyaç duyan engellilere yönelik kapsayıcı ve sürdürülebilir ekonomik modeller geliştirmek. Bu, bireysel destek hizmetlerinin ücretsiz ve erişilebilir biçimde sunulmasını da içeriyor.
Sağlık ve İyi Olma Hali Desteği: Engellilerin genel iyilik hallerine destek vermek. Doğuştan veya sonradan oluşabilecek engellilik riskine karşı koruyucu ve önleyici çalışmalar ile erken müdahale programları oluşturmak ve yaygınlaştırmak son ana amaç olarak belirlendi.
