Çölyak hastaları ve gluten hassasiyeti olan bireyler için üretilen glutensiz gıdalar, son yıllarda sağlıklı kişiler arasında da popüler hale geldi. Ancak İzmir’de görev yapan Beslenme ve Diyet Uzmanı Dyt. Mısra Aydın, bu eğilimin ciddi riskler taşıdığına dikkat çekti.
Aydın, sağlıklı bireylerin glutensiz beslenmesinin gereksiz kısıtlamalara yol açabileceğini belirterek, “Önemli olan gluteni tamamen kesmek değil, beslenme kalitesini genel olarak iyileştirmektir” dedi.
Çölyak ve gluten duyarlılığı farkı
Glutenin buğday, arpa ve çavdarda bulunan bir protein grubu olduğunu hatırlatan Aydın, “Çölyak hastalarında gluten bağışıklık sistemini tetikler, ince bağırsak duvarına zarar vererek besin emilimini bozar. Bu nedenle çölyak hastaları ömür boyu glutensiz beslenmek zorundadır. Gluten duyarlılığı ise kesin tanı testi olmayan, şişkinlik, baş ağrısı ve yorgunluk gibi belirtilerle kendini gösteren farklı bir durumdur” diye konuştu.
Sağlıklı bireylerde faydadan çok zarar getiriyor
Sağlıklı kişilerde glutensiz diyetin gereksiz olduğunu dile getiren Aydın, “Gluten içeren tam tahıllar lif, B vitaminleri, demir ve çinko açısından zengindir. Bu besinler diyetten çıkarıldığında eksiklikler görülebilir. Ayrıca glutensiz ürünlerin çoğu işlenmiş, düşük besin değerine sahip ve kan şekerini hızlı yükselten içeriklerden oluşur” ifadelerini kullandı.
Kilo kaybı glutenle ilgili değil
Glutensiz beslenmenin kilo vermeye doğrudan katkı sağlamadığını belirten Aydın, “Kilo kaybı çoğunlukla işlenmiş gıdaların ve rafine karbonhidratların azaltılmasından kaynaklanır. Yani kişi glutensiz beslendiği için değil, daha az paketli ve yağlı gıda tükettiği için kilo verir” dedi.
Dengesiz beslenmeye yol açabilir
Aydın, glutensiz diyetin uzun vadede sağlıklı bireylerde beslenme yetersizliklerine yol açabileceğini vurguladı. “Özellikle lif, B12 vitamini, folik asit, demir ve çinko eksiklikleri görülebilir. Bazı sporcular performans için glutensiz diyeti tercih etse de araştırmalar glutenin performans üzerinde doğrudan etkisini göstermiyor” dedi.
Mısra Aydın, sağlıklı beslenmek isteyen kişilerin moda diyetlere kapılmadan önce mutlaka profesyonel destek almaları gerektiğini hatırlattı.
