GAMZE ESKİKÖY- Kadın cinayetlerinin toplumda yarattığı derin acıyı ve kayıpları gözler önüne seren "Gülümsemesi Yarım Kadınlar" belgeseli, 20 Aralık’ta Karabağlar Mobilya Akademi’de izleyicilerle buluşuyor. Kadın cinayetlerinin toplumda yarattığı derin travmalara dikkat çekmek ve toplumsal farkındalık oluşturmak amacıyla, Karabağlar Kent Konseyi, "Gülümsemesi Yarım Kadınlar" adlı belgeselini izleyicilerle buluşturuyor. 20 Aralık Uluslararası Dayanışma Günü'nde Karabağlar Mobilya Akademi'de gösterime girecek olan belgesel, öldürülen kadınların arkasında bırakılan boşlukları ve onların adalet arayışını konu alırken, dayanışmanın gücünü de anlatacak.
"Farkındalık yaratmak amacıyla yapıldı"
Karabağlar Kent Konseyi Başkanı Pelin Erda, "Bu belgeselin amacı, toplumun kanayan yarası olan kadın cinayetlerine karşı farkındalık yaratmak, adalet arayan ailelerin yaşadığı travmalara ve adalet arayışında ailelerle el ele olmanın dayanışmanın önemine dikkat çekmektir. Bir kadın öldürüldüğünde birkaç gün haber yapılıp unutuluyor ve geride kalanlara yönelik hiçbir destek yok maalesef. Karabağlar Kent Konseyi Yürütme Kurulu Üyesi Funda Özdemir'in projesi olan bu belgesel, Karabağlar Kent Konseyi Bilişim ve Dijital İletişim Çalışma Grubu Lideri Cemil Gömeç tarafından çok büyük emekle hazırlandı. Dileriz hiçbir kadının gülümsemesi yarım kalmasın, hiç kimsenin yüreğine bu ateş düşmesin," dedi.
Takip edilen davalar anlatıldı
Karabağlar Kent Konseyi Yürütme Kurulu Üyesi Funda Özdemir ise İzmir'de Gülümsemesi Yarım Kalan Kadınlar araştırması ve takip ettikleri davalar konusunda bilgileri aktardı. Özdemir, "Her türlü şiddetin had safhaya ulaştığı sancılı bir dönemden geçiyoruz. Kadın cinayetleri toplumun derin bir yarası haline geldi ve her gün kadın cinayetleri haberleriyle o yara daha da derinleşiyor. Oysa; etkin önlemlerle, toplumsal cinsiyet eşitliğine dayalı bütüncül sürdürülebilir bir kadın politikası ile bu acıyı durdurmak mümkün. 2008 – 2024 Kasım ayı ortasına kadar sadece İzmir’de 329 kadının gülümsemesi yarım kaldı. Bu kadınlardan 26’sı şüpheli olarak hayatını kaybederken, 97 kadın evli olduğu erkek tarafından, 28’i boşandığı erkek, 12’si birlikte yaşadığı erkek, 13’ü öz babaları tarafından, diğer kadın kardeşlerimizde aile bireyleri, yakın akraba, sevgili, eski sevgilileri tanıdığı veya tanımadığı erkekler tarafından gülümsemeleri yarım bırakıldı. Bu kadınlar bir sayıdan ibaret değildi, hayalleri, umutları vardı ama ne yazık ki hepsi yarım kaldı. Gülümsemesi yarım kalan sadece öldürülen kadınlar mı? Ya geride kalanlar? Geç gelen adaletin pençesinde tekrar tekrar aynı travmayı yaşayan, her duruşmada canından can koparan faille yüz yüze gelen, ceza indirimi almak için türlü iftiralarla kadını suçlayan eril söylemler karşısında kaskatı kesilen aileler. Acıları o kadar büyük yaraları o kadar derin ki empatisi mümkün değil. Gülümsemesi Yarım Kalan Hülya Şellavcı’nın Yazgül Çınar’ın, Sevgi Polat’ın kızlarının, Büşra Yabaşkul’un, Cansu Geyik’in, Nuran Özcan’ın, Özlem Eryakşi’nin, Fulya Öztürk’ün, Ceyda Yüksel’in annesinin Adliye önündeki serzenişinin kaldırıma yığılan titreyen kaskatı kesilen bedenlerinin canlı tanıklarıyız. Hepsi de yaşıyor sandığımız birer ölü... “ ifadelerine yer verdi.
Neden "Gülümsemesi Yarım Kalan Kadınlar?
