İzmir’de iki genç mühendis, rüzgar türbini kanatlarından gelen sesleri yapay zeka ile analiz ederek olası arıza ve sistem hatalarını anında tespit edebilen bir "erken uyarı sistemi" geliştirdi. Yenilikçi çözümleri, şimdiden 5 farklı ülkenin pazarında yerini aldı.
İzmir'in genç mühendislerinden rüzgar enerjisine devrim
İstanbul Teknik Üniversitesi mezunu Balca Yılmaz ve Çağlar Erat'ın İzmir'de kurduğu teknoloji şirketi, rüzgar türbinlerinde çığır açan bir sistem geliştirdi. "Windrover" adını verdikleri cihaz, türbin kanatlarından yayılan sesleri yapay zeka ile analiz ederek olası arızaları anında tespit ediyor.
TÜBİTAK destekli başlangıç
İkilinin ilk projesi, TÜBİTAK tarafından desteklenen ve hidroelektrik santrallerinde kullanılan su altı robotu oldu. Enerji sektöründeki bir ihtiyaç ise onları rüzgar türbini kanatlarındaki arıza tespiti alanına yöneltti. Sahada yaptıkları görüşmelerde, kanatlardaki küçük hasarların bile ciddi enerji kayıplarına yol açtığını gözlemlediler.
Nasıl çalışıyor?
Türbin kulelerine monte edilen Windrover; özel mikrofonlar, nem ve basınç sensörleriyle donatıldı. Sistem, kanatların ürettiği ses desenlerini sürekli izleyerek anormal durumlarda mobil uygulama üzerinden merkeze uyarı gönderiyor. Erken müdahale sayesinde tamir maliyetlerinin %40'a varan oranda düştüğü belirtiliyor.
Avrupa'da 500 türbine ulaştı
Yerli teknoloji, Fransa, İngiltere, İspanya, İskoçya ve Almanya'daki 500'ü aşkın rüzgar türbininde kullanılıyor. Yılmaz, "15 kişilik ekibimizle Avrupa'da büyümeye odaklandık. Üniversite projemizin bu noktaya gelmesi gurur verici" açıklamasını yaparken; Erat ise "Ülkemizin teknoloji atağına öncülük etmekten mutluluk duyuyoruz" diye ekliyor.
Sektör temsilcilerinden tam not
Enerji Sanayicileri Derneği Başkanı Alper Kalaycı, sistemin kritik önemini vurguluyor: "Kanatlardaki potansiyel hasarları başlangıç aşamasında yakalayan bu yenilik, hem verimliliği artırıyor hem de yüksek onarım giderlerini önlüyor. Küresel başarısı ise Türk mühendisliğinin gücünü kanıtlıyor."
Enerji Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği Başkanı Alper Kalaycı da rüzgar türbinlerinde en önemli kısımlardan birinin kanatlar olduğunu ifade etti.
Dış hava koşullarının yanı sıra devamlı hareket halinde oldukları için kanatların ciddi yüke maruz kaldığını belirten Kalaycı, "Genç mühendis arkadaşların geliştirdiği bu izleme sistemiyle, ortaya çıkması muhtemel büyük hasarları, daha küçükken tespit etmek ve önlem almak mümkün olabiliyor. Ayrıca cihazın sadece ülkemizde değil, yurt dışındaki projelerde kullanılması sistemin artık kendisini kanıtladığını gösteriyor. İhracatımızı bu tip katma değeri yüksek teknolojik konulara doğru yönlendirmemiz ayrıca çok değerli." diye konuştu.
