Son Mühür - Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği (GENSED) Genel Sekreteri Hakan Erkan, bu yeni bağlantı modelini, mevcut kapasite ve işletmecilerin trafo gereksinimlerini dikkate alarak hazırladıklarını belirtti. Erkan, "5.1.j" olarak adlandırılan bu modelin, 5 Temmuz 2024’te Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na sunulduğunu ve 21 Ekim 2024’te Türkiye’nin enerji dönüşümü planına dahil edildiğini söyledi.
Mevcut şebeke yapısına bağlı kalmak yok
Erkan, lisanssız enerji projelerinde bu modelin hızla hayata geçirilmesi gerektiğini vurguladı. Sanayi ve ticari işletmelerin, mevcut şebeke yapısına bağlı kalmaksızın, 5.1.j modeliyle yenilenebilir enerji üretim projeleri kurabileceklerini ifade etti. Bu modelin, sektördeki mevcut sorunların çözülmesinde önemli bir adım olduğunu söyledi.
Erkan, "Bu bağlantı modeli sayesinde, mevcut kapasite sınırlamalarına takılmadan, şebekeye enerji vermeden ve mahsuplaşma yapmadan, öz tüketim için özel kapasite tahsisi mümkün hale gelecek. Böylece sektörde önemli bir hareketlilik yaratmayı amaçlıyoruz" dedi.
Büyük ölçekli projelere verilen elektrik bağlantı izinleri nedeniyle, son zamanlarda orta ve küçük işletmelere yeni GES (güneş enerjisi santrali) çağrı mektupları verilmediğine dikkat çeken Erkan, bunun uygulayıcı ve tedarikçi firmalarda büyük bir durgunluğa yol açtığını belirtti. Erkan, önerdikleri yeni bağlantı modelinin, özellikle orta ve küçük ölçekli firmalar için sektörde yeni bir hareketlilik sağlayacağını belirtti.
İhracat rekabet gücü artacak
Gelecek yıl yürürlüğe girecek olan Sınırda Karbon Düzenlemesi çerçevesinde, Avrupa'ya ihracat yapan firmaların karbon ayak izlerini azaltmak için çatılarına GES kurmak istediklerini ancak kapasite sınırlamaları nedeniyle başvurularının reddedildiğini ifade eden Erkan, yeni bağlantı modelinin bu firmalara büyük kolaylıklar sağlayacağını belirtti. "Ülkemizden Avrupa'ya yapılan ihracatın çoğu düşünüldüğünde, ihracatçı firmaların enerji maliyetlerini düşürerek, rekabet avantajı sağlamalarına yardımcı olacak GES kurulumlarına izin verilmesi gerekiyor." dedi.
Bazı uygulayıcı ve yatırımcıların, şebekeye enerji vermemeleri ya da "enerji basmamaları" nedeniyle GES kurulumlarını çağrı mektubu almadan yaptığını hatırlatan Erkan, bunun mevzuatla uyumsuz olduğunu belirtti. Erkan, yeni bağlantı modelinin devreye girmesinin, bu tür kontrolsüz projelerin düzenlenmesinde kritik rol oynayacağını ifade etti.
Yeni binalarda yenilenebilir enerji kullanımı artacak
Erkan, 1 Ocak 2025 itibarıyla, toplam inşaat alanı 2 bin metrekareyi aşan yeni binalarda, enerji ihtiyacının en az yüzde 10'unun yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılanmasının zorunlu hale geldiğini açıkladı. Yapı ruhsatı almak isteyen yatırımcıların, tüketime göre hesaplanan GES projelerinin elektrik projelerinde yer alması ve dağıtım firmaları tarafından onaylanması gerektiğini belirten Erkan, mevcut uygulamada bu projelerin şebeke kapasitesinin yetersiz olduğu gerekçesiyle engellendiğini söyledi. Yeni bağlantı modeliyle bu sorunun ortadan kaldırılmasının ve tüm yeni binalarda GES kurulum alışkanlıklarının teşvik edilmesinin hedeflendiğini belirtti.
