Güleser Yaren Karaaslan / Son Mühür 14 Mayıs 2023 tarihinde cumhurbaşkanlığı ve 28. dönem Milletvekili Seçimleri gerçekleştirildi. Yüksek Seçim Kurulu YSK'nın açıkladığı geçici sonuçlara göre seçime katılan adaylardan hiçbiri 50+1 şartını sağlayamadığı için seçim ikinci tura kaldı. Cumhur İttifakı adayı Cumhurbaşkanı Erdoğan yüzde 49,5, Millet İttifakı adayı ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu yüzde 44,89 Ata İttifakı adayı Sinan Oğan’ın 5.17 oy aldı. Adaylardan hiçbiri cumhurbaşkanı seçilebilmek için yeterli oyu alamadığından dolayı seçim ikinci tura kaldı. Türkiye 28 Mayıs'ta yeniden sandık başına gidecek. Türkiye ilk defa ikinci tur deneyimi yaşayacak.
Türkiye 2. Kez 28 Mayıs’ta sandık başına
14 Mayıs genel seçimlerinde oy kullanacak seçmen sayısı 64 milyon 113 bin 941 olarak açıklandı. Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Ahmet Yener’in paylaştığı istatistiklere göre 4 milyon 904 bin 672 seçmen ilk kez 14 Mayıs seçiminde oy kullandı. 14 Mayıs sabahı yurt genelinde 60 milyonun üzerindeki seçmen için 195 bin 705 sandık kuruldu. Bu sandıkların 4 bin 969'u yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşları için gümrük ve dış temsilciliklerde, 21 bin 15'i ise köylerde kuruldu. 2007 yılında kabul edilen anayasa değişikliği uyarınca Cumhurbaşkanı adayının seçilebilmesi için geçerli oyların salt çoğunluğunu alması gerekmektedir. Bu da seçmen sayısının en az yüzde 50'si +1 oy demektir.
YSK Başkanı Ahmet Yener, Cumhurbaşkanı Seçimi'nde adayların seçilme yeterliliğini kazanamadığını, 28 Mayıs pazar günü 2. tur seçimlerinin yapılmasına karar verildiğini bildirdi. 28 Mayıs Pazar günü seçmenler sadece Cumhurbaşkanlığı seçimleri için oy kullanacak. Milletvekili seçimleri için oy kullanılmayacak. İkinci turda 50+1 şartı olmadığından dolayı oyların çoğunluğunu alan cumhurbaşkanı seçilecek.
Seçim takvimi nasıl işleyecek?
Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turu için seçim takvimi şu şekilde işleyecek:
20 Mayıs: Gümrük kapılarında ve yurt dışında oy verme işlemi başlayacak.
24 Mayıs: Yurt dışında oy verme işlemi sona erecek. Radyo ve televizyon propaganda konuşmaları başlayacak.
27 Mayıs: Seçim propaganda dönemi saat 18.00'de sona erecek.
28 Mayıs: Oy verme günü.
29 Mayıs: Cumhurbaşkanı seçimi geçici sonuçları ilan edilecek. Sandık kurullarının kararları ve tutanaklarına karşı ilçe seçim kurullarına yapılacak itiraz süresi 17.00'de sona erecek ve yapılan itirazlar ilçe seçim kurullarınca en geç 23.59'a kadar karara bağlanacak.
30 Mayıs: İlçe seçim kurulu kararları ile birleştirme tutanaklarına karşı, il seçim kurullarına yapılacak itiraz süreci saat 17.00'de sona erecek ve en geç saat 23.59'a kadar karara bağlanacak.
31 Mayıs: İl seçim kurulu kararlarına ve il birleştirme tutanaklarına karşı, YSK'ye yapılacak itiraz süresi sona erecek.
1 Haziran: İl seçim kurulu kararlarına ve il birleştirme tutanaklarına karşı yapılan itirazlar YSK tarafından karara bağlanacak. YSK tarafından kesin seçim sonuçları Resmi Gazete ile radyo ve televizyonda ilan edilmek üzere ilgili mercilere gönderilecek.
Sinan Oğan'dan ikinci tur
Cumhurbaşkanlığı seçiminde yüzde 5'in üzerinde oy alan ATA İttifakı adayı Sinan Oğan, 2'nci tur seçimleriyle ilgili kritik değerlendirmelerde bulundu. Kendilerine oy veren seçmeni 2'nci turda anlaştıkları adaya taşıyabileceklerini söyleyen Oğan, "2. turda bizim desteğimizle rahat bir seçim alınacağı kanaatindeyim" dedi. Oğan, “Sonucu muhalefet açısından başarısızlık olarak değerlendiriyorum. Çünkü 20 yıllık iktidar, deprem, ekonomik kriz, 13 milyon sığınmacı, işsizlik yani olabilecek tüm olumsuzlukların olduğu bir ortamda muhalefet hala açık ara bu seçimleri kazanamıyor ise ‘Bir yerde yanlış yaptık’ deyip kendi kendilerine bunu sormaları gerekir. Önümüzdeki bir iki gün içerisinde hızlı bir şekilde Ata İttifakı genel başkanlarıyla bir toplantı yapacağım, Buna göre de bir netice belirleyeceğiz. Bu neticenin durumuna göre de hangi adayı destekleyeceğimizi açıklayacağız Ondan sonra da önümüzdeki süre içerisinde biz de üzerimize düşeni yapacağız” söylemlerinde bulundu.
