Son Mühür- Mali Suçları Araştırma Kurulu’nun (MASAK), finansal işlemlerde şeffaflığı artırmayı hedefleyen yeni tebliği 1 Ocak 2026’da yürürlüğe girecek. Düzenlemeyle birlikte, belirli tutarın üzerindeki para transferlerinde işlem gerekçesi ve paranın kaynağına ilişkin ayrıntılı beyan zorunlu hale geliyor.
200 bin tl ve üzeri işlemlerde açıklama zorunluluğu
Yeni düzenleme kapsamında, 1 Ocak 2026’dan itibaren 200 bin TL ve üzerindeki EFT, havale ve nakit işlemlerinde, transferi yapan kişilerden paranın kaynağı ile gönderim nedeninin açıklamalı şekilde beyan edilmesi istenecek. Uygulama, yılbaşından itibaren tüm bankalar ve finansal kuruluşlar için geçerli olacak.
Kademeli beyan sistemi getiriliyor
MASAK tarafından hazırlanan tebliğ, işlem tutarına göre kademeli bir beyan sistemi öngörüyor. Buna göre:
200 bin TL – 2 milyon TL arasındaki işlemlerde, transferin mahiyetine ilişkin beyan yapılacak.
2 milyon TL – 20 milyon TL arasındaki işlemler için “Nakit İşlem Beyan Formu” doldurulacak.
20 milyon TL ve üzeri işlemlerde ise form, detaylı açıklamalar ve dayanak belgelerle birlikte hazırlanacak.
Kayıt dışı ekonomiyle mücadele hedefleniyor
Düzenlemenin temel hedefleri arasında, kayıt dışı ekonomiyle etkin mücadele edilmesi, yüksek tutarlı para hareketlerinin daha yakından izlenmesi ve finansal sistemde şeffaflığın güçlendirilmesi yer alıyor. Yetkililer, bu adımın finansal suçların önlenmesine katkı sağlayacağını vurguluyor.
Fatf standartlarına uyum vurgusu
MASAK’tan yapılan açıklamada, düzenlemenin uluslararası mali şeffaflık standartlarıyla uyumlu olduğu belirtildi. Açıklamada, Mali Eylem Görev Gücü (FATF) üyesi ülkelerde uygulanan yöntemlerin dikkate alındığı, risk bazlı analizler ile Ulusal Risk Değerlendirmesi Raporu’nun esas alındığı ifade edildi.
Banka ve finans kuruluşlarına yeni yükümlülükler
Yeni uygulamayla birlikte bankalar ve ödeme kuruluşları, para transferi sırasında müşterilere işlem gerekçesini seçebilecekleri başlıklar sunmakla yükümlü olacak. Genel ifadelerin tercih edilmesi halinde, en az 20 karakterlik açıklama girilmesi zorunlu tutulacak.
Havale ve EFT işlemlerinde alışkanlıklar değişecek
Düzenleme sonrası, havale ve EFT işlemlerinde “ödeme”, “para” veya “borç” gibi kısa ve genel açıklamalar yeterli olmayacak. Bankaların sistemlerinde, işlem türüne göre farklı başlıklar yer alacak. Bu başlıklar arasında:
- Gayrimenkul alım ödemesi
- Motorlu taşıt alım ödemesi
- Borç verme veya borç ödeme
- Hediye, bağış veya yardım
- Vergi, resim ve harç ödemesi
- Tazminat ve sigorta ödemeleri
- Avukatlık, danışmanlık ve müşavirlik hizmetleri
- Sağlık ödemeleri
- Kripto veya dijital varlık işlemleri
- Şans oyunları ve bahis ödemeleri
- Eğlence ve sosyal medya ödemeleri
yer alacak. Bu seçeneklere uymayan işlemler için “diğer” başlığı seçilecek ve ayrıntılı açıklama yapılması gerekecek.
Bazı işlemler kapsam dışında
Tebliğde, kamu kurumlarının kendi işlemleri, bankaların birbirleri arasındaki transferleri ve ATM’ler üzerinden yapılan düşük tutarlı işlemler gibi bazı istisnalar düzenleme dışında bırakıldı. Düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle birlikte, yüksek tutarlı para transferlerinde daha sıkı bir izleme ve beyan dönemi başlayacak.
