Şaphane Dağı eteklerinde konumlanan Kozbeyli Köyü, çam ormanlarıyla çevrili yapısı ve köyün dört bir yanına yayılan zeytinlikleriyle Ege’nin karakteristik dokusunu yansıtıyor. 14. yüzyıldan bu yana yerleşimin devam ettiği köy, Osmanlı mimarisinin günümüze ulaşan taş evleriyle son yıllarda kültür ve fotoğraf turizminin uğrak noktalarından biri hâline geldi. Rum mahallesinin kalıntıları, restore edilen konaklar ve tarihi sokaklar, köyün çok kültürlü geçmişine dair önemli ipuçları sunuyor.
Köyün adının kökeni ve tarihsel izleri dikkat çekiyor
Kozbeyli adının, bölgede hüküm sürdüğü bilinen Kuzubeyi’nden geldiği aktarılıyor. Zaman içinde değişen isim, köyün tarihsel süreçte hem Türk hem de Rum yerleşimine sahne olduğunu gösteriyor. Mübadele dönemiyle birlikte köyün kültürel dokusu yeni bir şekil alırken, bugün hâlâ ayakta duran eski cami, Kocakule ve kaya mezarları köyün geçmişine ışık tutuyor.
Dibek kahvesi köyün en güçlü simgelerinden biri
Kozbeyli’nin ünü yalnızca taş evleriyle sınırlı değil. Yüzyıllardır taş dibeklerde öğütülerek hazırlanan aromatik dibek kahvesi, köyü ziyaret edenlerin mutlaka denediği bir tat hâline geldi. Köy meydanındaki tarihi kahvehanede sunulan bu geleneksel lezzet, köyün kültürel hafızasının en canlı temsilcilerinden biri olarak öne çıkıyor. Şakirin Dibek Kahvesi’nden başlayan yürüyüş rotaları, köyün manzara noktalarına kadar devam ediyor.
Doğal manzaralar ziyaretçileri cezbediyor
Gencerlik Körfezi’ni kuşbakışı gören yamaçlar, çam ormanları, yüzlerce yıllık zeytin ağaçları ve pınarlarıyla çevrili köy, özellikle doğa tutkunlarının ilgisini çekiyor. Alı Çeşmesi, Şehit Çeşmesi ve köy mezarlığındaki tarihi çeşmeler hem köyün kültürel belleğini yaşatıyor hem de ziyaretçilere doğal su kaynakları eşliğinde dingin bir atmosfer sunuyor. Sabah saatlerinde yapılan yürüyüşler, köyün sessiz ve huzurlu yapısını hissetmek için ideal bir ortam oluşturuyor.
Eski Rum mahallesi kültürel izleriyle öne çıkıyor
Köyün eski Rum mahallesinde yer alan taş yapılar ve Çapkınoğlu Konağı, Kozbeyli’nin mübadele öncesi dönemine ait izleri taşıyor. SİT alanı ilan edilen bu bölgeler, geçmişte bir arada yaşayan kültürlerin mimari yansımalarını gözler önüne seriyor. Taş mimarinin özgün yapısı, köyün tarihsel dokusunu bugüne taşıyan en önemli unsurlar arasında yer alıyor.
Tarihî yapıları, doğal manzaraları ve geleneksel dibek kahvesiyle dikkat çeken Kozbeyli Köyü, Foça’nın keşfedilmeyi bekleyen en özel noktalarından biri olarak öne çıkıyor. Taş evleri ve sakin atmosferiyle Ege’nin özgün ruhunu yansıtan köy, hem günübirlik ziyaretler hem de kültürel geziler için ideal bir durak niteliği taşıyor.
