Son Mühür- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2025 yılının üçüncü çeyreğine (Temmuz-Eylül) ilişkin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) verilerini duyurdu. Buna göre, Türkiye ekonomisi yıllık bazda %3,7'lik bir büyüme kaydederken, bir önceki çeyreğe göre ise %1,1 oranında genişledi. İnşaat ve finans sektörleri çift haneli artışlarla büyümenin lokomotifi oldu.
Büyüme oranları ve ekonomist beklentileri
TÜİK verilerine göre, 2025 yılının üçüncü çeyreği GSYH ilk tahmini, zincirlenmiş hacim endeksi olarak bir önceki yılın aynı dönemine göre %3,7 artış gösterdi. Bu oran, ekonomistlerin yılın tamamı için ortalama %3,49 olarak belirlediği genel beklentinin üzerinde bir performans sergiledi. Önceki dönemlere bakıldığında ise Türkiye ekonomisi, 2024'ün üçüncü çeyreğinde %2,8, 2025'in ikinci çeyreğinde ise %4,8 büyüme kaydetmişti. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH ise bir önceki çeyreğe kıyasla %1,1 artış gösterdi.
İnşaat sektörü çift haneli büyümeyle zirveye yerleşti
Büyümeyi oluşturan faaliyet kolları ayrıntılı olarak incelendiğinde, bazı sektörlerin çift haneli büyüme oranlarıyla ön plana çıktığı görüldü. Zincirlenmiş hacim endeksi olarak bir önceki yıla göre en yüksek artışı %13,9 ile inşaat sektörü yakaladı. İnşaatı, finans ve sigorta faaliyetleri (%10,8) ve bilgi ve iletişim faaliyetleri (%10,1) izledi.
Diğer sektörlerdeki büyüme oranları ise şöyle gerçekleşti:
Ürün üzerindeki vergiler eksi sübvansiyonlar: %9,6
Diğer hizmet faaliyetleri: %7,1
Sanayi sektörü: %6,5
Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri: %6,3
Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri: %4,4
Gayrimenkul faaliyetleri: %4,2
Kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri: %2,1
Öte yandan, tarım sektöründe ise zincirlenmiş hacim endeksi olarak %12,7 oranında bir daralma kaydedildi.
Cari fiyatlarla GSYH 17 trilyon TL’yi aştı
2025 yılı üçüncü çeyreğinde, üretim yöntemiyle hesaplanan Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini, cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %41,6 artarak 17 trilyon 424 milyar 718 milyon TL seviyesine ulaştı. Bu çeyrekte GSYH’nin cari fiyatlarla ABD doları cinsinden karşılığı ise 432 milyar 880 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Hanehalkı tüketimi büyümeyi destekledi
Büyümenin harcamalar tarafı incelendiğinde, yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamalarının, 2025 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak %4,8 arttığı belirlendi. Devletin nihai tüketim harcamaları %0,8 artış gösterirken, gayrisafi sabit sermaye oluşumu (yatırımlar) ise %11,7 oranında kayda değer bir artış sergiledi.
Dış ticaret dengesi: İhracat azalırken, ithalat arttı
Dış ticaret dengesinde ise farklı bir görünüm ortaya çıktı. Mal ve hizmet ihracatı, 2025 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak %0,7 azalırken, mal ve hizmet ithalatı ise aynı dönemde %4,3 oranında artış kaydetti.
İşgücü ödemelerinde önemli artış
Gelir dağılımı tarafındaki verilerde, işgücü ödemelerinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre cari fiyatlarla %41,1 oranında önemli bir artış yaşandı. Net işletme artığı/karma gelir ise %43,5 artış gösterdi. Öte yandan, işgücü ödemelerinin Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı, geçen yılın üçüncü çeyreğinde olduğu gibi %35,0 seviyesinde sabit kalırken, net işletme artığı/karma gelirin payı ise %46,0’dan %46,7’ye yükseldi.
