Son Mühür/ Beste Temel- Çevre Mühendisi ve Yüksek Mühendis Yakup Ateş'in açıklamalarına göre, uzun süredir üzerinde çalışılan ve Avrupa Birliği standartlarına uyum sağlamayı hedefleyen Endüstriyel Emisyonların Yönetimi Yönetmeliği, 14 Ocak 2025 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yönetmeliğin temel hedefleri: Sürdürülebilirlik ve yeşil dönüşüm
Yönetmeliğin temel amacı, Türkiye'nin iklim değişikliğiyle mücadele ve uyum hedefleri doğrultusunda çevresel sürdürülebilirliği artırmak. Özellikle Avrupa Birliği'nin 2010/75/AB sayılı Endüstriyel Emisyonlar Direktifi ve 2024/1785/AB değişiklikleriyle tam uyumlu hale getirilen bu düzenleme, hava, su, toprak, gürültü ve koku kirliliği gibi sanayi kaynaklı çevresel etkileri önlemeyi ve azaltmayı amaçlıyor.
Yönetmelik, aynı zamanda kaynakların verimli kullanımını teşvik ederek sanayide yeşil dönüşüm, döngüsel ekonomi ve karbonsuzlaşma süreçlerini destekleyecek. Bu sayede, sanayinin çevresel ayak izinin küçültülerek sıfır kirlilik hedefine ulaşılması hedefleniyor. Çevre Mühendisi Yakup Ateş, bu düzenlemenin endüstriyel emisyonların azaltılması ve çevresel sürdürülebilirliğin artırılmasına yönelik atılmış büyük bir adım olduğunu vurguladı.
Kapsamlı bir hazırlık süreciyle geliştirildi
Bu önemli yönetmeliğin geliştirilme sürecinde, Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol (EKÖK) kapsamında Türkiye’nin Endüstriyel Emisyon Stratejisinin Belirlenmesi (DIES) Projesi ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen önceki uyumlaştırma projeleri kilit rol oynadı. Yönetmelik taslağı, mevcut durum analizi, paydaş görüşleri, pilot projeler ve düzenlenen çalıştaylar gibi entegre bir yaklaşımla şekillendirildi.
Sektör temsilcileri ve ilgili uzmanların aktif katılımıyla, mevzuat uygulama kapasitesini artırmaya yönelik eğitimler düzenlenerek taslağa son hali verildi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı liderliğinde ve tüm paydaşların işbirliğiyle yürütülen bu süreç, Türk sanayisi için çevresel standartlarda yeni bir dönemin başlangıcını işaret ediyor.
Yönetmeliğin getirdiği önemli yenilikler
Yeni Yönetmelik, Türk sanayisine çeşitli yenilikler ve yükümlülükler getiriyor:
- Sıfır Kirlilik Hedefi: Hava, su ve toprak kirliliğinin minimum seviyeye indirilmesi ve uzun vadede sıfır noktasına çekilmesi hedefleniyor.
- Yeşil Dönüşüm ve Döngüsel Ekonomi: Sanayi sektöründe kaynakların daha verimli kullanılması, atık oluşumunun azaltılması ve karbon emisyonlarının sıfırlanması için yeni stratejiler uygulanacak.
- Mevcut En İyi Teknikler (MET): Sanayide çevresel performansı en üst düzeye çıkarmak amacıyla, sektörlere özel olarak belirlenmiş en iyi mevcut tekniklerin (Best Available Techniques - BAT) uygulanması zorunlu hale getiriliyor. Bu teknikler, kirliliğin kaynağında önlenmesini ve azaltılmasını sağlayacak.
- Sanayide Yeşil Dönüşüm (SYD) Belgesi: Yönetmeliğe uygun faaliyet gösteren ve çevresel kalite standartlarını karşılayan tesislere özel bir belgelendirme sistemi getiriliyor. Bu belge, işletmelerin çevresel performansının tescili anlamına gelecek.
Kapsam ve sanayi toplantıları
Yönetmelik, EK-1 ve EK-2'de tanımlanan tüm sanayi tesislerini doğrudan etkiliyor. Özellikle büyük yakma tesisleri, atık yakma tesisleri ve solvent kullanan işletmeler için özel hükümler ve sıkı denetim mekanizmaları öngörülüyor.
Son olarak 7 Mayıs'ta TOBB ev sahipliğinde düzenlenen "Sanayide Yeşil Dönüşüm ve Sürdürülebilirlik" başlıklı toplantıda, Endüstriyel Emisyonların Yönetimi Yönetmeliği (EEYY) ve sektörel Mevcut En İyi Teknikler (MET) Tebliğ Taslakları, sanayi temsilcileriyle detaylı bir şekilde paylaşıldı. Kimya, metal, enerji, mineral ve atık gibi çeşitli sektörlerden temsilcilerin katıldığı etkinlikte, uyum durumları, maliyet analizleri ve yeşil dönüşüm sürecine dair yol haritası kapsamlı bir şekilde ele alındı. Uzmanların sunumları, sektörlerin mevcut çevresel uyum düzeyleri ve gelecekteki çevresel öncelikleri hakkında önemli veriler sundu.
