Kuantum bilişim teknolojisi, sadece bilim dünyasında değil, telekomünikasyon sektöründe de köklü değişimlere yol açmaya hazırlanıyor. İleri düzey şifreleme, güvenli veri iletimi ve kuantum cihazlar arası bağlantılar, gelecekteki ağ altyapılarının temel yapı taşları olacak.
Kuantum İnternet Nedir? Klasik İnternetin Yerini mi Alacak?
Katar'daki Hamad Bin Halife Üniversitesi Kuantum Bilişim Merkezi Direktörü Saif Al-Kuwari’ye göre, kuantum internet klasik internetin yerini almayacak; onunla birlikte çalışacak ek bir katman gibi olacak. Al-Kuwari, Londra’daki bir etkinlikte yaptığı açıklamada, “Bu yapıyı klasik internetin üstünde işleyen özel bir iletişim katmanı olarak düşünebiliriz” dedi.
Katar'dan Öncü Adım: Ooredoo ve Üniversiteden Ortaklık
Katar merkezli telekom devi Ooredoo ile Hamad Bin Halife Üniversitesi, kuantum iletişimin temellerini atmak için iş birliği yaptı. Ortak projede, fiber optik üzerinden Kuantum Anahtar Dağıtımı (QKD) test ediliyor. Ooredoo yetkilileri, bu teknolojinin kuantum internetin ilk adımı olduğunu ifade ediyor.
QKD ile Ultra Güvenli İletişim Mümkün
Kuantum Anahtar Dağıtımı (QKD), iletişim sırasında kuantum mekaniği ilkelerini kullanarak bilgiyi şifreliyor ve dış müdahaleleri anında tespit edebiliyor. Ancak QKD'nin yaklaşık 100 kilometrelik mesafe sınırı var. Bu sınırı aşmak için "kuantum röle" adı verilen teknolojilerin geliştirilmesi gerekiyor.
Uzmanlar Uyarıyor: Sadakat Oranı Hayati Önem Taşıyor
Deloitte’un küresel kuantum bilişim lideri Scott Buchholz, kuantum internet kavramının henüz net bir tanımının olmadığını belirtiyor. Kimileri veri merkezlerini kuantum teknolojilerle bağlamayı kastediyor, kimileri ise doğrudan kuantum bilgisayarlar arasında bağlantı kurulmasından söz ediyor. Buchholz, özellikle küçük kuantum bilgisayarların bir araya getirilerek büyük sistemler kurulması durumunda, veri sadakatinin (fidelity) kritik önem taşıdığını vurguluyor.
Deutsche Telekom’dan Rekor Başarı
Almanya merkezli Deutsche Telekom, Nisan ayında kuantum veriyi %99 sadakat oranıyla 82 kilometre uzağa ileterek dikkat çekti. Bu aktarım, geleneksel internet trafiğiyle aynı anda gerçekleştirilerek hibrit bir sistemin mümkün olduğunu gösterdi.
BT’den Uydu Hamlesi: “Kıyıların Ötesine Geçmek İstiyoruz”
İngiltere'nin önde gelen telekom operatörlerinden BT, Londra’daki iki veri merkezini QKD ile birbirine bağlayarak "kuantum metro ağı" kurdu. Şirketin yöneticilerinden Andrew Lord, sıradaki hedeflerinin bu teknolojiyi uyduyla denizaşırı bağlantılara taşımak olduğunu ve bunun için uluslararası iş birliğinin şart olduğunu belirtti.
Kuantum Gelecek Yaklaşıyor
Kuantum internet henüz tamamen hayatımıza girmemiş olsa da, dünyadaki birçok operatör ve araştırma merkezi bu geleceğe hazırlanıyor. Güvenlik, hız ve veri bütünlüğü açısından devrim niteliğinde olacak bu teknoloji, dijital iletişimde yeni bir çağın kapılarını aralıyor.
