Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yürütülen “Geleceğe Miras Sonsuz Efes” projesi çerçevesinde Efes Antik Kenti’nde kazı, restorasyon ve çevre düzenleme çalışmaları devam ediyor. Proje kapsamında ören yerinde yeni ziyaret alanları ve gezi rotaları oluşturulurken, daha önce gün yüzüne çıkarılmamış birçok eser de ortaya çıkarılıyor.
Çalışmaların Efes Müzesi, Avusturya Arkeoloji Enstitüsü ve Kültür ve Turizm Bakanlığı birimlerinin iş birliğiyle sürdürüldüğü belirtildi.
Stadyum Caddesi’nde mermer küvet bulundu
Kazıların yoğunlaştığı alanlardan biri olan Stadyum Caddesi’nde Roma dönemine tarihlenen mermer bir küvet tespit edildi. Küvetin, Efes’te Romalı seçkin ailelerin yaşadığı Yamaç Evler’e ait olduğu değerlendiriliyor.
Bölgesel bir mermer türü olan “Greco Scritto”dan üretilen küvetin 146 santimetre uzunluğunda, 73 santimetre genişliğinde ve 60 santimetre yüksekliğinde olduğu, M.S. 1. yüzyıla tarihlendirildiği kaydedildi.
Prof. Dr. Aybek: “Sıra dışı bir buluntu”
Proje Koordinatörü ve Dokuz Eylül Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serdar Aybek, Efes’te yıllar içinde bitki örtüsüyle kapanmış alanların temizlendiğini ve kazılar sonucunda müze koleksiyonuna önemli eserler kazandırıldığını söyledi.
Özellikle Stadyum Caddesi’nde yürütülen çalışmaların dikkat çekici sonuçlar verdiğini belirten Aybek, bulunan mermer küvetin sıradan bir eser olmadığını ifade etti. Roma döneminde yıkanma ve hamam kültürünün büyük önem taşıdığına işaret eden Aybek, kamusal hamamların yanı sıra ev kullanımına yönelik özel küvetlerin de bulunduğunu aktardı.
Zengin ailelere ait küvet, çeşme yalağına dönüştürülmüş
Mermer küvetin ince işçiliğine dikkat çeken Aybek, ayak kısımlarındaki aslan pençeleri, “kimatyon” olarak adlandırılan yumurta dizisi bezemeleri ve kullanılan özel taş türünün, eserin yüksek gelir grubuna ait bir konutta kullanıldığını gösterdiğini söyledi.
Ancak yapılan incelemelerde küvetin, Efes’te geç dönemde gerçekleştirilen tamiratlar sırasında devşirme malzeme olarak kullanıldığı belirlendi. Aybek, küvetin formunun değiştirilerek bir çeşme yalağına dönüştürüldüğünü, üst bölümden suyun girişi ve alt bölümden çıkışı için iki delik açıldığının tespit edildiğini kaydetti.
Stadyum Caddesi’nde erkek heykeli de ortaya çıkarıldı
Kazı çalışmalarında bulunan bir diğer önemli eserin ise erkek heykeli olduğu bildirildi. Farklı parçalardan yontulduğu belirlenen heykelin üslup özelliklerinin M.Ö. 1. yüzyıl ile M.S. 1. yüzyıl arasına tarihlendiği ifade edildi.
Yaklaşık 123 santimetre uzunluğunda ve 50 santimetre genişliğinde olan heykelin, baş, kol ve ayaklarının sonradan eklenmek üzere tasarlandığı belirtildi.
Heykel yol kaplama taşı olarak kullanılmış
Heykelin, Stadyum Caddesi’nde yüzükoyun ve ters çevrilmiş halde yol kaplama taşı olarak kullanıldığı belirlendi. Yol kotunu düzeltmeye yönelik çalışmalar sırasında fark edilen heykelin, kaldırıldığında altından ortaya çıktığı aktarıldı.
Kazı ekibi tarafından titizlikle çıkarılan eserin Efes Müzesi’ne teslim edildiği ve müze koleksiyonuna dahil edildiği bildirildi.
