Kayı boyunun Anadolu’ya yöneldiği dönemde liderlik vasfıyla öne çıkan Kaya Alp, oğlu Süleyman Şah’a devrettiği beylik ile Osmanlı’nın kuruluş sürecindeki ilk halkalardan biri oldu. Tarihçiler, Kaya Alp'in babasının Kızıl Boğa olduğunu ve bu silsilenin Oğuz Han’a kadar uzandığını belirtti.
Dizinin senaryosu oluşturulurken Osmanlı’nın kuruluşuna dair en bilinen anlatılardan biri olan Aşıkpaşazade tarihi referans alındı. Bu anlatıya göre Kayı Boyu’nun lideri olan Süleyman Şah, Kaya Alp’in oğludur. Tarihi anlatılarda Kaya Alp, Oğuzların Kayı boyunu Anadolu’ya getiren ve bu süreçte liderlik eden önemli figürlerden biri olarak yer aldı.
Süleyman Şah Kimdir?
Osmanlı geleneğinde Ertuğrul Gazi’nin babası olarak kabul edilen Süleyman Şah, Kayı boyunun beyi olarak tanındı. Tarihi kayıtlara göre Oğuzların Gün Han koluna mensup olan Süleyman Şah, 12. yüzyılın sonlarında doğdu. Moğol istilası sırasında boyuyla birlikte Anadolu’ya göç eden Şah, Türkmen kitlelerine liderlik etti.
Geleneksel anlatıya göre Süleyman Şah, Fırat Nehri’ni geçerken atından düşerek boğuldu ve Caber Kalesi yakınlarına defnedildi. Diriliş Ertuğrul dizisinde de bu tarihi anlatı temel alındı ve karakter, obasını bir arada tutmaya çalışan bilge bir lider olarak izleyici karşısına çıktı. Dizideki bu tasvir, izleyicinin karakterle duygusal bir bağ kurmasını sağladı.
Süleyman Şah'ın babası kimdir? Tarihi Kaynaklarda Kaya Alp
Osmanlı tarihçiliğinin erken dönem kaynakları, Süleyman Şah’ın babasını Kaya Alp olarak kaydetti. Aşıkpaşazade ve Oruç Bey gibi 15. yüzyıl tarihçileri, şecereyi "Oğuz Han – Gün Han – Kayı – Kaya Alp – Süleyman Şah – Ertuğrul Gazi" şeklinde sıraladı. Bu kaynaklara göre Kaya Alp, Kayı boyunun Anadolu’ya yönelmesinde ve Ahlat bölgesine yerleşmesinde kilit bir rol oynadı.
Kaya Alp, babası Kızıl Boğa’dan devraldığı beyliği oğlu Süleyman Şah’a bıraktı. Tarihi metinlerde Kaya Alp’in yaşamına dair çok detaylı bilgi bulunmasa da, ismi şecerelerde bir geçiş noktası olarak korundu. Diriliş Ertuğrul dizisi de bu klasik Osmanlı şeceresini takip ederek kurgusunu bu temel üzerine inşa etti.
Şecere Üzerindeki Tarihsel Tartışmalar
Süleyman Şah ve babası Kaya Alp hakkındaki bilgiler, geleneksel Osmanlı tarihlerinde net olsa da, modern tarihçiler ve bazı erken dönem kaynakları farklı veriler sundu. Özellikle Ahmedî ve Enverî gibi kronik yazarları ve bulunan bazı sikkeler, Ertuğrul Gazi’nin babasının Süleyman Şah değil, Gündüz Alp olduğunu ortaya koydu.
İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde bulunan Osman Gazi’ye ait bir sikkede "Osman bin Ertuğrul bin Gündüz Alp" ibaresinin yer alması, tarihçiler arasında tartışma yarattı. Bu veriye göre Ertuğrul’un babası Gündüz Alp, dedesi ise Kaya Alp olabilir. Ancak Diriliş Ertuğrul dizisi, halk arasında daha yaygın olarak bilinen Aşıkpaşazade rivayetini tercih etti ve Süleyman Şah ile babası Kaya Alp figürlerini senaryoya taşıdı.
