Son Mühür/ Beste Temel- İzmir Büyükşehir Belediyesi, son günlerde kamuoyuna yansıyan kentsel dönüşüm projelerindeki aksaklıklar ve kooperatiflerle ilgili iddialar üzerine zorunlu bir açıklama yaptı. Belediye, projelerdeki gecikme ve aksamaların kendi görev sürelerinden önceki döneme ait olduğunu vurgularken, tüm projeleri tamamlayarak hak sahiplerine teslim etme kararlılığında olduklarını belirtti.
Kentsel dönüşüm projelerinin geçmişi ve mevcut durumu
İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin açıklamasına göre, kentsel dönüşüm süreçleri Ağustos 2012'de Gaziemir Aktepe Emrez, Eylül 2012'de Karabağlar Uzundere ve Ekim 2012'de Karşıyaka Örnekköy'de bölgesel dönüşüm alanları ilan edilerek başlatıldı. Tapu sahipleriyle yapılan uzlaşmaların ardından bu projeler, Aktepe Emrez 2 etap, Uzundere 4 etap ve Örnekköy 7 etap olarak projelendirildi.
İBB, Nisan 2024'te görevi devraldıklarında Uzundere 1. ve 2. Etap ile Örnekköy 1. ve 2. etapların müteahhitler aracılığıyla tamamlanıp hak sahiplerine teslim edildiğini belirtti. Gaziemir 2. Etap ve Örnekköy 5. Etap projelerinin ise ihale yoluyla müteahhitlere verildiği ve inşaatlarının sorunsuz devam ettiği açıklandı.
Ancak Uzundere 3. ve 4. Etap, Örnekköy 3. ve 4. Etap ile Gaziemir Aktepe Emrez 1. Etap inşaatları, İzmir Büyükşehir Belediyesi ile yapılan protokolle İzbeton'a devredilmiş ve İzbeton da bu etaplar için kurulan 5 ayrı kooperatifle sözleşme imzalamıştı.
Kooperatiflerin yürüttüğü projelerdeki aksaklıklar
Belediyenin Nisan 2024'te göreve geldiğinde kooperatiflerin yüklenici olduğu projelerin şantiye alanlarında yaptığı tespitler, ciddi aksaklıkları ortaya koydu:
- Örnekköy 3. Etap: Proje yüzde 19 seviyesindeydi ve şantiyede herhangi bir faaliyet yoktu.
- Örnekköy 4. Etap: Proje yüzde 31 seviyesindeydi ve yine şantiyede sürmekte olan bir faaliyet tespit edilmedi.
- Uzundere 3. Etap: Proje sadece yüzde 4 seviyesindeydi, kısmi ruhsat sorunları vardı ve şantiyede faaliyet bulunmuyordu.
- Uzundere 4. Etap: Yapım başlamamış, ruhsat alınmamış ve şantiye organizasyonu tespit edilmemişti.
- Gaziemir 1. Etap: İnşaat yüzde 8 seviyesindeydi ve şantiyede herhangi bir faaliyet mevcut değildi.
İBB, bu duruma ilişkin olarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın uyarıları ve durdurma talimatları ile İçişleri Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanlığı'nın Haziran ve Temmuz 2024'teki incelemelerini referans gösterdi. Bu denetimler sonucunda kooperatiflerle ilgili idari ve hukuki sorunlar olduğu anlaşıldığı ve Temmuz ayında kooperatiflerden proje alanlarının belediyeye iadesinin istendiği belirtildi.
Hukuki süreçler ve gelecek planları
Belediye, mahkeme tespitleri, hukuki süreçler, itirazlar ve engellemeler nedeniyle bir süre inşaatlarla ilgili zorunlu bir bekleme sürecine girildiğini açıkladı. Ancak bu süreç boyunca hak sahipleri ve kooperatif yönetimlerine, projeleri belediye eliyle tamamlama kararlılıkları defaatle ifade edildi.
Hukuki süreçlerin tamamlanmasının ardından, Aralık 2024'te Örnekköy 3. ve 4. Etap projeler ihale edildi, inşaatlar yeniden başlatıldı ve halen planlandığı şekilde devam ediyor. Uzundere 3. Etap ruhsat işlemlerinin tamamlandığı, 4. Etap ruhsat işlemlerinin sonuçlanma aşamasında olduğu, Uzundere ve Gaziemir etaplarının ihale süreçlerinin ise tamamlanma aşamasında olduğu belirtildi.
Açıklamada, kooperatifler eliyle yapımları üstlenilmiş olan kentsel dönüşüm projelerindeki gecikme, aksama ve durma gibi sorunların, mevcut yönetimin göreve gelmesinden önceki dönemde yaşandığı özellikle vurgulandı. İBB, "2024 yılının nisan ve temmuz ayları arasında kooperatiflerin inşaatları devam ettirmesini engelleyecek hiçbir kararımız olmamasına rağmen bu dönemde inşaatlar ilerlememiştir" ifadelerine yer verdi.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, yaşanan her türlü aksaklık ve gecikme nedeniyle büyük bir rahatsızlık ve üzüntü duyduklarını dile getirerek, projeleri en kısa sürede tamamlayıp hak sahiplerine konutlarını teslim etmeyi hedeflediklerini bildirdi. Kooperatif üyelerinin mağduriyetlerini önlemek adına hukuk ve mevzuat kuralları çerçevesinde üzerlerine düşeni yapacakları da belirtildi.
