İzmir’in Foça ilçesinin güneyinde, denize yakın bir tepede yer alan Şeytan Hamamı, halk arasında korkutucu adıyla bilinse de aslında antik çağın izlerini taşıyan bir aile mezarıdır. Foça merkezine yaklaşık 2 kilometre mesafedeki yapı, Çan Tepesi’nin eteklerine oyulmuş olağanüstü bir kültürel miras sunar.
Hamam Değil, Aileye Ait Bir Mezar Yapısı
M.Ö. 4. yüzyıla tarihlenen mezar, uzun bir giriş koridoru aracılığıyla iki ayrı mezar odasına açılır. Kaya içine titizlikle işlenen odalarda yer alan nişler, birden fazla kişiye ait gömüler yapıldığını gösterir. Dönemin ölü gömme geleneklerini yansıtan bu mimari detaylar, yapının sıradan olmadığının en çarpıcı kanıtlarından biridir.
Arkeologlar Lidya Etkisine Dikkat Çekiyor
Ünlü arkeolog Ekrem Akurgal’ın çalışmaları, yapının mimari açıdan Lidya mezarlarına benzediğini ortaya koymuştur. Çevrede bulunan seramik parçalarının M.Ö. 400’lü yılların sonuna ait olması, mezarın antik dönemde aktif olarak kullanıldığını açıkça doğrular. Bu bulgular, Foça’nın yalnızca bir kıyı yerleşimi değil, güçlü bir kültürel merkez olduğuna işaret eder.
Ziyarete Kapalı Ama Bilimsel Değeri Çok Yüksek
Günümüzde askeri bölge sınırları içinde yer aldığı için ziyaret edilmesi mümkün olmayan yapı, bu sayede gizemini korumaya devam eder. Buna rağmen, bilimsel araştırmalar ve yerel hafızadaki önemiyle Şeytan Hamamı, Foça tarihinin en özel parçalarından biri olmayı sürdürüyor.
İsmi Korkutuyor, Tarihi Etkiliyor
Yapının adının zamanla “Şeytan Hamamı” olarak anılması, halk arasında farklı yorumlara yol açmış olsa da gerçekte bu mezar, saygı ve inancın bir sembolü olarak varlığını koruyor. Foça’nın kalabalık kıyılarının ardına saklanan bu antik yapı, kentin binlerce yıllık geçmişini keşfetmek isteyenler için hâlâ büyüleyici bir gizem barındırıyor.
