Türkiye’de ticaret hayatının dijitalleşme sürecinde kritik bir aşamaya geçiliyor. Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan son açıklamaya göre, şirketlerin ticari defterlerini dijital dünyada oluşturmasına, muhafaza etmesine ve denetimlere sunmasına imkan tanıyan yeni sistemde zorunluluk kapsamı genişliyor. Muhasebe dışı ticari kayıtların elektronik ortamda tutulmasını düzenleyen yasal mevzuatın 1 Temmuz 2025’te yürürlüğe girmesiyle hayatımıza giren Elektronik Ticari Defter Sistemi (ETDS), iş dünyasının operasyonel yükünü hafifletmeyi hedefliyor.
2026 yılı itibarıyla tüm yeni şirketleri kapsayacak
Bakanlık, 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren ticari hayata adım atacak ve sicil tescili yapılacak tüm işletmelerin doğrudan ETDS kapsamına dahil olacağını bildirdi. Bu tarihten sonra kurulan şirketler, pay defteri ile genel kurul toplantı ve müzakere defteri gibi temel yasal kayıtlarını mecburi olarak elektronik ortamda tutacaklar. Dijital dönüşümü hızlandıracak olan bu uygulama sayesinde, şirket tescili ile birlikte defterler de eş zamanlı olarak dijital ortamda kullanıma hazır hale getirilecek, böylece bürokratik süreçler tek noktadan çözüme kavuşturulacak.
Mevcut şirketler için geçiş süreci doluyor
Hali hazırda faaliyette olan ve kuruluşu ile ana sözleşme değişiklikleri Ticaret Bakanlığı’nın iznine tabi olan şirketler için tanınan hazırlık süresi de sona yaklaşıyor. Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde pay defteri ve genel kurul müzakere defterini dijital ortamda tutma yükümlülüğü bulunan bu yapıların, yasal yaptırımlarla karşılaşmamaları adına 1 Ocak 2026’ya kadar ETDS entegrasyonlarını tamamlamaları gerekiyor. Bakanlık, kanuni yükümlülüklerin eksiksiz yerine getirilmesi noktasında bu tarihin kritik bir eşik olduğunu hatırlatarak şirket yöneticilerini uyarıyor.
Yönetim kurulu karar defterinde karar şirketlerin
Dijitalleşme hamlesi kapsamında pay defteri ve genel kurul kayıtları için zorunlu tutulan sistem, yönetim kurulu karar defterleri için daha esnek bir yapı sunuyor. İşletmeler, yönetim kurulu kararlarını elektronik ortamda tutup tutmama konusundaki tercihlerini özgürce kullanabilecekler. Öte yandan, sistemin kullanıma açıldığı 1 Temmuz 2025’ten bu yana geçen kısa sürede, dijital defter kullanımına gönüllü veya zorunlu olarak geçen şirket sayısının 18 bini aşmış olması, sektörün bu modernizasyona olan ilgisini ve uyum kabiliyetini de gözler önüne seriyor.
Operasyonel kolaylık ve ekonomik avantaj sağlanıyor
ETDS’nin hayata geçirilmesindeki temel motivasyon, fiziki defter tutma sürecindeki yüksek maliyetleri ve güvenlik zafiyetlerini ortadan kaldırmak olarak öne çıkıyor. Kağıt, noter onayı, arşivleme ve fiziksel saklama gibi ekonomik yüklerin yanı sıra, defterlerin kaybolma veya tahrif edilme riskleri de dijital şifreleme ve güvenli altyapı sayesinde minimize ediliyor. Tacirlerden gelen geri bildirimler doğrultusunda sürekli geliştirilen sistem, kullanıcı dostu arayüzü ve güncel döküman desteğiyle http://etds.ticaret.gov.tr adresi üzerinden kesintisiz hizmet vermeye devam ediyor.
