Kurban ibadeti, İslam’da önemli bir yere sahip olan ve belirli kurallara göre yerine getirilen bir ritüeldir. Kurban kesecek kişinin tekbir getirme süreci, bu ibadetin manevi boyutunu güçlendiren unsurlardan biridir. Tekbir, Allah’ı yüceltme ifadesi olarak kurban kesiminde belirli bir aşamada başlar ve kesim boyunca devam eder. Bu süreç, hem dini kurallara uygunluğu hem de ibadetin huşu içinde gerçekleşmesini sağlar.
Kurban Bayramı’nda kesim yapacak kişiler, genellikle tekbir getirme adabını öğrenmek için din alimlerine ya da güvenilir kaynaklara başvurur. Tekbir, kurbanın kesim anına hazırlık aşamasından itibaren belirli bir düzen içinde söylenir. Bu yazıda, kurban kesecek kişinin tekbir getirmeye ne zaman başlayacağı, hangi tekbirlerin söylendiği ve bu sürecin detayları haber formatında ele alınıyor.
Kurban salavatı, kurban kesimi sırasında okunur. Kurbanı kesen kişi, hayvanın canına saygı göstermek ve ibadet şuuruyla hareket etmek amacıyla bu salavatı okur. Zamanlaması ve şekli şu şekildedir:
Kurban salavatı ne zaman ve nasıl okunur?
Kurban kesimi esnasında, bıçak hayvanın boğazına sürülmeden hemen önce veya bıçak sürülürken salavat getirilir. Bununla birlikte “Bismillahi Allahu Ekber” diyerek Allah'ın adı anılır. Ardından Peygamber'e salavat getirilir. Salavat, şu şekilde olabilir:
“Allahümme salli alâ seyyidinâ Muhammedin ve alâ âli seyyidinâ Muhammed.”
Ya da daha kısa şekliyle:
“Allahümme salli alâ Muhammed.”
Ardından kurban niyetiyle şu cümle de söylenebilir:
“Bu kurbanı Allah rızası için kesiyorum.”
Salavat getirmenin anlamı nedir?
Kurban kesiminde salavat getirmek, hem ibadete saygının hem de Peygamber’e sevginin bir göstergesidir. Peygamber Efendimiz’in sünnetine uygun şekilde hareket etmek, kurban ibadetinin ruhuna uygun davranmayı sağlar. Salavatla beraber besmele çekilmesi de kurbanın geçerli olması için önemlidir.
Unutulursa ne olur?
Kasten besmele unutulursa kurban geçerli sayılmaz. Ancak sehven, yani yanılarak veya istemeyerek unutulursa, Hanefi mezhebine göre kurban geçerli olur. Yine de hem besmele hem de salavatın bilinçli şekilde getirilmesi tavsiye edilir.
Sonuç olarak kurban kesilirken “Bismillahi Allahu Ekber” diyerek Allah'ın adı anılır, ardından salavat getirilir. Bu uygulama kurban ibadetinin maneviyatını artırır.
Tekbir Getirme Sürecinin Başlangıcı
Kurban kesecek kişi, tekbir getirmeye hayvan kesim pozisyonuna getirildiğinde başlar. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın rehber yayınlarına göre, kurbanlık hayvan yere yatırılıp bağlandıktan sonra, kesim işleminden hemen önce üç kez “Allahu Ekber, Allahu Ekber, Lâ ilâhe illallahu vallahu Ekber, Allahu Ekber ve lillahilhamd” şeklinde tekbir getirilir. Bu tekbir, kesim anının manevi atmosferini oluşturur ve ibadetin Allah rızası için yapıldığını vurgular. Hayvanın kesim pozisyonuna getirilmesi, genellikle kesim alanının hazırlanması ve hayvanın sakinleştirilmesi adımlarını takip eder. Bu aşamada, kesimi gerçekleştirecek kişinin abdestli olması ve kesim sırasında kıbleye yönelmesi de tavsiye edilir.
Kesim Sırasında Tekbirin Yeri
Kurban kesimi sırasında tekbir, yalnızca başlangıçta değil, kesim anında da devam eder. Kesim işlemine başlarken, kişi “Bismillahi Allahu Ekber” diyerek bıçağı hayvanın boğazına sürer. Bu ifade, kesimin Allah adına yapıldığını ve helal bir şekilde gerçekleştirildiğini gösterir. Hanefi mezhebine göre, kesim sırasında bu zikri söylemek farz kabul edilir; Şafi mezhebine göre ise sünnettir. Kesim tamamlanana kadar tekbirin sürdürülmesi, ibadetin ruhuna uygun bir ciddiyet sağlar. Ayrıca, kesim sırasında hayvanın acı çekmemesi için keskin bir bıçak kullanılması ve işlemin hızlıca yapılması gerektiği, İslam alimleri tarafından sıkça vurgulanır. Tekbir, bu süreçte hem kesim yapan kişinin hem de çevresindekilerin manevi odaklanmasını güçlendirir.
Adetler ve Ek Uygulamalar
Kurban kesiminde tekbir getirme, yalnızca kesim anıyla sınırlı kalmaz; bazı durumlarda Kurban Bayramı’nın arefe gününden itibaren tekbirler daha geniş bir zaman diliminde söylenir. Örneğin, teşrik tekbirleri, arefe günü sabah namazından başlayarak bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar her farz namazın ardından getirilir. Ancak bu tekbirler, kurban kesiminden bağımsız olarak tüm Müslümanlar için geçerlidir. Kurban kesecek kişiler, kesim öncesi hayvanı satın alma veya kesim alanına götürme gibi hazırlık aşamalarında da kişisel olarak dua ve zikirle manevi hazırlık yapabilir. Kesim sonrası, kurban etinin paylaşımı ve ihtiyaç sahiplerine dağıtımı sırasında da Allah’a şükür ifadeleri sıkça kullanılır. Bu uygulamalar, kurban ibadetinin toplumsal ve manevi boyutlarını tamamlar.
