Kentin yeşil varlığını her geçen gün artıran İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir’in doğal güzellikleri arasında yer alan palmiye ağaçlarının yaşatılması için de çalışmalarını sürdürüyor. Büyükşehir son olarak ülkeye ithal yollarla gelen ve palmiye ağaçlarını içten kemirerek yok eden kırmızı palmiye böceğine karşı mücadelede alarm sistemine geçti. Vakanın İzmir’de görüldüğü 2007 yılından beri ilaçlama ve tuzaklama çalışmalarını sürdüren ekipler, son olarak dünyanın çeşitli ülkelerinde uygulanan sismik sensör uygulamasını İzmir’de başlattı.
Bilim insanları kontrolünde takılan alarmlar sayesinde hangi ağaçta hastalığın olduğu, ağaçların sağlık durumu ve tedavi sürecindeki gelişim cep telefonları üzerinden takip edilebiliyor. Böylelikle binlerce ağacı ilaçlayarak doğaya zarar vermek yerine hasta olan ağaçlara doğrudan ve hızlı müdahale edilebiliyor. Mücadele kapsamında palmiye ağaçlarının yoğunlukta olduğu bölgelerde ise böcekleri palmiyelerden uzak tutan feromon tuzaklar kuruldu.

“Türkiye’de ilk kez İzmir Büyükşehir Belediyesi başlattı”
Sistemin işleyişi hakkında bilgi veren Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Fen Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selçuk Hazır, “Özellikle Sayın Başkanımız Tunç Soyer, bilimsel çalışmalarla buradaki bitkilerin korunmasına çok büyük ilgi gösteriyor. Bu doğrultuda bizim başlattığımız bir çalışma bu. İzmir palmiyenin çok önemli bir merkezi. İklim olarak çok uygun ve binlerce palmiye var İzmir’de. Peyzaj için çok önemli bir ağaç. Palmiyeyi kaldırdığınız zaman bu güzellik kalmıyor. Kırmızı palmiye böceği ağaçlara çok büyük zarar veriyor. Türkiye’de palmiye bulunan her yerde bunu hastalığı görüyoruz ve palmiyelerin ölümüne neden oluyor. Dıştan ağaç ölene kadar gerçekten de hissedilmiyor, bilinmiyor. Bu nedenle de mücadelesi çok zor. Çevreye zarar vermeden, bilimin ışığında çok güzel bir yöntem başlattık. Bu sistem Türkiye’de ilk defa İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından kullanılıyor. Bu bir ilktir” ifadelerini kullandı.  

“Böceğin larvası ağacı kemirmeye başladığında alarm veriyor“
Prof. Dr. Hazır, “Biz burada bilimsel bir proje başlattık. Sismik sensör dediğimiz bir sistem kullanıyoruz. Her palmiye ağacının üzerine bu sismik sensörleri takıyoruz. Bunlar çok ileri derecede hassas sensörler. Ağacın içinde böceğin larvası ağacı kemirmeye başladığında oluşturulan mikro düzeydeki titreşim hemen bizim alıcılarımızla uyduya, uydudan da bizim cep telefonlarımıza bildiriyor. Hangi ağaçta zarar varsa, o ağacı kırmızıya boyayarak müdahale uyarısı yapıyor. Biz böylece buradaki binlerce ağacı ilaçlamak gibi çılgınca bir yöntem yapmak yerine sadece o ağaca gidiyoruz. Yaptığımız tedavi sonucunda ağacın içindeki larva ortadan kalktığında sistem bunu bize yeşil ve temiz diye gösteriyor” diye konuştu.
Hazır, “Palmiye ağaçlarının yok olmasıyla ilgili çeşitli rivayetler var. Türkiye’de palmiye ağaçlarının ölümünden sorumlu tek faktör kırmızı palmiye böceğidir. Bu da ülkemize bildiğimiz kadarıyla 2005 yılında ithal palmiyeyle Mısır’dan geldi. Onun dışında palmiyelerimizi öldüren başka bir patojen ya da hastalık yok” dedi.

Mücadele İzmir’e yayılacak
Çalışmaları yürüten İzmir Büyükşehir Belediyesi Kültürpark Şube Müdürü Sinan Baydar, “İzmir Büyükşehir Belediye Başkanımız Tunç Soyer’in bu konuda büyük bir hassasiyeti var. Kendisinin verdiği talimatla bu yılın başından beri bir çalışma yürütüyoruz. Tüm dünyadaki bilimsel uygulamaları takip ettik ve çok güzel bir sonuca vardık. Fransa, İtalya, İsrail, Meksika gibi ülkelerde uygulanan sismik sensör yöntemiyle biz çok daha doğru müdahaleler yaparak bu sorunlarla ilgili bir mücadele başlattık. Uygulamayla sağlıklı ya da sağlıksız ağaçları ayırt edebiliyoruz ve her ağaca müdahale etmek zorunda kalmıyoruz.  Şu an pilot bölge olarak Kültürpark’ta çalışmalara başladık ve palmiyelerin hepsine taktık. Sevindirici bir haberimiz var. Kültürpark’ta sadece 3 ağaçta bu hastalığa rastladık. Onların da iyileştirilmesi için çalışıyoruz. İzmir’deki tüm palmiye ağaçlarına bu uygulama yapılacak. Kültürpark’ın ardından Kordon, Cumhuriyet Meydanı başta olmak üzere kent geneline yayılacağız. İlk etapta bin ağaçla çalışmaya başladık. Bu sayı gittikçe artacak. Alarmın yanı sıra palmiye çevresine feromon tuzakları kurarak böceklerin ağaçlara yaklaşmasını engellemeye çalışıyoruz” şeklinde konuştu.

“İzmir’deki bütün ağaçlar takip altında”
Ölmüş ağaçların kesilmesi gerektiğini ve bunun kamuoyunda yanlış anlaşıldığını aktaran Baydar, “Maalesef kamuoyunda çok yanlış anlaşılan bir durum var. Hastalanan ve ölmüş ağaçların kesilerek alandan uzaklaştırılması gerekiyor ki içindeki kırmızı palmiye böcekleri diğerlerine zarar vermesin. Biz bu kesilen ağaçların yerine hemen yenilerini dikiyoruz. Onları da hemen kontrol ve takip altına alıyoruz. Bu sistem oturduğu zaman da İzmir’deki bütün ağaçlarımız takip altında olacak. Sadece palmiyeler değil İzmir’deki bitkilerin hepsi bizim canımız. Onlar bizim için çok kıymetli. Gözümüz gibi hepsine bakıyoruz. Çok hassasız bu konuda. Tüm bitkilerimizin gerekli hastalıklarla mücadelesini, ilaçlamasını, budamasını yapıyoruz” diye konuştu.

Editör: Bünyamin Dobrucalı