Yurt dışından gelen oylar 5 kilitli kapıda muhafaza edildi
Yurt dışı temsilciliklerindeki oy verme işlemi 9 Mayıs'ta sona erdi. Bulunduğu ülkede belirlenen sürede oy kullanamayanlar 14 Mayıs'a kadar gümrük kapılarında oy verdi. Bu seçmenler için gümrüklerde 4 bin 671 gümrük sandık kurulu kuruldu.
Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanı Ali Uğuz, "Yurt dışında 72 ülke, 5 bin 114 sandıkta kullanılan oylar daha önce de söylediğim gibi 5 kilitli kapıda muhafaza edildi. Oyları oradan aldık, sandık sayım kurulunun masalarına tek tek yerleştirdik. 1430 sandığa böldük her bir sandık kurulu 3-5 torba sayacak. Mesaimiz uzun, sayım da uzayabilir. Yurt içinde 1 saatte sayılacak sandık, bizde 2 saatte sayılabilir. Biz bunları saydıktan sonra veri giriş merkezine gireceğiz. Daha sonra bu girişlerimiz Yüksek Seçim Kurulu'nun ilgili birimine aktarılacak. Sonuçlar oradan öğrenilecek. Şu an burada 10 binin üzerinde insan mevcut" dedi.
Yurt dışı oylarında 15.30 itibarıyla toplam 5114 sandığın 4994'ü açıldı. Açılan sandıklara göre Recep Tayyip Erdoğan %57.20, Kemal Kılıçdaroğlu %39.85, Sinan Oğan %1.90 oy aldı. Adaylıktan çekilen Muharrem İnce ise %1.06 oy oranına ulaştı. Yurt dışında oy verme işlemi 20 Mayıs’ta başlayıp 24 Mayıs’ta son bulacak.
Dünyanın gözü Türkiye’de
İsviçre basını, Türkiye'de 28 Mayıs'ta yapılacak Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci turunun favorisinin, Cumhur İttifakı'nın adayı Başkan Recep Tayyip Erdoğan olduğunu yazdı.
Fransızca ve Almanya yayınlanan gazetelerde, ilk turu birinci olarak bitiren Başkan Erdoğan'ın ikinci turun da favorisi olduğu yönünde haberler yer alıyor.
Middle East Eye tarafından yapılan haberde ise seçimlere yoğun bir katılım olduğu belirtildi. Muhabirler tarafından verilen bilgilere göre oy kullanmak için bekleyen seçmenlerin uzun kuyruklar oluşturduğu aktarıldı.
İngiliz Guardian gazetesi de seçimlere olan ilginin yüksek olduğunu belirttiği haberinde Erdoğan ve Kılıçdaroğlu'nun yüzde 50+1'i almak için kıyasıya yarıştığını söyledi. Guardian'a göre söz konusu seçimler 'Türkiye’nin son 100 yıldaki en önemli seçimleri.'
Partiler kaç Milletvekili çıkardı?
Türkiye Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri'nin sonuçlarına göre partilerin aldığı oy oranı ve çıkardığı vekil sayısı belli oldu AK Parti'nin oy oranı yüzde 35.49 olarak meclisteki sandalye sayısı ise 266 oldu. CHP, ise yüzde 25,40 oy oranıyla 169 sandalye kazandı. MHP'nin oy oranı yüzde 10.05 olarak kayıtlara geçti böylelikle MHP'nin milletvekili sayısı ise 50 oldu. İYİ Parti'nin yapılan seçimlerde milletvekilliği için aldığı oy yüzde 9,75 olarak milletvekili sayısı 44 olarak kayıtlara geçti. Yeşil Sol Parti'nin 28. Dönem Milletvekili Seçimleri sonucunda oy oranı 8.80 olarak belirlendi. Yeşil Sol Parti'nin meclisteki sandalye sayısı 62 oldu. Seçimlere kendi milletvekili listesiyle giren Yeniden Refah Partisi'nin aldığı oy oranı yüzde 2.83 olarak belirlendi. Yeniden Refah Partis yapılan seçimler sonucunda 5 milletvekili çıkardı. Türkiye İşçi Partisi 1.73 oy aldı. Türkiye İşçi Partisi, mecliste 4 sandalye kazandı.
28. Dönem İzmir milletvekilleri…
Oy sayımı ile İzmir 28. Dönem Milletvekilleri belirlendi. 1. Bölge CHP İzmir Milletvekilleri; Yüksel Taşkın, Ahmet Tuncay Özkan, Sevda Erdan Kılıç, Murat Bakan, Ednan Arslan, Seda Kaya Ösen (DEVA), Haydar Altıntaş (DP). AK Parti 1. bölge İzmir Milletvekilleri; Mehmet Muharrem Kasapoğlu, Mahmut Atilla Kaya, Şebnem Bursalı, Mehmet Ali Çelebi. İYİ Parti 1. bölge; Müsavat Dervişoğlu, Ümit Özlale. Yeşil Sol Parti 1. bölge; Burcugül Çubuk
2. Bölge CHP İzmir Milletvekilleri; Gökçe Gökçen, Rıfat Nalbantoğlu, Rahmi Aşkın Türeli, Mahir Polat, Mehmet Salih Uzun (DP), Deniz Yücel, Mustafa Bilici (Gelecek). AK Parti 2. bölge İzmir Milletvekilleri; Eyyüp Kadir İnan, Fehmi Alpay Özalan, Ceyda Bölünmez Çankırı, Yaşar Kırkpınar. İYİ Parti 2. bölge; Hüsmen Kırkpınar. Yeşil Sol Parti 2. bölge; İbrahim Akın. MHP 2. Bölge; Tamer Osmanoğlu
