Son Mühür/ Beste Temel- İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay’ın yönetiminde, kentin toplu ulaşım politikaları köklü bir revizyondan geçti. Artan ekonomik maliyetlere karşın, belediye bütçesinden toplu ulaşım hizmetlerine İzmir tarihinin en yüksek sübvansiyon miktarı tahsis edilerek, yurttaşların ulaşım hizmetlerine erişimi kolaylaştırıldı ve ücretler makul seviyede tutuldu.
Sübvansiyon politikaları genişletildi, hizmet kapsamı artırıldı
İzmir Büyükşehir Belediyesi, sürdürülebilir ulaşım vizyonu doğrultusunda hem altyapıyı güçlendiriyor hem de İzmirlilere konforlu, hızlı ve uygun maliyetli ulaşım imkanı sunmaya devam ediyor. Türkiye ekonomisindeki taşıma giderlerindeki yükselişe rağmen hizmet standartlarını koruma kararlılığı, kentteki toplu taşıma kullanım oranlarını da artırdı.
Dr. Cemil Tugay döneminde uygulamadan kaldırılan 90 dakika ücretsiz aktarma sistemi yeniden devreye sokuldu. Bununla birlikte, düşük ücretli yolculuk imkanı sunan Halk Taşıt uygulaması sürdürüldü ve çeşitli indirimli tarife politikaları genişletildi. Bu kapsamlı destek; yalnızca ESHOT Genel Müdürlüğü'nü değil, aynı zamanda İZTAŞIT, İZULAŞ, İZDENİZ ve Metro işletmelerini de doğrudan belediye bütçesinden sübvanse ederek kapsayıcı bir ulaşım kalkanı oluşturdu. Bu politikaların temel hedefi, yüksek yaşam maliyetleri altında ezilen yurttaşların ulaşım harcamalarını minimize etmek oldu.
Maliyetlerin yüzde 83’ü belediye kaynaklarından karşılanıyor
Sağlanan sübvansiyonun büyüklüğü, açıklanan verilerle somutlaşıyor. ESHOT Genel Müdürlüğü verilerine göre, otobüs biletlerinden elde edilen gelir, toplam işletme giderlerinin sadece yüzde 17'sini karşılıyor. Kalan devasa işletme maliyetinin yüzde 83’ü doğrudan İzmir Büyükşehir Belediyesi bütçesinden finanse ediliyor. Benzer destek mekanizmaları, diğer ulaşım işletmelerinde de maliyetlerin önemli bir kısmının kamu kaynaklarıyla karşılandığını gösteriyor.
Sübvansiyon politikaları, hizmet kapasitesini de olumlu etkiledi. Dr. Cemil Tugay döneminde yapılan yeni düzenlemelerle İzmir’de hizmet veren hat sayısı 471'e çıkarılarak kent tarihinin en fazla hat sayısına sahip dönemlerinden biri yaşanıyor. Yeni eklenen hatlar ile daha fazla yerleşim birimi toplu ulaşım ağına dahil edildi.
Ulaşım yardım bütçesi 11,2 Milyar TL'ye yükseltildi
Belediyenin toplu ulaşıma verdiği finansal destek, bütçe revizyonlarıyla güçlendirildi. 2025 yılı bütçesinde yılbaşında 9 milyar TL olarak öngörülen ulaşım yardım kalemi, uygulanan destek politikaları doğrultusunda aralık ayı itibarıyla 11,2 milyar TL’ye çıkarıldı. Daha ileriye dönük olarak, 2026 yılı bütçesinde ise ESHOT Genel Müdürlüğü için İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından 14 milyar TL yardım tahsis edilmesi planlandı. Bu kaynak artışı, sübvansiyon politikalarının ve toplu ulaşım hizmetlerinin sürdürülebilirliğini garanti altına almayı amaçlıyor.
Yurttaş bütçesine aylık 900 TL'lik doğrudan katkı
Uygulanan indirimli ve destekleyici tarifeler, yurttaşların cebine somut olarak yansıyor. 90 dakika ücretsiz aktarma, Halk Taşıt indirimi, abonman genç kartlar ve Anne Dayanışma Kartı gibi genişletilmiş uygulamalar sayesinde, Dr. Cemil Tugay döneminde bir yurttaşın bütçesine aylık ortalama 900 TL doğrudan ekonomik katkı sağlanıyor.
Bu destekler sayesinde, Türkiye’nin büyükşehirlerindeki toplu ulaşım ücretleri karşılaştırıldığında, İzmir'deki yolculuk maliyetleri oldukça avantajlı kalıyor. Uygulanan tarife yapısı ile bir yetişkin yolcu, 90 dakika aktarma sistemi sayesinde sadece 30 TL ile yolculuğunu tamamlayabiliyor. Farklı büyükşehirlerdeki 2 ila 5 aktarmalı yolculuk maliyetleri 51 TL’den başlayıp 91 TL seviyelerine kadar çıkarken, İzmir’de aktarma sayısından bağımsız olarak 90 dakika içindeki tüm yolculuklar tek ücret üzerinden gerçekleştirilmeye devam ediyor.
