Son Mühür / Alper Temiz - Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Lodos Karaburun Elektrik Santraline Bütünleşik Güneş Enerji Santrali (GES) projesine ilişkin 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı’nı onayladı.
Planlama alanı Karaburun’un Yaylaköy ve Küçükbahçe mahalleleri sınırlarında yer alıyor. Toplam büyüklüğü yaklaşık 1 milyon 165 bin metrekare olan proje sahası, mevcut Lodos Rüzgâr Enerji Santrali’ne yardımcı kaynak olarak tasarlandı. GES projesi 17 Aralık 2024’te “ÇED Olumlu” kararı almıştı.
Proje alanı kısmen mera, kısmen kuru marjinal tarım arazisi, kısmen de Maliye hazinesi ve özel mülkiyet alanlarından oluşuyor. İzmir İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, kuru marjinal tarım arazilerinin GES kurulumu için tarım dışı kullanıma uygun olduğunu belirtti. Ancak Küçükbahçe Mahallesi’ndeki bazı parsellerin “mera” vasfında olması nedeniyle tahsis değişiklikleri yapıldı. İl Mera Komisyonu kararlarıyla bazı alanlar enerji üretim amaçlı tahsis dışına çıkarıldı.
Plan raporuna göre, proje sahasında yer alan başlıca parseller Yaylaköy’de 163 ada 34, 35, 37, 40 ve 171 ada 74, 79, 80; Küçükbahçe’de ise 585 ada 72, 73, 84 numaralı parseller olarak sıralanıyor. En büyük parsel olan 163 ada 37’nin büyüklüğü 900 bin metrekareyi aşıyor.
Koruma alanı sınırında, belediyelerden itiraz
Plan açıklama raporunda alanın Karaburun–Ildır Körfezi Özel Çevre Koruma Bölgesi sınırları içinde, ancak hassas A ve B zonlarının dışında kaldığı belirtiliyor. Plan kararlarında zeytinliklerin ve tarım alanlarının korunmasına dair hükümler yer alıyor.
Buna karşın İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Karaburun Belediyesi, proje alanının GES için uygun olmadığı yönünde olumsuz görüş bildirdi. Orman Bölge Müdürlüğü, plan sınırlarının orman sınırları dışında kaldığını belirtti; Tarım İl Müdürlüğü ise tarım dışı kullanım açısından uygunluk verdi. Farklı kurum görüşleri, projenin kamuoyunda tartışma yaratmasına neden oldu. Proje, yedi ayrı GES alanından oluşuyor. Bu alanlardan yılda yaklaşık 142 bin megavatsaat elektrik üretimi hedefleniyor. GES’lerin mevcut Lodos Rüzgâr Enerji Santrali ile entegre şekilde çalışması planlanıyor.
Ne olmuştu?
Karaburun Yarımadası son yıllarda rüzgâr ve güneş enerji projeleriyle sık sık gündeme geldi. Yaylaköy ve çevresindeki birçok projeye karşı yerel halk ve çevre örgütleri defalarca protesto düzenlemiş, bazı projeler mahkeme kararıyla iptal edilmişti. Eleştiriler, bölgenin doğal dengesinin bozulduğu, tarım ve mera alanlarının geri dönülmez biçimde tahrip edildiği yönündeydi. Yeni GES planı, aynı endişeleri yeniden gündeme taşıdı.
