Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, TBMM Genel Kurulu’nda 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi görüşmeleri kapsamında Bakanlığı ve bağlı kurumların faaliyetlerine ilişkin kapsamlı bir sunum yaptı. Konuşmasına, vefat eden Şehzadeler Belediye Başkanı Gülşah Durbay için taziye dilekleriyle başlayan Şimşek, ekonomi programının temel başlıklarına ilişkin güncel verileri paylaştı.

Enflasyonda düşüş eğilimi sürüyor

Bakan Şimşek, 2022–2023 döneminde yüzde 64–65 bandına yerleşen enflasyonun geçen yıl yüzde 44,4’e gerilediğini, 2025 Kasım itibarıyla ise yüzde 31,1 seviyesinde gerçekleştiğini söyledi. Bu seviyenin hedeflerin bir miktar üzerinde olduğunu belirten Şimşek, enflasyonun bileşenlerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Temel mallarda enflasyon geriledi

Şimşek, dayanıklı tüketim malları ve giyim gibi kalemlerde temel mal enflasyonunun yüzde 18,6’ya, gıda enflasyonunun ise yüzde 27’ye kadar düştüğünü ifade etti. Manşet enflasyonun görece yüksek seyretmesinde hizmet sektörü enflasyonunun gecikmeli tepki vermesinin etkili olduğunu kaydetti.

Kira ve eğitim enflasyonu etkisi

Hizmet enflasyonundaki katılığa dikkat çeken Şimşek, geçmişe dönük endeksleme uygulamaları ile kira ve eğitim alanlarında getirilen üst sınırların etkilerine değindi. Son iki yılda kira ve eğitim enflasyonunun manşetin üzerinde seyrettiğini belirten Şimşek, konut arzının artmasıyla bu baskının azalacağını söyledi.

Sosyal konut ve eğitimde fiyatlama düzenlemesi

Önümüzdeki dönemde sosyal konut seferberliği ve deprem konutlarının tamamlanmasıyla konut arzının artacağını vurgulayan Şimşek, bu adımların kira artışlarını sınırlayacağını ifade etti. Eğitim alanında ise kural bazlı fiyatlama modelinin TBMM tarafından kabul edildiğini hatırlattı.

Vergi ve harçlarda enflasyon hedefi esas alınacak

2026 yılı için vergi ve harç güncellemelerinde yeniden değerleme oranı yerine hedeflenen enflasyon oranının esas alınacağını belirten Şimşek, buna karşılık gelir vergisi tarifesi gibi vatandaş lehine olan düzenlemelerde yüzde 25,5’lik yeniden değerleme oranının uygulanacağını söyledi.

Cari açıkta belirgin iyileşme

Bakan Şimşek, cari açığın ekonomi için bir endişe kaynağı olmaktan çıktığını ifade etti. Programın başlangıcında milli gelire oranla yüzde 5’in üzerinde olan cari açığın, 2024’te yüzde 0,8’e gerilediğini belirten Şimşek, altın hariç tutulduğunda cari dengede 3,2 milyar dolarlık fazla oluştuğunu aktardı.

Enerjide dışa bağımlılık azalıyor

Yeşil dönüşüm alanında ilerleme kaydedildiğini söyleyen Şimşek, petrol ihtiyacının yüzde 15’inin, doğal gaz ihtiyacının ise yüzde 16’sının yerli üretimle karşılandığını belirtti. Yenilenebilir enerjinin kurulu kapasitedeki payının yüzde 62’ye ulaştığını, üretimdeki payın ise kuraklık nedeniyle yüzde 45 seviyesinde kaldığını ifade etti.

Dış finansman ihtiyacı geriliyor

Cari dengedeki iyileşmeyle birlikte brüt dış finansman ihtiyacının milli gelire oranla yüzde 23’ten yüzde 17’nin altına düştüğünü belirten Şimşek, program sonunda bu oranın yüzde 13–14 seviyelerine gerilemesinin öngörüldüğünü söyledi.

Rezervlerde güçlü artış

Şimşek, 2023 Mayıs ayına kıyasla brüt rezervlerin 88 milyar dolar, swap hariç net rezervlerin ise yaklaşık 123 milyar dolar arttığını açıkladı. Kur Korumalı Mevduat’tan çıkışın başarıyla yönetildiğini belirten Şimşek, bilanço genelinde 260–265 milyar dolarlık bir iyileşme sağlandığını ifade etti.

Risk primi 2018’den bu yana en düşük seviyede

Finansal istikrarın güçlenmesiyle ülkenin risk algısının iyileştiğini söyleyen Şimşek, Türkiye’nin risk priminin 700 baz puandan 216 baz puana gerilediğini ve bunun 2018’den bu yana en düşük seviye olduğunu belirtti.

Dış borçlanma maliyetleri yarı yarıya düştü

Risk primindeki düşüşün kamu ve özel sektörün borçlanma maliyetlerine olumlu yansıdığını belirten Şimşek, 2023’te yüzde 11,3 olan 5 yıl vadeli dolar cinsi tahvil faizinin bugün yüzde 5,5 seviyelerine gerilediğini söyledi.

Carry Trade’e karşı tedbirler alındı

Carry trade işlemlerine yönelik zorunlu karşılıkların artırıldığını belirten Şimşek, Merkez Bankası’nın son altı ayda bu alanda iki kez düzenleme yaptığını, stopaj oranının yüzde 17,5 olarak uygulandığını ifade etti.

Büyüme ve istihdam beklentisi

Ekonomik aktivitenin ılımlı seyrettiğini belirten Şimşek, dezenflasyon süreciyle birlikte sürdürülebilir büyüme patikasına geri dönüleceğini söyledi. OVP döneminde 2,5 milyon kişiye istihdam sağlanmasının hedeflendiğini vurguladı.

“Mali disiplini kararlılıkla sürdüreceğiz”

Konuşmasının sonunda mali disiplinin tesis edildiğini ve bunun kararlılıkla sürdürüleceğini belirten Şimşek, ekonomi programının temel amacının kalıcı fiyat istikrarı, güçlü büyüme ve artan refah olduğunu ifade etti.

Kaynak: İHA