ürkiye’de imalat sektöründe çalışan sayısı son 5 yılda yüzde 26 artarak 4 milyon 247 bin 85 kişiye yükseldi. TÜİK ve TCMB’nin ortaklaşa yürüttüğü “Sektör Bilançoları 2024” araştırmasından derlenen verilere göre, 2019–2024 döneminde hem istihdamda hem de firma sayısında dikkat çekici bir genişleme yaşandı.
Firma sayısı yüzde 60 arttı
Sektörde faaliyet gösteren firma sayısı son 5 yılda yaklaşık yüzde 60 artarak 180 bin 637’ye ulaştı. Veriler, üretim ekosisteminin hem girişim sayısı hem de istihdam kapasitesi bakımından hızlı bir büyüme sürecine girdiğini gösteriyor.
Gıda imalatı ise istihdamda açık ara önde. Bu alanda 19 bin 865 firmada toplam 484 bin 567 kişi çalışıyor. Böylece gıda sanayi, imalat sektörünün en fazla istihdam sağlayan alt kolu oldu.
Aktif büyüklük 10 kat arttı
İmalat sanayisinin mali büyüklüğü de aynı dönemde rekor seviyede genişledi. Sektörün aktif büyüklüğü 2019’da 2,3 trilyon lira seviyesindeyken, 2024’te 25,6 trilyon lirayı aşarak yaklaşık 10 kat artış kaydetti.
Öz kaynaklarda ise daha da çarpıcı bir tablo ortaya çıktı. Sektörün öz kaynakları 2019’da 792,6 milyar lirayken, 2024’te 13 trilyon 277 milyar liraya çıkarak yaklaşık 17 kat büyüdü. Bu performans, imalat sanayisini öz kaynak gücü açısından tüm sektörlerin önüne taşıdı.
Satışların yüzde 74’ü yurt içinden
Sektörün 2024 yılı satış verileri şöyle gerçekleşti:
-
Yurt içi satışlar: 17 trilyon 243 milyar lira
-
Yurt dışı satışlar: 5 trilyon 722 milyar lira
-
Diğer gelirler: 305 milyar lira
Toplam satışların yaklaşık dörtte üçü yurt içinden, dörtte biri ise ihracattan elde edildi.
AR-GE harcamaları 73 milyar lirayı geçti
İmalat sektörünün teknoloji ve inovasyona ayırdığı kaynak son yıllarda belirgin şekilde arttı. AR-GE harcamaları 2019’daki 5,8 milyar liradan 2024’te 73,3 milyar liraya yükseldi. Yaklaşık 12 katlık bu artış, sektörün yenilik kapasitesinde güçlü bir ivmelenmeye işaret ediyor.
Pazarlama giderlerinde 9 kat artış
Sektörün pazarlama, satış ve dağıtım giderleri de beş yılda 100,9 milyar liradan 980,8 milyar liraya çıkarak yaklaşık 9 kat arttı. Bu yükseliş, iç ve dış pazarlarda rekabetin güçlendiğini ve firmaların tanıtıma daha fazla kaynak ayırdığını gösteriyor.
Genel tabloya bakıldığında, imalat sanayisinin son 5 yılda hem istihdam hem finansal büyüklük hem de teknoloji yatırımları açısından en hızlı genişleyen alanlardan biri haline geldiği görülüyor.
