Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2024 yılında Türkiye trafiğine kayıtlı motorlu kara taşıtları toplamda 382 milyar 870 milyon kilometre yol katetti. Bu mesafe, yeryüzündeki ekvator çevresinin yaklaşık 9,5 milyon kez kat edilmesine denk geliyor. Toplam kat edilen mesafede otomobiller zirvedeki yerini korurken, toplam kilometre bir önceki yıla göre yüzde 10 oranında artış gösterdi.
Otomobiller mesafenin yarısından fazlasını kaydetti
TÜİK'in 2024 yılına ait taşıt-kilometre istatistikleri, Türkiye'nin karayolu kullanım yoğunluğunu gözler önüne serdi. Ülkedeki taşıtların kat ettiği 382 milyar 870 milyon kilometrelik devasa mesafenin dağılımında, otomobiller ezici bir üstünlükle yüzde 57’lik payı aldı. Otomobilleri, yüzde 19,2 ile kamyonetler ve yüzde 8,7 ile motosikletler takip etti. Diğer taşıt türlerinin payları ise sırasıyla; çekiciler (yüzde 5,7), kamyonlar (yüzde 3,8), minibüsler (yüzde 3,3), otobüsler (yüzde 1,9) ve özel amaçlı taşıtlar (yüzde 0,5) oldu. Hesaplamalara göre bu toplam mesafe, 40 bin 75 kilometre olan ekvator çizgisinin yaklaşık 9,5 milyon defa dolaşılması anlamına geliyor.
Toplam kilometrede %10'luk büyük artış
Türkiye'de trafiğe tescilli toplam motorlu kara taşıtı sayısı, bir önceki yıla göre yüzde 9,3 artış gösterirken, kat edilen toplam kilometre ise yüzde 10 gibi önemli bir oranda yükseldi. Taşıt sayısındaki artışa en büyük katkıyı yüzde 23,3 ile motosikletler sağlarken, en dikkat çekici kilometre artışı da yine yüzde 59,9 ile motosikletlerde kaydedildi.
Kilometre bazında incelendiğinde; otomobiller yüzde 9,1, kamyonetler yüzde 5,2 ve çekiciler yüzde 4,4 oranında mesafe artışı yaşadı. Buna karşılık, kamyonlar yüzde 5,1 ve otobüsler yüzde 0,6 oranında daha az yol katetti.
En çok yol yapanlar çekiciler: Yıllık ortalama 66.893 kilometre
Taşıt türlerinin bir yıl içinde kat ettikleri ortalama mesafeler incelendiğinde, ticari taşımacılığın yoğunluğunu gösteren sonuçlar ortaya çıktı. 2024 yılında bir çekici ortalama 66 bin 893 kilometre yol kat ederken, otobüslerin ortalama mesafesi 35 bin 150 kilometre oldu. Minibüsler 24 bin 917 kilometre, kamyonlar ise 21 bin 887 kilometre ile bu sıralamayı takip etti.
Özel amaçlı taşıtlar 18 bin, kamyonetler 15 bin 965 kilometre yol yaparken, trafiğin büyük çoğunluğunu oluşturan otomobiller ortalama 13 bin 859 kilometre mesafe kaydetti. Motosikletler ise en düşük yıllık ortalamaya sahip olarak 5 bin 896 kilometrede kaldı.
Otomobilde dizel baskınlığı sürüyor, elektrikli araçlar yükselişte
Otomobillerin kat ettiği toplam mesafe, kullanılan yakıt türüne göre detaylı olarak incelendi. Dizel yakıtlı otomobiller, toplam kilometrenin yüzde 39,4’ünü oluşturarak liderliğini sürdürdü. LPG'li otomobiller yüzde 28,5 ile ikinci sırada yer alırken, benzinli araçlar yüzde 27,9’luk pay aldı.
Yeni nesil yakıt türleri de kendine yer buldu: Hibrit otomobiller toplam kilometrenin yüzde 3,1'ini oluştururken, elektrikli otomobillerin payı yüzde 1 olarak belirlendi.
5-9 Yaş arası araçlar trafikte en aktif
Türkiye'de 2024 yılında kat edilen toplam mesafenin dağılımında taşıtların yaş grupları belirleyici oldu. Taşıt filosunun yüzde 16,8'ini oluşturan 5-9 yaş grubu araçlar, toplam mesafenin yüzde 20,5’ini yaparak en aktif grup oldu. Bu yaş grubunu, yüzde 19,2 ile 10-14 yaş, yüzde 15,6 ile 2-4 yaş ve yüzde 15 ile 0-1 yaş grubu taşıtlar izledi.
Otomobiller özelinde bu dağılıma bakıldığında ise yine 5-9 yaş grubu otomobiller yüzde 22,5 ile en çok yol kat eden sınıf oldu. Taşıtların eskilik oranı arttıkça kat edilen mesafe de düşüş gösterirken, 25 yaş ve üzeri otomobiller bile toplam kilometrenin yüzde 14,2’sini oluşturarak kayda değer bir trafik yoğunluğuna işaret etti.
