Vilnius’ta yayımlanan zirve bildirisine göre NATO üyesi 32 ülke, 2035’e kadar savunma ve güvenlikle ilgili harcamalarını gayrisafi yurt içi hasılalarının (GSYH) yüzde 5’ine yükseltmeyi taahhüt etti. Taahhüt, İttifak’ın 5. madde kapsamındaki kolektif savunma garantisini güçlendirmeyi amaçlıyor.
Yüzde 3,5’lik pay NATO yeteneklerine
Belgede, söz konusu yüzde 5’lik dilimin en az yüzde 3,5’inin “temel savunma ihtiyaçları ile NATO’nun yetenek hedeflerini” karşılamaya ayrılacağı vurgulandı. Bu bölüm modern silah sistemleri, kuvvet hazırlığı ve ortak tatbikatlara yapılacak doğrudan yatırımları kapsıyor.
Altyapı ve dayanıklılık için yüzde 1,5
Geriye kalan yüzde 1,5’lik kısım ise kritik altyapının korunması, sivil hazırlık, toplumsal dayanıklılığın artırılması ve savunma sanayii ekosisteminin genişletilmesi için kullanılacak. Müttefikler özellikle enerji, siber güvenlik ve tedarik zinciri gibi zayıf halkaların güçlendirilmesine odaklanacak.
2029’da performans değerlendirmesi
Savunma harcamalarının seyri 2029 yılında kapsamlı bir gözden geçirmeye tabi tutulacak. Böylece taahhütlerin uygulamadaki başarısı somut verilerle ölçülecek ve gerekirse yeni düzenlemeler yapılacak.
Ukrayna desteği bütçeye dahil edilecek
Belge, “Ukrayna’nın savunmasına yönelik katkıların da harcama hesabına dahil edileceğini” belirtiyor. Bu adım, Kiev yönetimine yapılan askeri ve mali yardımların NATO içi yük paylaşımında resmi olarak tanınması anlamına geliyor.
Savunma sanayi işbirliği hızlanacak
Müttefikler, transatlantik savunma sanayii işbirliğini “hızla genişletme” kararı aldı. Zirve metninde, “Aramızdaki savunma ticaret engellerini ortadan kaldırmak için çalışacağız” ifadesi yer aldı. Hedef ortak üretim programları, teknoloji transferi ve tedarik süreçlerinde bürokrasiyi azaltmak.
2026 NATO Zirvesi Türkiye’de
Bildiri, 2026 yılı NATO Zirvesi’nin Türkiye’de gerçekleştirileceğini de duyurdu. Böylece İttifak, stratejik konumuyla öne çıkan Türkiye’de bir kez daha toplanarak savunma gündemini şekillendirecek.
