Bayraklar yarıya indirme uygulaması, sabah 09.05’te Atatürk’ün vefat ettiği saatte başlıyor ve gün batımına kadar devam ediyor. Bayrağın yarıya indirilmesi, toplumun ortak kaybının ve saygısının sembolü olarak kabul ediliyor. Yas alameti olduğu için, tüm resmi kurumlarda, devlet dairelerinde ve okullarda bayraklar gün boyunca yarım direğe çekiliyor.
10 Kasım'da bayrakları yarıya indirme
Bu sembolik uygulamada bayrak önce direğin en üstüne çekiliyor, ardından yarıya indiriliyor. Akşam güneşin batışıyla birlikte bayrak tekrar zirveye çekilip gönderden indiriliyor. Anıtkabir’de ise bayrak sadece 10 Kasım’da yarıya indirilerek Atatürk’e duyulan saygı vurgulanıyor. Bayrağın yarıya indirilmesi geleneği, ulusal yas ve anma günlerinin en önemli sembollerinden biri olarak toplumsal birlik duygusunu ifade ediyor.
Ne zaman başladı?
Bayrağın yarıya indirilmesi geleneği dünyada 17. yüzyılda başladı. Yas ve saygı göstergesi olarak uygulanan bu gelenek, ölüm, facia veya ulusal yas durumlarında birçok ülkenin protokolüne girdi. Türkiye’de ise bayrağın yarıya indirilmesi ilk kez 10 Kasım 1938’de Mustafa Kemal Atatürk’ün vefatı üzerine ulusal yasın simgesi olarak kullanıldı. O tarihten itibaren her yıl, 10 Kasım sabahı saat 09.05’te bayraklar gün batımına kadar yarıya indiriliyor. Ayrıca Türk Bayrağı Kanunu’nda 10 Kasım’da yas alameti olarak bayrağın yarıya çekileceği açıkça belirtiliyor. Bugün bu uygulama, sadece Atatürk’ü anma gününde değil, devletin ilan ettiği milli yas durumlarında da yapılıyor.
Kimler bayrakları indirmiyor?
Bayrağın yarıya indirilmesi geleneği birçok ülkede yas ve saygı göstergesi olarak uygulanıyor. Ancak bazı ülkelerde dini ve kültürel nedenlerle bu uygulama yapılmıyor. Özellikle Suudi Arabistan, Somali’de Somaliland bölgesi, Irak ve Afganistan’da bayrakların üzerinde şehadet veya tekbir ifadesi bulunduğu için, bu ülkelerde bayrak hiçbir şekilde yarıya indirilmiyor. Suudi Arabistan’da bayrağın yarıya indirilmesi dine hakaret olarak görülüyor. Bu istisnai ülkeler dışında, dünyanın büyük çoğunluğunda bayrak yarıya indirilerek ulusal yas veya anma günü sembolize ediliyor.
