Son Mühür/Sercan Engerek- Gerede Çayı’ndaki kirlilik kritik seviyelere ulaştı. Kirliliğin 357 kat arttığına dikkat çeken Gerede Çayı Temiz Aksın Platformu, “19 Mart’ta yapılan ilk analizde kirlilik ağır seviyedeyken, 1 Ağustos’ta alınan ikinci örneklerde ise kirliliğin katlanarak arttığı görülmektedir” açıklamasını yaptı. Gerede Çayı Temiz Aksın Platformu, kirliliğin fabrikalardan yayıldığına dikkat çekerek AK Partili milletvekili Yüksel Coşkunyürek'in kendilerini “sermaye düşmanlığı” ile suçlamasına karşı da “Oysaki analiz sonuçları ortadadır. Gerede Çayı’ndaki kirlilik oranları, yasal limitlerin katbekat üzerindedir. Filyos Irmağı, Havzasında yaşayan tüm halkı zehirlemekte, çocuklarımızın geleceği karartılmaktadır” diye tepki gösterdi.
Gerede ilçesinde bulunan Deri ve Karma Organize Sanayi Bölgesi'ndeki fabrikaların evsel ve sanayi atıklarını arıtmadan deşarj etmesi nedeniyle kirlilik Gerede Çayı’nda kirlilik her geçen gün artıyor. Gerede Çayı Temiz Aksın Platformu, kirliliğe ilişkin akredite laboratuvar sonuçlarını paylaştı.
Platformun paylaştığı 1 Ağustos 2025 tarihli analiz sonuçlarına göre, toplam kjeldahl azotu yasal sınırın 357 kat, yağ ve gres 130 kat, kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ) 10 kat yüksek, askıda katı madde yasal sınırın iki kat üzerinde çıktı.
İki analizin sonuçları karşılaştırıldı
Gerede Çayı Temiz Aksın Platformu, 19 Mart 2025 tarihinde yapılan ilk akredite laboratuvar analizi sonuçlarında da çözünmüş oksijen seviyesinin balıkların ve diğer canlıların yaşayamayacağı düzeye indiği, suyun üçüncü sınıf “kirli su” kategorisine düştüğünü hatırlattı.
Karşılaştırmalı olarak incelendiğin Gerede Çayı’nda 19 Mart 2025’te yapılan ilk analizde kirlilik ağır seviyedeyken, 01 Ağustos 2025’te alınan ikinci örneklerde ise kirliliğin katlanarak arttığı görüldü. Platform tarafından yapılan açıklamada “Geçen beş ayda herhangi bir iyileştirme yapılmamış, aksine arıtmasız deşarjlar nedeniyle çaydaki zehir yükü büyümüştür. Bu tablo, arıtma tesislerinin çalışmadığını veya işletmelerin hiçbir arıtma yapmadan atıklarını doğrudan Gerede Çayı’na bıraktığını kanıtlamaktadır” denildi.
Milletvekili açıklamasına tepki yükseldi
AK Partili Bolu Milletvekili Yüksel Coşkunyürek’in platform üyelerini “sermaye düşmanlığı” ile suçlamasına tepki gösterildi. Platform, Coşkunyürek’in “arıtma yapılmasına rağmen suyun can suyu ile seyreltilmediği” yönündeki sözlerini bilimsel gerçeğe aykırı buldu.
Gerede Çayı Temiz Aksın Platformu tarafından yapılan açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
“Can suyu, kirliliği gizlemek için değil; suyu alınan havzalardaki canlıların yaşamını sürdürebilmesi için talep edilir. Bilim Kurulumuz bu konuyu çok önceden değerlendirmiş, hesaplamalar yapmış, kamuoyu ile paylaşmış ve canlılar için gerekli can suyu talebini ilgili kurumlara çoktan iletmiştir. Üstelik, bırakılacak can suyunun gerçekten 'can suyu' olarak kalabilmesi için, üzerine kirli endüstriyel atık suyun karıştırılamayacağını biz değil, yürürlükteki yasalar hükmetmektedir. Yasalara herkes uymak zorundadır. Siz uzmanlık alanınızın dışındaki konularda açıklamalar yaparken bizleri 'anlamıyorlar' diye itham ediyorsunuz. Oysa unutmayın ki bu Platform, bünyesinde Bilim Kurulu oluşturacak kadar işi ciddiye alan, bilimsel verilerle konuşan bir yapıya sahiptir.”
“Kalkınma doğayı yok ederek değil, sürdürülebilirlik ile mümkündür”
Platformdan bir tepki de Bolu Valisi Abdulaziz Aydın’a geldi. Aydın’ın “fabrikalar lazım, hedefimiz refah” açıklamasını eleştiren Platform, refahın sadece birkaç fabrika sahibinin daha fazla kazanması olmadığını, halkın sağlıklı bir çevrede yaşaması gerektiğini vurguladı.
“Refah, birkaç fabrika sahibinin doğaya zarar vererek daha fazla para kazanması mıdır, yoksa halkın sağlıklı bir çevrede yaşaması mıdır?” diye sorulan Gerede Çayı Temiz Aksın Platformunun açıklamasında, “Geri dönülmez şekilde kirlenen bir doğa üzerine refah inşa edilemez. Gerçek kalkınma; doğayı yok ederek değil, sürdürülebilirlik ile mümkündür” ifadeleri yer aldı.
