Ege'nin gizli hazinelerinden Birgi'de, 1312'nin tozlu sayfalarından günümüze uzanan Aydınoğlu Mehmed Bey Camii, Anadolu'nun beylik mirasını taş duvarlarında saklıyor. Aslanlı heykeliyle dikkat çeken bu yapı, kündekari minberi ve çinili iç mekanlarıyla, ziyaretçiyi Selçuklu'dan Osmanlı'ya bir köprüye çıkarıyor. 2025'te yeni arkeolojik bulgularla yeniden keşfedilen cami, tarih meraklılarını bekliyor...
Aydınoğlu Mehmed Bey Camii Nerede?
İzmir'in Ödemiş ilçesine bağlı Birgi mahallesinde yer alan Aydınoğlu Mehmed Bey Camii, Ege Bölgesi'nin tarihi dokusunu yansıtan bir yapı olarak öne çıkıyor. Şehrin merkezinden geçen derenin sol kıyısında, hafif eğimli bir arazi üzerinde konumlanmış cami, Birgi'nin simgelerinden biri. Çevredeki dar sokaklar ve taş evlerle çevrili konum, ziyaretçilere Osmanlı öncesi dönemin izlerini hissettiriyor. İzmir merkeze yaklaşık 100 kilometre uzaklıkta bulunan cami, Ödemiş ilçe merkezine ise 15 kilometre mesafede. Birgi, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer alan bir yerleşim olarak, camiyi de kapsayan tarihi alanlarıyla dikkat çekiyor. Güncel verilere göre, cami çevresindeki yollar asfaltlanmış ve işaret levhalarıyla kolay erişim sağlanmış durumda.
Aydınoğlu Mehmed Bey Camii Tarihi
Aydınoğlu Mehmed Bey Camii, 1312 yılında Aydınoğulları Beyliği'nin kurucusu Mehmed Bey tarafından yaptırıldı. Beylik, Anadolu Selçuklu Devleti'nin çöküşüyle 1308'de kurulmuş ve Birgi'yi başkent yapmıştı. Cami, medrese, hamam ve türbeden oluşan bir külliyenin parçası olarak inşa edildi. Günümüze cami ve türbe ulaşmış, diğer unsurlar ise zamanla kaybolmuş. 1919-1922 Yunan işgali sırasında Birgi'deki birçok yapı tahrip edilmiş olsa da, bu cami yangınlardan kurtulmayı başardı. Türbesinde Mehmed Bey'in yanı sıra Umur Bey, İsa Bey ve Sahadır Bey'e ait mezarlar bulunuyor. 2025 itibarıyla, haziredeki Aydınoğulları dönemi mezar taşları üzerine akademik bir inceleme yayımlandı, bu da yapının arkeolojik önemini pekiştirdi. Cami, Osmanlı dönemine geçişte beylik mimarisinin köprü görevi görüyor.
Aydınoğlu Mehmed Bey Camii Özellikleri
Cami, beş nefli bir plana sahip ve 15 mermer sütunla desteklenmiş. İç mekan, turkuaz ve mor tonlardaki çinilerle kaplı, mihrap önü kubbe ile vurgulanmış. Ahşap minber, kündekari tekniğiyle çivisiz olarak işlenmiş, geometrik motiflerle süslenmiş. Kuzey ve doğu giriş kapılarındaki sülüs yazılı kitabeler, yapım tarihini belirtiyor. Güneydoğu cephesinde Lidya döneminden kalma 2,5 metre yüksekliğindeki mermer aslan heykeli, camiye "Aslanlı Camii" adını vermiş. Ahşap sundurma ve taş duvarlar, Selçuklu etkisini taşıyor. Türbe, camiye bitişik ve sekizgen planlı. 2025'te yapılan incelemelerde, haziredeki 13 mezar taşı, dönemin tipolojisi ve süslemeleriyle belgelenmiş. Yapı, ibadet dışı günlerde ziyarete açık tutuluyor.
Aydınoğlu Mehmed Bey Camiine Nasıl Gidilir?
İzmir Adnan Menderes Havalimanı'ndan camiye ulaşım, araçla 1,5 saat sürüyor. İzmir-Ödemiş D300 karayolu üzerinden Ödemiş'e varıldıktan sonra, tabelalarla Birgi'ye sapılıyor. Toplu taşıma için İzmir Otogar'dan Ödemiş minibüsleri kullanılıp, oradan Birgi dolmuşlarına binilebilir. Haftasonları seferler artıyor. Özel araçla gelenler için cami çevresinde sınırlı park alanı mevcut. Google Maps gibi uygulamalar, güncel rota önerileri sunuyor. Yaz aylarında trafik yoğunlaşıyor, erken saatlerde hareket etmek faydalı. Bisiklet turları için de uygun bir rota, ancak yokuşlu yollar dikkate alınmalı. 2025 verilerine göre, yollar bakımlı ve engelsiz erişim sağlanmış.
Aydınoğlu Mehmed Bey Camii, Birgi'nin tarihi kalbinde, 14. yüzyılın izlerini taşıyan sessiz bir tanık. Ege'nin bu köşesinde, taş ve ahşabın uyumuyla ayakta kalan yapı, ziyaretçileri beylik döneminin sade zarafetine davet ediyor.