Belgeselin adını, neden "Gülümsemesi Yarım Kalan Kadınlar” olarak nitelendirdiğini açıklayan Özdemir, “2019 yılında Karabağlar Kent Konseyi Kadın Meclisi Şiddetle Mücadele Grubunu kurduk. Beş kişiyle başladık, sayımız yüzlere ulaştı. Kurucu üyesi olmaktan gurur duyduğum Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu İzmir Kadın Meclisi ve Karabağlar Kent Konseyi Şiddetle Mücadele Grubundaki arkadaşlarımla kadın cinayeti, kadına yönelik şiddet, çocuk istismarı davalarını takip ederken, dava takiplerinde dayanışmanın hem aileler hem de davanın seyri açısından ne kadar önemli olduğunu da bir kez daha anladık. Karabağlar’da öldürülen çok kadın vardı. Farkındalık amacıyla sosyal medya videosu hazırlamak istedik ve o zaman Karabağlar Kent Konseyi Başkanımız Nazik Işık'a Öldürülen kadınların isimlerini iletirken Gülümsemesi Yarım Kalan Kadınlar diye ilettim. Hani bir adetimiz vardır içimiz kan ağlasa da fotoğraf çekilirken burukta olsa illaki gülümseriz. Öldürülen kardeşlerimizin fotoğraflarını ekranda kaydırırken hepsinin yüzünde burukta olsa bir tebessüm vardı. Nazik Işık’ın ve Karabağlar Belediyesinin desteği ile Gülümsemesi Yarım Kalan Kadınlar videosunu oluşturduk. Karabağlar Kent Konseyi Başkanımız Alev Ağrı zamanında ise yine Karabağlar Belediyemizin desteğiyle Karafatma Parkına Karabağlar’da Gülümsemesi Yarım Kalan Kadınlar anıtı ve öldürülen kadınlar anısına ağaçlar diktik” dedi.
16 yıl boyunca tarandı
Karabağlarda bu kadar kadın cinayeti varsa kim bilir İzmir’de ne kadardır, sorusuyla tekrar araştırmaya başladığını söyleyen Özdemir, “Küçücük bir el tabletiyle Türkiye’deki kadın cinayetlerinin kayıtlı olduğu dijital anıt sayacı 2008 yılından 2024’e kadar tek tek taradım. İzmir olanları not alarak sosyal medyada teyit ettim ve İzmir’de Gülümsemesi Yarım Kalan Kadınlar olarak dosyaladım. Benim için çok zor bir süreçti. Psikolojikmen inanılmaz zorlandım. Gözlerimi kapattığımda o gülümseyen yüzler film şeridi gibi akıyordu. Hikayeleri, davaları gerçekten can yakıcıydı ve öldürülmek için sadece kadın olmak yetiyordu. Üzgünüm ki kadını cinsel bir obje, bir et parçası olarak gördükleri sürece de bu kıyımlar devam edecek” diye belirtti.
Davalar tek tek takip edildi
Karabağlar Kent Konseyi olarak takip edilen kadın cinayeti davalarından 18’i sonuçlandı ve bu davalardan 8’inde ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verildiğini söyledi. 5’inde indirim uygulanmaksızın müebbet hapis cezası, 5 davada ise iyi hal, ağır tahrik indirimi uygulandığını belirten Özdemir, “Bu kadınların büyük çoğunluğu şiddete hayır dediği, şiddetsiz bir hayat kurmak istediği için en yakınları tarafından öldürüldüler, tıpkı Safiye Karakaş hikayesindeki gibi. Safiye yirmi sekiz yaşında, altı çocuk annesiydi. Diyarbakır'da şiddet gördüğü eşinden kaçıp Karabağlar'da oturan arkadaşının evine sığındı ama töre peşini bırakmadı. 10 Mayıs 2017'de eşinin yeğeni tarafından sokak ortasında öldürüldü. 15 gün morgda kaldı. Cenazesine ailesi sahip çıkmadı Kimsesizler mezarlığına kaldırılacaktı, İzmirli kadınlar sahip çıktılar. Cenazesini biz kadınlar omuzladık, gözyaşları içinde kendi ellerimizle koyduk toprağa. Davasını takip ettik. Faili ağırlaştırılmış müebbet, azmettirici 18 yıl hapis cezası aldı. Safiye'yi toprağa verdiğimiz gün, mezarını yaptırıp onu sahipsiz bırakmayacağımıza söz vermiştik. Kadın dayanışmasıyla mezarını yaptırdık. Safiye Karakaş'ın ölümünün 7. yıl dönümünde mezarını ziyaret ederek, bak biz seni unutmadık, sen yalnız değilsin, kız kardeşlerin var dedik. Mezarının toprağı çökmüş yazısı silinmiş. Bakımsız ve gölgesiz görünce üzüldük. Daha sık geleceğiz diye söz verdik. Karabağlar Belediye başkanımız Helil Kınay’a üzüntümüzü ilettiğimde, 'Safiye’ye birlikte gölge olacağız' dedi. Karabağlar Kent Konseyi ve Karabağlar Belediyemizce Safiye’nin mezarı onarılıp ağaç ve güllerle donatıldı. Safiye Yalnız değil, yüzlerce kız kardeşi var. Öldürülmediğimiz eşit ve özgürce yaşayacağımız bir dünya mümkün ve o dünyayı hep birlikte inşa edeceğiz .Karabağlar Kent Konseyi Başkanımız Pelin Erda'nın ve Dijital İletişim Çalışma Grubu Lideri Cemil Gömeç'in dayanışmasıyla Gülümsemesi Yarım Kalan Kadınlar Belgeselini hazırladık. Duyarlılığı ve emekleri için ne çok teşekkür ediyorum” diyerek sözlerini noktaladı.
