ABD’nin 1945'te Japonya'nın Hiroşima ve Nagazaki şehrine düzenlediği ve aralarında çocukların da olduğu 200 binden fazla insan hayatını kaybettiği atom bombası saldırısı, insanlık tarihinin en trajik olaylarından biri olarak anılıyor. Dünyada nükleer silah tehdidi sürerken Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba 80 yıl önce bugün Nagazaki'nin atom bombası saldırısı ile yok olduğunu hatırlatarak, “80 yıl sonra uluslararası toplumda nükleer silahsızlanma konusundaki yaklaşımlar bakımından bölünme artarken, son derece zorlu bir güvenlik ortamıyla karşı karşıyayız” diye kaygılarını paylaştı.
ABD'nin Japonya'ya gerçekleştirdiği 2'nci atom bombası saldırısında hayatını kaybedenler, felaketin 80'inci yıl dönümünde Nagazaki Barış Parkı'nda düzenlenen törenle anıldı.
Nagasaki Barış Parkı’nda düzenlenen anma törenine saldırıdan sağ kurtulan hibakusha’lar, hayatını kaybedenlerin yakınları, siyasiler, 94 ülkeden temsilciler ve halktan oluşan yaklaşık 2 bin 600 kişi katıldı. “Fat Man” isimli atom bombasının Nagasaki’ye atıldığı saat 11.02’de saygı duruşunda bulunuldu. Saldırıda hayatını kaybeden 201 bin 942 kişinin isminin yer aldığı liste Barış Anıtı’na bırakıldı. Bu yılki listede geçtiğimiz yıl yaşamını yitiren 3 bin 167 kişinin isimleri de yer aldı.
Belediye başkanı barış çağrısı yaptı
Törende Barış Deklarasyonu’nu okuyan Nagasaki Belediye Başkanı Shiro Suzuki, benzer acıların bir daha yaşanmaması gerektiğini vurguladı. Dünyada çatışmaların giderek arttığını belirten Suzuki, nükleer silahların yasaklanması için uluslararası toplumun harekete geçmesi gerektiğini ifade etti. Suzuki, “Tek bir kişinin gücü sınırlı olabilir, ancak bir araya gelirsek geleceğe giden yolu açacak büyük bir güç doğar” sözleriyle birlik mesajı verdi.
Dünya liderlerine uyarı
Suzuki, Birleşmiş Milletler’in 80’inci kuruluş yılına dikkat çekerek, tüm dünya liderlerini BM Şartı’nın temel değerlerine geri dönmeye, çok taraflılığı ve hukukun üstünlüğünü yeniden tesis etmeye davet etti. Gelecek yıl yapılacak Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması (NPT) gözden geçirme konferansının kritik bir dönemeç olduğunu belirtti. Japonya hükümetine de seslenen Suzuki, Nükleer Silahların Yasaklanması Antlaşması’nı (TPNW) imzalama ve nükleer caydırıcılığa dayanmayan bir güvenlik politikası izleme çağrısında bulundu.
Japonya başbakanı nükleer silahsızlanma sözü verdi
Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba ise törende yaptığı konuşmada, 80 yıl önce bugün Nagazaki'nin atom bombası saldırısı ile yok olduğunu hatırlatarak, “80 yıl sonra uluslararası toplumda nükleer silahsızlanma konusundaki yaklaşımlar bakımından bölünme artarken, son derece zorlu bir güvenlik ortamıyla karşı karşıyayız” dedi.
Savaşta nükleer yıkımın dehşetini yaşamış tek ülke olan Japonya'nın görevinin “nükleer savaşsız bir dünya” ve “nükleer silahsız bir dünya” için uluslararası topluma öncülük etmek olduğunun altını çizen Ishiba, “Üç nükleer ilkeye sıkı sıkıya bağlı kalarak, adım adım, istikrarlı biçimde nükleer silahsız dünyayı gerçeğe dönüştürmek için çalışmaya devam edeceğiz” diye konuştu.
BM genel sekreteri: Nükleer silahların gölgesi üzerimize çöktü
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, törende okunan mesajında nükleer silahsızlanmanın BM’nin en öncelikli hedeflerinden biri olduğunu belirtti. Guterres, nükleer silahların yeniden ulusal güvenlik stratejilerinin merkezine yerleştiğini ve bunun küresel barışı tehdit ettiğini söyledi.
Tüm çabalara rağmen nükleer silahların dünya için risk oluşturmaya devam ettiğini vurgulayan Guterres, “Ne var ki bugün, nükleer silahların gölgesi yeniden üzerimize çökmüş durumda. Bu silahlar, ulusal güvenlik stratejilerinin merkezine geri döndü ve baskı aracı olarak sergileniyor. Öte yandan, askeri harcamalar rekor seviyelere ulaşırken barışa ve sürdürülebilir kalkınmaya yapılan yatırımlar geriliyor” hatırlatmasında bulundu. Buna rağmen nükleer silahsızlanmaya dönük umut verici işaretler olduğunu ifade eden Guterres, Nihon Hidankyo'nun (Japonya Atom ve Hidrojen Bombası Mağdurları Konfederasyonu), geçtiğimiz yıl Nobel Barış Ödülü'ne layık görülmesini buna örnek olarak gösterdi.
Atom bombası saldırılarında 200 bini aşkın kişi öldü
ABD, 6 Ağustos 1945’te Hiroşima’ya, 9 Ağustos 1945’te ise Nagasaki’ye atom bombası atmıştı. Saldırılarda 200 bini aşkın kişi hayatını kaybederken, sonraki yıllarda binlerce insan radyasyona bağlı hastalıklar nedeniyle yaşamını yitirdi.
Nâzım Hikmet’in dizeleri
Usta şair Nâzım Hikmet, Hiroşima’ya atom bombası atıldığında sadece iki yaşında olan ve herhangi bir sağlık sorunu yaşamayan, ancak 12 yaşına geldiğinde birden hastalanan ve kan kanseri teşhisi konulan Sadako Sasaki anısına ‘Kız Çocuğu’ adlı şu şiiri yazmıştı.
Kapıları çalan benim
kapıları birer birer.
Gözünüze görünemem
göze görünmez ölüler.
Hiroşima’da öleli
oluyor bir on yıl kadar.
Yedi yaşında bir kızım,
büyümez ölü çocuklar.
Saçlarım tutuştu önce,
gözlerim yandı kavruldu.
Bir avuç kül oluverdim,
külüm havaya savruldu.
Benim sizden kendim için
hiçbir şey istediğim yok.
Şeker bile yiyemez ki
kâat gibi yanan çocuk.
Çalıyorum kapınızı,
teyze, amca, bir imza ver.
Çocuklar öldürülmesin
şeker de yiyebilsinler.
