Son Mühür - Seçil Ünlü / İzmir Büyükşehir Belediyesi, Buca Onat Tüneli inşaatı nedeniyle Konak ilçesinin Atamer Mahallesi'nde bazı evlerin duvarlarında meydana gelen çatlaklarla ilgili açıklama yaptı. Belediyenin açıklamasına göre, çatlakların sebebi doğrudan kazı çalışmaları değil, bölgenin jeolojik yapısının zayıf ve boşluklu olması ile binaların mühendislik hizmeti alınmadan inşa edilmesi.
Tünel inşaatı ve çalışmaların başlangıcı
Buca Ufuk Mahallesi ile Bornova Altındağ Mahallesi'ni birbirine bağlayacak olan Onat Tüneli inşaatı, 21 Nisan 2022 tarihinde yer teslimi ile başladı. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan açıklamaya göre, söz konusu inşaat kapsamındaki yapım çalışmalarına, 21 Nisan 2022 tarihinde ikmal ihalesi ile yeniden başlandı. NATM (Yeni Avusturya Tünel Yöntemi) ile açılan tünelde toplam iki tüp bulunuyor ve bu tüplerde toplam dört aynada eş zamanlı olarak kazı çalışmaları yapılıyor.
Kazı yöntemleri ve patlatma çalışmaları
Açıklamaya göre; Tünel inşaatında kazı çalışmaları, mekanik kazı ve patlatma yöntemleri ile yapılıyor. Ancak, tünel yapım metodolojisine göre, zayıf zeminlerde patlatma tekniği kullanılmadığından 4 Mart 2024 tarihinden itibaren sadece mekanik kazı yöntemi kullanılmaya başlandı. Patlatma işlemleri, 7 Temmuz 2022 ile 4 Mart 2024 tarihleri arasında yapılmış olup, bu çalışmalar Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü'nün 1 Temmuz 2022 tarihli yazısı ve İl Emniyet Müdürlüğü'nün 7 Temmuz 2022 tarihli izin belgesi kapsamında gerçekleştiriliyor.
Açıklamada, tünel inşaatının etki alanının, tünel aksından 70 metre, tünel cidarından ise 50 metre olarak belirlendiği vurgulandı. Mesafeler, tünel inşaatının çevresindeki binaların etkilenebileceği sınırları gösteriyor.
Binalarda oluşan hasarın sebebi
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yaptığı açıklamada, tünel inşaatı sırasında bazı binalarda meydana gelen çatlaklar ve hasarlarla ilgili incelemeler yapılmış. Ege Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Selim Altun tarafından hazırlanan inceleme raporunda, bu hasarların doğrudan kazı çalışmalarından kaynaklanmadığı belirtilmiş. Prof. Dr. Altun’un raporunda, binalardaki hasarın sebepleri arasında bölgenin jeolojik yapısının süreklilik teşkil etmemesi, yani zemin yapısının boşluklu olması ve hasar gören yapıların mühendislik hizmeti almadan inşa edilmiş olmaları öne çıkarılmış.
Vatandaşların mağduriyetinin giderilmesi için alınan kararlar
Buna rağmen, İzmir Büyükşehir Belediyesi, bölgede ikamet eden vatandaşların mağduriyetini gidermek adına çeşitli adımlar atmış. Belediye, 9 Eylül 2024 tarihinde alınan 97509404.105.04.837 karar nolu meclis kararı doğrultusunda, etkileşim alanı içinde yer alan ve hasar gören binalarda gerekli çalışmaları başlatmış.
Açıklamada, etkileşim alanında toplamda 1.020 adet bina bulunduğu ifade edilmiş. Kazı çalışmaları öncesinde binalara dair ilk tespitler fotoğraflanarak kayıt altına alınmış. Bu binalardan 81 konuttan şikayet gelmiş olup, gerekli tespit çalışmaları tamamlanmış. Şikayet edilen 81 evden 18’i için tahliye kararı verilmiş, 2 tanesi ise yıkılmış.
Fen İşleri Dairesi Başkanlığı’na iletilen hasar şikayetleri, Afet İşleri Dairesi Başkanlığı koordinasyonunda çalışan “Tehlikeli Yapı Komisyonu”na iletiliyor. Komisyon, yapının can ve mal güvenliğini tehlikeye attığına dair bir karar verdiğinde, yapı sahiplerine tahliye kararı tebliğ ediliyor ve binalar tahliye edildikten sonra yıkım öncesi satın alma süreçleri başlatılıyor. Satın alma süreci, Emlak Yönetimi Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülüyor. Satın alma süreci devam eden binalarda ikamet eden vatandaşlara, satış bedeli ödenene kadar kira yardımı yapılıyor. Ayrıca, yapısal hasarları bulunmayan ve tamir edilebilecek hasarların belediye tarafından bedelsiz olarak giderileceği belirtiliyor.
Özetle: Hasar durumu
Açıklamaya göre, toplamda 81 haneden şikayet gelmiş. Bu şikayetler arasında, 6 yapının satın alma süreci tamamlanmış ve 2 yapının (8 hane) yıkımı gerçekleşmiş. Ayrıca, toplamda 18 yapı için tahliye kararı verilmiş.
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin verdiği bilgilere göre, Atamer Mahallesi’nde 60 hane şikayette bulunmuş ve bu şikayetlerin olduğu tüm hanelerde gerekli tespit çalışmaları yapılmış. Bu mahallede toplamda 6 adet tahliye kararı verilmiş. Mehmet Akif Mahallesi’nde ise 10 haneden şikayet gelmiş ve burada da tüm hanelerde tespit çalışmaları tamamlanmış. Bu mahallede toplamda 7 adet tahliye kararı verilmiş. Saygı Mahallesi’nde de 11 haneden şikayet gelmiş ve burada da tespit çalışmaları yapılmış. Mahallede ise toplamda 5 adet tahliye kararı verilmiş.
