Son Mühür- İran, son yarım yüzyılın en şiddetli kuraklık dönemini geçiriyor. İran Meteoroloji Kurumu, ülke genelindeki yağışların uzun dönem ortalamalarına kıyasla yüzde 89 oranında azaldığını açıklarken, bu yılın “son 50 yılın en kurak sonbaharı” olarak kayıtlara geçtiğini duyurdu. Başkent Tahran’da yağış seviyesinin son yüzyılın en düşük noktasına indiği, bazı eyaletlerin ise aylar boyunca hiç yağmur almadığı belirtildi.
Urmiye Gölü havzasında ilk operasyon
Resmî ajans IRNA’nın aktardığı bilgilere göre bulut tohumlama çalışmaları, çekilme nedeniyle büyük bölümü tuz çölüne dönüşen Urmiye Gölü çevresinde başlatıldı. İran’ın en büyük gölü olan Urmiye’de su seviyesini artırmak amacıyla yürütülen bu uygulamanın, ilerleyen dönemde diğer kurak bölgelerde de devam ettirileceği bildirildi.
“Bulutlarımızı çalıyorlar”
Bulut tohumlama, Ortadoğu’da su kaynaklarının giderek azalmasıyla birlikte ülkeler arasında tartışmalı bir konu hâline geldi. İranlı yetkililer, geçmiş yıllarda İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni havaya müdahale ederek “bulutları İran’a ulaşmadan yağdırmakla” suçlamıştı. Devrim Muhafızları’ndan Tuğgeneral Gholam Reza Jalali, 2018 yılında yaptığı açıklamada, “Hem İsrail hem de başka bir ülke İran’da yağmur yağmaması için çaba gösteriyor” ifadelerini kullanmış; söz konusu diğer ülkenin BAE olduğu öne sürülmüştü.
Bulut tohumlama nasıl çalışıyor?
Bulut tohumlama, uçaklarla bulutların içine gümüş iyodür ya da tuz kristalleri gibi partiküller püskürtülerek yağış sürecinin tetiklenmesini amaçlayan bir meteorolojik müdahale yöntemi olarak biliniyor. İran, geçen yıl bu teknolojiyi tamamen kendi imkânlarıyla uygulayabilecek seviyeye geldiğini açıklamıştı.
Tahran için tahliye uyarısı
Ülkede yağışların kritik seviyeye düşmesi, su güvenliğine yönelik kaygıları artırıyor. Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, bu ay yaptığı açıklamada, kış başlamadan yağış görülmemesi halinde Tahran’da “kademeli tahliye senaryolarının” gündeme alınabileceğini belirterek durumun ciddi boyutlara ulaştığını vurguladı.
